4. Beth y mae Llywodraeth Cymru'n ei wneud i hyrwyddo cydweithio digidol rhwng y sector cyhoeddus a'r sector preifat? OAQ52730

Mae Llywodraeth Cymru'n gweithio'n agos gyda sector technoleg Cymru i hyrwyddo cyfleoedd sy'n codi o ddigido gwasanaethau sector cyhoeddus.

Diolch i chi, arweinydd y tŷ. Yr wythnos diwethaf, mynychais seminar gwybodaeth ddigidol yng Nghasnewydd, ynghyd â chynrychiolwyr dros 75 o elusennau lleol a BBaChau a busnesau bach. Roedd y digwyddiad yn un o blith llawer y mae Lloyds Banking Group wedi'u cynnal fel rhan o'u haddewid i ddarparu hyfforddiant sgiliau digidol i 2.5 miliwn o unigolion, BBaChau ac elusennau erbyn 2020, a daw yn sgil gwaith ymchwil a ganfu nad oes gan 55 y cant o fusnesau bach yng Nghymru wefan ac mai 26 y cant ohonynt yn unig sy'n teimlo bod ganddynt sgiliau i atal twyll a sgamiau ar-lein. Un o nodau allweddol y digwyddiad oedd annog y rhai a'i mynychodd i rannu gwybodaeth, profiad ac arferion gorau o'u priod feysydd. Felly, sut y mae Llywodraeth Cymru yn gweithio gyda chyflogwyr i sicrhau bod gan bobl y sgiliau digidol sydd eu hangen arnynt er budd unigolion, BBaChau, elusennau a'r sector cyhoeddus?

Ie, mae hwnnw'n gwestiwn ardderchog. Rydym yn gweithio'n galed iawn gyda'r sector preifat i gynyddu cymorth i bobl allu ymwneud â thechnoleg fel ffordd o wella eu bywydau. Mae'n faes blaenoriaeth a nodwyd yn ein dogfen ar gynhwysiant digidol yn y dyfodol. Mae gallu sefydliadau cenedlaethol mawr i dynnu sylw cynulleidfaoedd eang at gynhwysiant digidol yn chwarae rhan hanfodol yn helpu i godi ymwybyddiaeth, ac mae'r digwyddiad a fynychwyd gan yr Aelod yn enghraifft dda iawn o hynny mewn gwirionedd. Mae ein rhaglen cynhwysiant digidol, Cymunedau Digidol Cymru, yn gweithio gyda NatWest, Barclays a Lloyds i wella cydlyniad gweithgareddau cynhwysiant digidol ar draws cymunedau am y rheswm hwnnw, oherwydd mae ganddynt gyrhaeddiad mawr ac eang o ran cwsmeriaid a chanolfannau staff. Hefyd, drwy gysylltiadau â Chyngres yr Undebau Llafur a Cymunedau Digidol Cymru, rydym yn annog sefydliadau megis Tesco i ystyried eu cwsmeriaid sydd wedi'u hallgáu'n ddigidol, gan sicrhau bod staff yn cael cyfle i ddysgu sgiliau digidol sylfaenol hefyd. Rydym yn defnyddio gwasanaeth cymorth dwyieithog Busnes Cymru i'w gwneud yn haws i BBaChau a microfusnesau Cymru, gan gynnwys mentrau cymdeithasol a darpar entrepreneuriaid, gael mynediad at y wybodaeth, y cyngor a'r cymorth sydd ei angen arnynt i ddechrau a thyfu eu busnesau. Felly, buaswn yn dweud wrth unrhyw BBaCh yng Nghymru sy'n teimlo eu bod yn y sefyllfa honno i gysylltu â Busnes Cymru a chael y cymorth y maent ei angen i fynd ar-lein. 

Ddirprwy Lywydd, mae gwaith ymchwil gan ymchwilwyr yng Nghymru yn dangos bod busnesau sydd ar-lein yn profi twf esbonyddol yn eu busnesau o gymharu â'r rhai nad ydynt ar-lein, ac mae'r gwaith ymchwil yn dangos yn gadarn iawn fod busnesau nad ydynt yn manteisio ar y byd digidol yn ei chael hi'n anodd iawn goroesi mewn gwirionedd.

Arweinydd y tŷ, ar y 18 o Orffennaf, mynegais fy mhryderon wrthych fod sefydliadau sydd ag enw da yn y DU a ledled Ewrop am eu gwaith ar ddigido a symleiddio gwasanaethau cyhoeddus yn ei chael hi'n anodd cael mynediad at Lywodraeth Cymru. Yn ateb, fe ddywedoch chi hyn:

'Rwy'n hapus iawn i fod yn sianel i'r Llywodraeth os oes rhywun yn profi'r anhawster hwnnw. Ddirprwy Lywydd, rwyf bob amser wedi synnu pan fyddaf yn dweud hyn, ond fe'i dywedaf eto yma yn y Siambr: fy nghyfeiriad e-bost yw julie.james@gov.wales. Mae'n syndod i mi cyn lleied o bobl sy'n manteisio ar y cyfle hwnnw. Buaswn yn croesawu ymholiadau gan unrhyw un sy'n credu y gallant wella gwasanaethau cyhoeddus.'

Nawr, rwy'n ymwybodol fod un cwmni sylweddol, o leiaf, wedi manteisio ar y cynnig hwn. Cysylltodd y cwmni hwnnw â chi ar 18 Awst drwy e-bost, ac yn dilyn hynny maent wedi ffonio eich adran ddwywaith hyd yma, ac eto nid ydynt wedi cael ateb sylfaenol heb sôn am unrhyw sylwadau pellach ynglŷn â chyfarfod, na hyd yn oed gofyn am fwy o fanylion am y gwasanaethau y maent yn eu cynnig, ac mae hyn ar gyfer symleiddio digidol yn y GIG. A allwch chi wneud rhywbeth i dorri ar y syrthni hwn o fewn Llywodraeth Cymru, oherwydd gallem fod yn colli syniadau gwirioneddol wych ynglŷn â sut i symleiddio ein gwasanaethau cyhoeddus?

Ie, wel, mae'n ddrwg iawn gennyf glywed hynny. Nid oeddwn yn ymwybodol o hynny. Buaswn yn croesawu'r manylion am hynny y tu allan i'r Siambr, ac fe af ar drywydd y mater hwnnw. Nid wyf yn ymwybodol fy mod wedi cael llwyth o negeseuon e-bost yn anffodus. Mae'n amlwg fod y neges honno wedi llithro drwy'r rhwyd. Felly, rwy'n gwneud yr un cynnig eto, ond byddaf yn sicr yn mynd ar drywydd y mater hwnnw. Mae'n ddrwg iawn gennyf glywed hynny, a byddwn yn mynd i'r afael â'r mater.