8. Dadl Plaid Cymru: Brexit Heb Gytundeb

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:22 pm ar 16 Ionawr 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Llyr Gruffydd Llyr Gruffydd Plaid Cymru 6:22, 16 Ionawr 2019

(Cyfieithwyd)

Dyma ni'n mynd. Rydych chi'n ymgnawdoliad o'r rhithdyb o fawredd y mae'r ymerodraeth Brydeinig yn dal i fodoli ynddi. [Torri ar draws.] Na, mae'n wir. A dyna sy'n fy nghorddi ynglŷn â llawer o'r ddadl hon. Mae'n fy nghorddi oherwydd fod peth o'r rhethreg ynglŷn â Brexit a gadael yr UE—mae iddo adleisiau o'r rhethreg adeg y rhyfel, onid oes? Ysbryd Dunkirk, palu dros fuddugoliaeth. Rydym i fod yn byw mewn oes heddychlon. Mae hi i fod yn adeg o heddwch, ac mae'r math hwn o rethreg yn sawru mwy o hunan-niwed na hunanddibyniaeth. [Torri ar draws.] Ydy—ydy'n bendant. Ac edrychwch, nid fi sy'n dweud hyn i gyd. Heno mae Undeb Amaethwyr Cymru wedi rhyddhau datganiad, ac rwy'n dyfynnu:

O ystyried canlyniad y bleidlais hon a pheryglon senario dim bargen, teimlai ein cadeiryddion a'r tîm Llywyddol mai'r unig ffordd y gallwn adfer rheolaeth ar broses Brexit yw tynnu erthygl 50 yn ôl—

Undeb Amaethwyr Cymru sy'n dweud hyn— a diogelu dyfodol y diwydiant amaethyddol drwy wneud hynny, nid yn unig yng Nghymru ond ledled y DU.

Ac maent yn mynd rhagddynt, ac ni fyddwch yn hoffi hyn o gwbl:

Ymddengys bod cefnogaeth gynyddol i ail refferendwm ledled y wlad, ac mae'n ymddangos bod hynny'n cael ei adlewyrchu yn ein sector ni.

Dyna ni. Beth bynnag, rwyf wedi colli fe lle yn awr, onid wyf? [Chwerthin.] Ond fe welwch beth sydd gennyf, oni wnewch? Gwyddom y bydd effeithiau ar y sector, ac wrth gwrs o ran llafur yn ogystal—byddai rhoi diwedd sydyn ar y gallu i symud llafur o'r UE yn achosi problemau difrifol o ran sicrhau llafur i gynaeafu a phrosesu cynnyrch y DU hefyd, wrth gwrs, a cheir effaith arall o ran arolygiadau milfeddygol, sy'n rhywbeth rydym wedi'i drafod yma o'r blaen yn y Siambr hon. Yn y senario waethaf, yn ddiweddar rhybuddiodd un o benseiri Brexit hyd yn oed, Michael Gove, ynglŷn â difa hyd at un rhan o dair o holl ddefaid y DU, ac roedd ganddo hyfdra i bregethu wrth eraill, ac rwy'n dyfynnu na all neb fod yn ddiofal neu'n ddidaro ynghylch yr effeithiau real ar gynhyrchwyr bwyd yn y wlad hon o adael heb y cytundeb.

Wel, pwy oedd yn fwy diofal neu ddidaro nag ef ddwy flynedd yn ôl?

Fel gyda phopeth sy'n ymwneud â Brexit, ydy, mae'n cael ei bolareiddio ac fe fydd safbwyntiau gwahanol, ond yr hyn a wyddom yw bod consensws clir mewn gwirionedd o bob cyfeiriad mai Brexit 'dim bargen' fyddai'r Brexit mwyaf niweidiol o'r cyfan. Bydd hyd yn oed y bws Brexit gwaradwyddus, fe gredaf, yn gorffen ei oes wedi'i barcio ar lain galed ger Dover, yn ceisio mynd allan o'r wlad. [Chwerthin.] Na. Brexit 'dim bargen' yw'r gwaethaf o bob byd, ac mae'n rhaid ei wrthod, ac rwy'n annog yr holl Aelodau i gefnogi cynnig Plaid Cymru.