Diolch i chi am y dosbarth meistr yna o rai o'r ffigurau dan sylw. Rwy'n credu, Russell George, eich bod yn teimlo'n debyg iawn i mi, efallai, weithiau, eich bod chi wedi bod yn byw ac yn bod gyda hyn am gryn dipyn o amser. Gadewch i mi geisio dadbacio rhai o'r ffigurau, oherwydd eu bod nhw'n gymhleth ac unwaith eto yn ymwneud—fel y dywedaf yn aml yn y Siambr hon—â'r ffaith mai grant gan raglen ymyrryd y wladwriaeth yw hon i gynorthwyo'r tendrwyr llwyddiannus am y rhaglen grant yn y pen draw ac nid prosiect seilwaith. Pe byddai'n brosiect seilwaith, byddai'n llawer iawn symlach, ond 'dyw hi ddim.

Felly, fel y gwyddoch, ar bob cam, mae'n rhaid inni wneud yn siŵr nad ydym yn ymyrryd â marchnad heb y cymorth gwladwriaethol cywir, sydd yn rhaid i ni ei gael drwy broses Broadband Delivery UK, ac mae hynny'n ychwanegu cymhlethdod ychwanegol. O ran y contract cyntaf, fel y dywedais, y cwmpas gwirioneddol ar gyfer y contract hwnnw oedd bod yn rhaid i BT gyrraedd 690,000 safle ledled Cymru ar 30 Mbps neu'n uwch. Ac ar yr adeg y rhoddwyd y contract, byddai hynny wedi golygu, ochr yn ochr â buddsoddiad y sector preifat mewn mannau eraill yng Nghymru, y byddai 96 y cant o safleoedd a oedd yn bodoli bryd hynny wedi cael eu cwmpasu. Cafodd safleoedd eraill eu hadeiladu yn y cyfamser, yn amlwg. Un o rwystredigaethau'r prosiect hwn fel y gwyddoch yn dda o'ch etholaeth eich hun, Russell George, yw nad yw adeilad newydd yn cael ei gynnwys yn aml oherwydd bod yn rhaid mynd yn ôl at adolygiad o'r farchnad agored bob tro i geisio darganfod a yw'r adeilad newydd yn dod o dan un o'r gweithredwyr masnachol neu beidio cyn y gallwn ei gynnwys, ac mae hynny yn ychwanegu cymhlethdod ychwanegol. Ac os cofiwch chi, yn y prosiect cyntaf, fe wnaethom ni ychwanegu 42,000 safle ychwanegol ar un adeg, pan wnaed ail adolygiad o'r farchnad agored, oherwydd daeth yn fwyfwy eglur nad oedd rhai o'r ystadau busnes yn mynd i gael eu cwmpasu gan y cyflwyniad masnachol, sef yr hyn yr oedd y gweithredwyr amrywiol yn ei hawlio yn y lle cyntaf. Felly, cyfres hynod gymhleth o feini prawf sydd gennym i ymdrin â nhw, a byddai'n dda gallu gweithio allan pa safleoedd ydyn nhw ac yna gweithio allan faint fyddai'n ei gostio i'w cysylltu nhw. Byddai hynny'n llawer haws, ond, yn anffodus, nid dyna'r sefyllfa.

Mae'r sgwrs gyda'r ymgeiswyr am y lotiau sydd bellach wedi eu gosod wedi canolbwyntio i raddau helaeth iawn ar y gwersi a ddysgwyd fel y soniasoch chi, ac mae hynny'n golygu ein bod ni wedi bod yn eu hysgogi nhw i ddweud yn union pa safleoedd y byddan nhw'n eu cyrraedd a pha bryd y bydd hynny. Ac rwy'n gobeithio, o fewn y mis nesaf, y byddwn yn gallu rhyddhau'r manylion hynny i Aelodau'r Cynulliad fel y gallan nhw gysylltu â phobl yn eu hetholaethau a rhoi gwybod iddyn nhw lle maen nhw ar y rhaglen. Nawr, rwy'n awyddus i ddweud, wrth gwrs, fod y cytundeb grant—dywedais hyn yn fy natganiad blaenorol hefyd—yn un dros dair blynedd. Felly, bydd rhai pobl yn aros tan ddiwedd y rhaglen tair blynedd, ac efallai na fydden nhw'n hapus ynglŷn â hynny gan fod tair blynedd yn amser hir i aros. Felly dyna pam yr wyf yn pwysleisio bod y cynlluniau talebau yn dal i fod yn eu lle , ac os yw'r bobl hynny am ddod ymlaen gyda chynllun taleb, rydym yn hapus iawn i hwyluso hynny.

