2. Dadl ar y Cytundeb Ymadael â'r UE a'r Datganiad Gwleidyddol

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:52 pm ar 4 Rhagfyr 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Reckless Mark Reckless Conservative 3:52, 4 Rhagfyr 2018

(Cyfieithwyd)

Agorodd Ysgrifennydd y Cabinet y ddadl hon drwy ddweud ein bod ni'n pleidleisio cyn Tŷ’r Cyffredin, ei fod eisiau dylanwadu ar ASau, bod Llywodraeth Cymru yn credu y dylai Tŷ'r Cyffredin bleidleisio yn erbyn y cytundeb ymadael, a gorffennodd drwy ddweud ei fod yn gobeithio y bydd y Cynulliad Cenedlaethol hwn yn anfon neges glir bod y cytundeb ymadael yn annerbyniol ac y dylid ei wrthod. Geiriau sy'n ysbrydoli, ond nid ydyn nhw'n cael eu  hadlewyrchu yn ei gynnig, ac fe dynnodd Steffan Lewis sylw at hyn, ac mae'n rhaid imi gyfaddef fy mod innau yn yr un benbleth hefyd. Nid wyf yn deall o gwbl beth, Ysgrifennydd y Cabinet, ydych chi, na eich tîm o Weinidogion Cymru na—heblaw bwrw eu llid at yr etholwyr am beidio â chytuno â nhw—y mae Aelodau meinciau cefn ar ochr Llafur eisiau ei gyflawni drwy'r cynnig hwn heddiw. Mae'n nodi'r cytundeb ymadael a dyna'i gyd. Mae'n nodi un neu ddwy ran benodol, llai dadleuol ohono; yna mae'n nodi y bydd gennym ni gyfle pellach i drafod y cytundeb ymadael, mae'n debyg, pan fyddwn ni'n rhoi cydsyniad deddfwriaethol i'r Bil cytundeb ymadael, ac eto mae'r Ysgrifennydd Cabinet yn mynd ymlaen i ddweud ei bod hi'n anochel y bydd Tŷ'r Cyffredin yn pleidleisio yn erbyn y cytundeb ymadael, ac rwy'n credu y gŵyr pob un ohonom ni yn y ddadl hon, sy'n ei gwneud hi'n swrrealaidd braidd, bod Tŷ'r Cyffredin yn mynd i bleidleisio yn erbyn y cytundeb ymadael hwn ac yn mynd i wneud hynny gyda mwyafrif sylweddol iawn.

Felly, beth nesaf? Mae'n ymddangos, o ran y Blaid Lafur, ac rwy'n credu, o ran Llywodraeth Cymru, bod elfen o gambl yma, oherwydd drwy bleidleisio yn erbyn y cytundeb ymadael—o leiaf yn Nhŷ’r Cyffredin, tra byddwn ni ddim ond yn ei nodi yma—y bydd hynny, rywsut yn arwain at etholiad cyffredinol neu at bleidlais y bobl, fel y'i gelwir, er gwaethaf y ffaith ein bod ni wedi cael pleidlais y bobl nad ydyn nhw eisiau ei gweithredu. Yr hyn na allaf i ei weld yw sut y mae hynny'n mynd i ddigwydd. Dywed John McDonnell na fydd etholiad cyffredinol ac nid yw hynny'n mynd i weithio, ac yna sut maen nhw'n mynd i gael y bleidlais y bobl hon fel y'i gelwir? Mae angen deddfwriaeth ar gyfer refferendwm, ac mae ar y ddeddfwriaeth angen a) amser y Llywodraeth a (b) cynnig arian, y mae'n rhaid i'r Llywodraeth a neb arall ei gynnig. Felly, sut, o gofio nad ydyn nhw'n mynd i gael yr etholiad cyffredinol hwn, y byddan nhw wedyn yn cael y bleidlais y bobl hon fel y'i gelwir? Ac nid wyf i'n gwybod yr ateb i hynny. Mae'n bosibl bod Jeremy Corbyn yn hapus i gymryd y gambl honno, oherwydd ei fod ef yn fodlon gadael yr Undeb Ewropeaidd heb gytundeb. Efallai fod hynny'n wir.