1. Cwestiynau i'r Gweinidog Addysg – Senedd Cymru ar 9 Ionawr 2019.
7. A wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am effaith cynlluniau arweinyddiaeth disgyblion mewn ysgolion? OAQ53118
Mae llais disgyblion yn allweddol i hysbysu polisi a chreu amgylchedd addysgol cynhyrchiol ar gyfer ein hysgolion. Dylai pob disgybl gael cyfle i gymryd rhan yn y broses o wneud penderfyniadau ynglŷn â'u dysgu, a byddwn yn parhau i ymgysylltu â phlant a phobl ifanc wrth i'r cwricwlwm newydd ddod yn agored ar gyfer cael adborth.
Diolch, Weinidog. Mae Ysgol Gynradd Coed Efa yng Nghwmbrân wedi cael ei chanmol yn ddiweddar gan Estyn am greu strategaethau i ddatblygu annibyniaeth disgyblion a'u hagweddau at ddysgu, gydag un ohonynt yn cynnwys cynllun arweinyddiaeth disgyblion sy'n golygu bod disgyblion yn arsylwi ar wersi, gan ganolbwyntio ar ymddygiad dysgu dysgwyr a'u hagwedd at ddysgu a lle y maent yn darparu adborth i ddisgyblion a staff, gan gynnwys ffyrdd ymlaen sy'n effeithio ar addysgu a dysgu. Maent hefyd yn rhoi adborth i'r uwch dîm arwain a chorff llywodraethu'r ysgol. O ganlyniad i hyn a gwaith arloesol arall yn ysgol Coed Efa, ceir adroddiadau fod lles disgyblion a'u hagweddau at ddysgu yn gadarn iawn, ac mae bron bob disgybl yn ymddwyn mewn modd rhagorol mewn gwersi ac yn ystod amser egwyl. A wnewch chi ymuno â mi i longyfarch ysgol Coed Efa ac ysgol Ffordd Blenheim, yr ysgol ffederal, ar eu gwaith rhagorol yn y maes hwn? Ond a allwch ddweud hefyd pa wersi y credwch y gellir eu dysgu o'r arfer rhagorol hwn a'u cyflwyno mewn mannau eraill yng Nghymru?
Wel, rwy'n falch iawn o wneud hynny. Rwyf wedi bod yn ddigon ffodus i—wel, mewn gwirionedd, cefais agor ysgol newydd Ysgol Gynradd Coed Efa, ac rwyf wedi ymweld â'i gefell ffederal ar sawl achlysur, yn fwyaf diweddar, mae'n rhaid imi ddweud, ar ddiwrnod iechyd meddwl arloesol iawn a drefnwyd gan y plant—nid y staff, y plant a'i cynlluniodd, nid yn unig er eu budd eu hunain, ond ar gyfer amryw o ysgolion cynradd yn yr ardal leol i dynnu sylw at feysydd yn ymwneud ag iechyd meddwl a lles. Mae Gill Ellis, pennaeth yr ysgol ffederal, hefyd yn un o'n partneriaid cyswllt yn yr academi arweinyddiaeth addysgol newydd, a thrwy'r mathau hynny o fecanweithiau gallwn sicrhau bod yr arferion da hyn yn cael eu rhannu drwy'r system gyfan. Felly, dylid llongyfarch ysgol Coed Efa. Er nad hwy yn unig—gwn y bydd Mike Hedges yn torri ei galon nad yw yn y Siambr i fy nghlywed yn dweud hyn, ond ar ymweliad diweddar ag Ysgol Tan-y-lan gyda Mike Hedges yn Abertawe—. Maent wedi cyflwyno system newydd lle y mae disgyblion, am un prynhawn yr wythnos, yn cael dewis beth y maent am ei astudio. Ac mae'r cynnydd hwnnw yn llais disgyblion wedi arwain at lefel uwch o bresenoldeb yn yr ysgol a chanlyniadau gwell gan y plant eu hunain, sy'n dangos grym gwrando a grymuso plant mewn perthynas â'u haddysg eu hunain a'r gwahaniaeth y gall hynny ei wneud iddynt.
Yn olaf, cwestiwn 8, Mohammad Asghar.