O ran y £80 miliwn, mae'r cyfan ohono ar gael yn wir. Rwyf wedi fy siomi braidd nad yw'r tendrwyr yn y tair lot wedi dymuno gwario mwy o arian nag y maen nhw wedi ei nodi i ni yn y broses gaffael, ac mae arnaf ofn bod hynny oherwydd inni bwysleisio'n gryf y byddai'n rhaid cyflawni'r contract cyntaf yn ôl y targed. Ac, fel y gwyddoch, lawer tro yn y Siambr hon, rwyf wedi tynnu sylw at y cosbau a fyddai'n digwydd pe na fyddai'r targed hwnnw'n cael ei gyrraedd. Cyrhaeddwyd y targed. Cyrhaeddwyd y targed o ran safleoedd. Roedd, rwy'n credu—ac mae'n debyg fy mod i fy hun wedi gwneud hynny, a gwnaeth Gweinidogion eraill sôn amdano, yn ôl canran ar ddechrau'r prosiect, ond mewn gwirionedd roedd yn nifer penodol iawn o safleoedd, yr wyf i wedi sôn amdano sawl gwaith. Mae'n amlwg bod canran y safleoedd yn newid gan fod nifer y safleoedd yn newid, felly nid yw honno'n ffon fesur dda iawn.

O ran yr argaeledd 100 y cant, nid wyf yn hoffi dweud hyn, Dirprwy Lywydd, oherwydd, i ryw raddau, mae hyn braidd yn ffuantus, ond, wrth gwrs, mae ar gael—mae'n fater o faint yr ydych chi'n barod i dalu amdano. Felly, ar hyn o bryd, pe byddech yn barod i dalu amdano, fe allech chi gael cysylltiad ffeibr cyflym i'ch safle drwy'r rhwydwaith ether-rwyd, a fyddai'n costio llawer o arian, ond mae ar gael. Cafodd y rhwydwaith hwnnw ei hwyluso ledled Cymru, ond mae allan o gyrraedd llawer o bobl Cymru. Ond mae ar gael pe bydden nhw'n ei ddymuno, ac rydym ni wedi hwyluso hynny. Rwy'n cytuno â hyn; mae hynny'n wir, ond, serch hynny, mae'n wir ei fod ar gael, ac nid peth bach fu hynny ynddo'i hun. Nid yw hynny o unrhyw gysur i Mrs Jones o ble bynnag, tra ei bod hi hebddo o hyd.

Felly, rwy'n gobeithio, yn y datganiad, roeddwn i hefyd yn pwysleisio—a soniais am rai o'r prosiectau sydd o natur wahanol iawn—y ffaith ein bod wedi rhoi yr adnoddau i dimau cymunedol i wneud yn siŵr y gallwn fynd allan a chael cymaint â phosib o'r prosiectau cymunedol hyn gyda'i gilydd i sicrhau y gall y bobl hynny gael gafael yn gyflym ar y talebau, ac felly ar y cynlluniau, ac rydym yn awyddus iawn i hwyluso hynny. Fel y gwyddoch, rwyf wedi bod ar daith ledled Cymru yn siarad â phobl am yr hyn sy'n bosib, ac o'r rhan fwyaf o'r cyfarfodydd hynny daeth o leiaf un prosiect, ac un yn eich ardal chi eich hun, mewn gwirionedd. Ac rwy'n pwysleisio hynny'n fawr heddiw—rydym yn awyddus iawn i weithio gyda busnesau a chlystyrau o gymunedau. Fe allen nhw fod yn glystyrau daearyddol, fe allen nhw fod yn glystyrau buddiant neu unrhyw beth arall—rydym yn hapus i weithio gyda nhw i weld beth y gellir ei hwyluso drwy gynllun.

A rhan olaf fy ymateb—roeddech wedi gofyn cyfres o gwestiynau cymhleth i mi, a bod yn deg—yw: y rheswm na allaf ddweud faint o arian yr wyf yn ei roi tuag at hynny yw fy mod yn awyddus i wybod faint fydd y lot olaf yn ei chostio ac yna caiff y cyfan sydd ar ôl ei roi yn y pot cymunedol. Felly, rydym yn benderfynol o wario'r holl arian sydd ar gael ar gysylltiad band eang cyflym.