5. Pa drafodaethau diweddar y mae Ysgrifennydd y Cabinet wedi'u cael am wasanaethau bysiau gwledig yng Nghanolbarth a Gorllewin Cymru? OAQ52819

Wel, mae hwn yn fater eithriadol o bwysig ar draws Cymru, yn enwedig yng Nghanolbarth a Gorllewin Cymru, rwy'n credu. Rydym yn parhau i ymgysylltu ag awdurdodau lleol a'u hariannu er mwyn eu galluogi i ddarparu gwasanaethau bysiau lleol, ac rydym hefyd yn gweithio'n agos iawn gyda hwy mewn sawl ffordd i wella gwasanaethau bysiau ymhellach, yn enwedig yng Nghanolbarth a Gorllewin Cymru.

Diolch i Ysgrifennydd y Cabinet am ei ymateb. Ni fydd yn synnu clywed bod mynediad i drafnidiaeth gyhoeddus yn un o'r problemau y bydd fy etholwyr ar draws y rhanbarthau rwy'n eu cynrychioli yn ei ddwyn i fy sylw amlaf. Mae nifer o gwestiynau penodol y gallwn eu codi, a byddaf yn ysgrifennu ato ynglŷn â rhai o'r rheini. Ond yn benodol heddiw, hoffwn ofyn pa drafodaethau y mae ef a'i swyddogion wedi'u cael gyda chynghorau Gwynedd a Chonwy am y posibilrwydd o gynnwys ardal Blaenau Ffestiniog yn llwybr gwasanaeth T2 TrawsCymru, ac os oes trafodaethau o'r fath wedi bod, pa gynnydd a wnaed.

Mae arnaf ofn y bydd yn rhaid i mi ysgrifennu at yr Aelod gyda manylion y trafodaethau sydd wedi bod mewn perthynas â'r gwasanaeth T2 yn benodol. Rwy'n falch o ddweud ein bod yn gwbl ymrwymedig i wella ac ymestyn y gwasanaethau TrawsCymru ledled Cymru. Maent wedi profi'n hynod o boblogaidd, ac mae'r cynllun peilot a oedd yn cynnig trafnidiaeth am ddim ar benwythnosau wedi bod yn arbennig o boblogaidd, gyda chynnydd o lawer mwy na 60 y cant yn niferoedd y teithwyr. Rwyf hefyd yn credu bod gwasanaeth TrawsCymru wedi gallu ategu gwasanaethau rheilffyrdd mewn ardaloedd o Gymru a fyddai fel arall heb fodd o'u cyrraedd. Felly, rwy'n awyddus, fel y dywedaf—a gallaf roi sicrwydd i'r Aelod fy mod yn awyddus—i weld y gwasanaeth penodol hwnnw, TrawsCymru, yn cael ei ymestyn ymhellach yn y blynyddoedd i ddod.

Ysgrifennydd y Cabinet, mae ymgyrch leol yn galw am adfer gwasanaeth bws o Landudoch yn fy etholaeth i Aberteifi, gwasanaeth sydd wedi cael ei ddiddymu'n ddiweddar. Rhoddwyd llwybr newydd yn ei le sy'n golygu bod y bws olaf o Aberteifi'n cyrraedd Llandudoch am 4.24 p.m. Rwy'n siŵr y byddwch yn cydnabod yr anawsterau y gall hyn eu creu i'r gymuned leol, ac rwy'n deall na all Llywodraeth Cymru ymroi i ficroreoli gwasanaethau bysiau, ond pa waith penodol rydych chi a'ch swyddogion yn ei wneud, gan weithio gydag awdurdodau lleol fel sir Benfro a Cheredigion, i ddod o hyd i atebion ymarferol a realistig sy'n gallu diwallu anghenion cymunedau gwledig lleol?

Yn bennaf oll, mae'n bwysig cydnabod bod angen diwygio, mae angen deddfwriaeth, a byddwn yn cyflwyno hyn yn fuan. Yn amlwg, siom yw clywed am y newidiadau i'r gwasanaethau a amlinellwyd gan yr Aelod. Mae pob awdurdod lleol, wrth gwrs, yn gyfrifol am benderfynu pa wasanaethau y mae'n eu cefnogi ac am ddefnyddio'i gyllidebau ei hun, neu ein dyraniadau o'r grant cynnal gwasanaethau bysiau i ychwanegu at gyllidebau awdurdodau lleol at ddibenion darparu gwasanaethau na fyddent yn ymarferol ar sail fasnachol yn unig.

Rydym wedi ymyrryd lle bo angen, a lle bo'n fforddiadwy, ac wedi cyflwyno mesurau eithriadol, unigol yn aml, i fynd i'r afael ag ymdrechion arbennig a wneir gan awdurdodau lleol. Felly, er enghraifft, fe wnaethom ymyrryd yn sir Ddinbych, sir y Fflint a Wrecsam pan aeth GHA Coaches i'r wal. Rydym yn gweithio, nid yn unig gydag awdurdodau lleol, ond gyda'r sector a chyda grwpiau teithwyr i asesu sut y gallwn sicrhau bod newidiadau i wasanaethau yn bodloni disgwyliadau teithwyr a gofynion teithwyr, a bod modd adlewyrchu newidiadau drwy ymgynghori'n llawn ac yn ddiffuant â defnyddwyr. Credaf ei bod yn gwbl hanfodol, pryd bynnag y bydd gwasanaeth yn cael ei ddirwyn i ben neu ei newid, fod hynny'n cael ei wneud ar sail ymgynghori diffuant a dilys gyda'r bobl sy'n defnyddio'r gwasanaethau hynny.