1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid – Senedd Cymru ar 14 Tachwedd 2018.
1. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet gadarnhau faint o arian y gellir ei ddefnyddio o dan ffrydiau ariannu cyfalaf gwahanol ar gyfer ffordd liniaru'r M4? OAQ52916
Diolch i’r Aelod am y cwestiwn. Mae proses benderfynu statudol yn mynd rhagddi ar hyn o bryd mewn perthynas â chynigion ffordd liniaru'r M4. Fel Ysgrifennydd cyllid, byddaf yn rhoi cyngor i fy nghyd-Aelodau ar oblygiadau cyllid y cynllun. Mae manylion yr holl arian cyfalaf a gynlluniwyd gan Lywodraeth Cymru, gan gynnwys benthyca arian, fel y'u nodwyd yn ein cyllideb ddrafft ar gyfer 2019-20.
Ysgrifennydd y Cabinet, ym mis Ebrill, fe ofynnoch chi am fwy o bwerau benthyca gan y Trysorlys i ariannu ffordd liniaru'r M4. Er hynny, pan gytunasant yn y gyllideb, fe ymosodoch chi arnynt am amharchu datganoli. Bellach, clywn y gallai’r bleidlais gael ei gohirio, ond yn eich maniffesto, fe ddywedoch chi, a dyfynnaf,
'Byddwn yn cyflwyno ffordd liniaru ar gyfer yr M4'.
Ysgrifennydd y Cabinet, a oes gennych unrhyw fwriad o gadw'r addewid hwnnw?
Wel, Lywydd, mae’r Aelod yn anghywir yn ei ddehongliad o'r llythyr a anfonais at Brif Ysgrifennydd y Trysorlys. Yn ffodus, mae gennyf gopi ohono o fy mlaen, lle dywedais wrthi,
Hoffwn nodi yn awr y byddaf yn ceisio sicrhau cynnydd yn nherfynau benthyca blynyddol a chyfanredol Llywodraeth Cymru wrth inni agosáu at yr adolygiad nesaf o wariant fel y gallwn gyflawni ein blaenoriaethau buddsoddi ar gyfer Cymru.
Mae hynny'n cynnwys yr M4, ond nid yw’n llythyr am yr M4, sef yr hyn a ddywedodd yn ei gwestiwn atodol. Llythyr ydyw am ein gofyniad benthyca yn ei gyfanrwydd, a’r blaenoriaethau buddsoddi i Gymru yn eu cyfanrwydd. Dyna oedd fy ngwrthwynebiad i'r hyn a ddywedwyd yn araith y Canghellor—ei fod yn ceisio neilltuo unrhyw gynnydd yn ein gofyniad benthyca at ddiben penodol. Mae hynny'n wahanol i'r datganiad o flaenoriaethau ariannu, ac rydym yn ceisio sicrhau cynnydd yn ein terfyn benthyca oherwydd y nifer o flaenoriaethau buddsoddi a hyrwyddir yn aml iawn ar feinciau’r Aelod ac sy’n bwysig yma yng Nghymru.
A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet gadarnhau bod gan Lywodraeth Cymru bŵer i gyhoeddi bondiau i godi arian ar gyfer prosiectau cyfalaf mawr, megis ffordd liniaru’r M4—os ydynt yn penderfynu bwrw ymlaen â hynny—yn yr un modd ag y gall Transport for London godi bondiau, fel y gwnaethant ar gyfer Crossrail?
Diolch i Mike Hedges am ei gwestiwn atodol, ac mae'n fater y mae wedi mynd ar ei drywydd yn rheolaidd yn y Pwyllgor Cyllid ac yn y lle hwn. Rwy'n falch o gadarnhau i'r Cynulliad y prynhawn yma ein bod wedi cydweithredu’n dda gyda Gweinidogion y DU mewn perthynas â mater y bondiau. Mae Llywodraeth y DU wedi cadarnhau y bydd yn gosod Gorchymyn Deddf Llywodraeth Cymru 2006 (Amrywio Pwerau Benthyca) yn Nhŷ'r Cyffredin. Disgwylir dadl ar hynny cyn bo hir, ac yn amodol ar gymeradwyaeth Tŷ'r Cyffredin, bydd yn dod i rym ar neu o gwmpas 1 Rhagfyr eleni. Fel y mae Mike Hedges yn ein hatgoffa'n rheolaidd, nid yw'r gallu i gyhoeddi bondiau yn cynyddu ein gallu i fenthyca; dim ond darparu ffordd newydd inni allu gwneud hynny a wna, pe bai Llywodraeth y DU yn cynyddu'r cyfraddau llog a godir drwy'r gronfa benthyciadau cenedlaethol.