Pennu Targedau ar gyfer yr Economi

Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:12 pm ar 11 Rhagfyr 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Carwyn Jones Carwyn Jones Labour 2:12, 11 Rhagfyr 2018

(Cyfieithwyd)

Mae hyn yn dechrau swnio fel cyfweliad am swydd, o ystyried y cwestiwn yna. I mi, mae dau beth sy'n hanfodol, ac mae'r rhain yn faterion a godwyd gyda mi lawer iawn o weithiau. Y cyntaf yw ei bod hi'n hynod bwysig cyfleu delwedd Cymru ledled y byd—i fynd allan a gwerthu Cymru. Ni wnaiff neb arall ei wneud, ac mae'n aruthrol o bwysig bod gennym ni deithiau masnach. Bydd rhai o'r teithiau masnach hynny yn cael eu harwain gan Weinidogion, neu gan Brif Weinidog. Maen nhw'n agor drysau na fyddai'n cael eu hagor fel arall, ac mae hynny wedi arwain at i ni allu, er enghraifft, gyrraedd sefyllfa lle mae Qatar Airways yn hedfan o Gaerdydd. Mae'r gwaith rhyngwladol yn bwysig, ac mae ein swyddfeydd rhyngwladol yn hynod bwysig i wneud yn siŵr bod pobl yn gwybod bod Cymru yno a'r hyn sydd gennym ni i'w gynnig.

Ond sgiliau yw'r ail bwynt. Un o'r cwestiynau a ofynnwyd i mi'n aml pan oeddwn i'n arfer siarad â busnesau mewn gwledydd eraill—ac, yn wir, busnesau yng Nghymru—oedd, 'O ble ydym ni'n mynd i gael y sgiliau? A yw'r biblinell sgiliau sydd ei hangen arnom er mwyn ffynnu yng Nghymru gennym ni?' Yn gynyddol, roeddem ni'n gallu gwneud hynny. Roeddem ni'n gallu dweud—oherwydd ein bod wedi edrych ar sectorau penodol lle'r oedd gennym ni fusnesau llwyddiannus eisoes, roeddem ni'n gallu dweud, 'Mae piblinell sgiliau ar gael—mae yno, ac, a dweud y gwir, gallwch weithio gyda'ch gilydd i greu'r biblinell sgiliau honno gyda busnes sy'n debyg i'ch un chi.'

Mae hwnnw wedi bod yn newid mawr. Ystyriwyd Cymru fel economi cost isel, cyflog isel a sgiliau isel ar un adeg. Ni allwn fforddio bod yn y sefyllfa honno eto, ac ni fyddai neb eisiau i ni fod yn y sefyllfa honno eto yn y Siambr hon. Yr hyn y gallwn ni ei wneud yw cael mwy fyth o bwyslais ar sgiliau, oherwydd, drwy wneud hynny, dyna'r ffordd yr ydych chi'n dod â swyddi tra medrus i Gymru. Dyna'r ffordd hefyd yr ydych chi'n annog entrepreneuriaid i ddod yn eu blaenau, oherwydd eu bod yn gallu gweithio gyda phobl eraill i ddatblygu busnesau yng Nghymru ac i wireddu eu breuddwydion. Oherwydd rydym ni'n gwybod, yn hanesyddol, nad ydym ni wedi gwneud yn dda yng Nghymru gydag entrepreneuriaid yn teimlo y gallan nhw ddatblygu eu busnes. Mae llawer o bobl wedi cael syniadau da ac nid ydynt wedi bwrw ymlaen â nhw. Rwy'n credu ein bod ni wedi mynd heibio'r cam hwnnw erbyn hyn, yn enwedig gyda phobl ifanc, ond y pwyslais yw sgiliau, sgiliau, sgiliau.