Yr eitem olaf, felly, y prynhawn yma, yw'r Rheoliadau Deddf Diddymu'r Hawl i Brynu a Hawliau Cysylltiedig (Cymru) 2018 (Diwygiadau Canlyniadol a Darpariaethau Arbed) 2019. Dwi'n galw ar y Gweinidog i wneud y cynnig—Julie James.

Cynnig NDM6939 Rebecca Evans

Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru; yn unol â Rheol Sefydlog 27.5

1.  Yn cymeradwyo bod y fersiwn ddrafft o Reoliadau Deddf Diddymu’r Hawl i Brynu a Hawliau Cysylltiedig (Cymru) 2018 (Diwygiadau Canlyniadol a Darpariaethau Arbed) 2019 yn cael ei llunio yn unol â’r fersiwn ddrafft a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 10/12/2018. 

Cynigiwyd y cynnig.

Diolch, Llywydd. Cynigiaf y cynnig. Yn dilyn ystyriaeth a phasio'r Ddeddf Diddymu’r Hawl i Brynu a Hawliau Cysylltiedig (Cymru) 2018 gan y Cynulliad y llynedd, a'i Gorchymyn cychwyn dilynol, byddwn yn gweld diddymiad llwyr o'r hawl i brynu yng Nghymru ar 26 Ionawr 2019. Mae'r gwelliannau canlyniadol a'r rheoliadau darpariaeth arbedion sydd ger eich bron heddiw yn sicrhau bod y ddeddfwriaeth sylfaenol bresennol yn adlewyrchu yn gywir y newidiadau deddfwriaethol a wnaed gan Ddeddf 2018. Maen nhw hefyd yn sicrhau y cedwir eglurder a chysondeb y gyfraith, a hynny yn Neddf Tai 1985 ac yn Neddf Trafodiadau Tir a Gwrthweithio Osgoi Trethi Datganoledig (Cymru) 2017.

Mae'r rheoliadau hefyd yn gwneud darpariaethau arbed er mwyn sicrhau bod y darpariaethau perthnasol yn Neddf 1985 a Deddf 2017 yn parhau i fod yn berthnasol ar gyfer ceisiadau i brynu nad ydynt wedi eu cwblhau a gafodd eu gwneud cyn diddymu'r hawl i brynu neu'r hawl i gaffael. Maen nhw hefyd yn sicrhau y bydd mesurau diogelu yn parhau i fod yn berthnasol, er enghraifft pan fo tai a brynwyd o dan yr hawl i brynu a'r hawl i gaffael yn cael eu gwerthu wedyn o fewn cyfnod penodedig o amser.

Mae'r rheoliadau hyn, felly, yn cefnogi'r nod o gadw ein stoc bresennol o dai cymdeithasol ac yn annog adeiladu tai cymdeithasol newydd. Byddant yn darparu eglurder o ran y gyfraith ac yn sicrhau bod trefniadau diogelu perthnasol yn dal i fod ar waith.

Rydym ni'n gresynu'n fawr bod yr hawl i brynu wedi ei ddiddymu. Cafwyd y dadl honno, ac rydym yn symud ymlaen. Yn sicr, mae angen inni ganolbwyntio a ffurfio consensws newydd ynghylch y cynnydd cyflym mewn adeiladu tai, a dyma fydd ein prif bwyslais bellach, ond rydym ni yn gresynu'r ddeddfwriaeth hon yn fawr iawn, ac, ar yr ochr hon i'r Cynulliad, byddwn yn ceisio ailgyflwyno'r hawl i brynu ar sail ddiwygiedig ar y cyfle cyntaf posibl.

Fodd bynnag, rwyf yn croesawu'r rheoliadau hyn i'r graddau eu bod yn diogelu hawl y bobl sydd, yn ystod y cyfnod gras, wedi nodi eu bwriad i arfer yr hawl i brynu neu gaffael ond nad ydyn nhw wedi gallu cwblhau hynny eto. Roedd hon yn un o'r ychydig rannau o'r ddeddfwriaeth a oedd yn lleihau'r ergyd yn fy marn i—sef eich bod chi wedi caniatáu'r cyfnod gras hwn. Roeddem ni'n credu y dylai fod yn hwy, ond blwyddyn yn unig a gawsom yn y pen draw, ond o leiaf mae'n mynd y tu hwnt i flwyddyn os ydych chi wedi datgan bwriad i brynu. Felly, yn hynny o beth, rydym yn cefnogi'r rheoliadau hyn.

Y Gweinidog i ymateb.

Diolch i chi am y cyfraniad yna. Rwyf yn aml yn cytuno i raddau helaeth â David Melding, ac rwyf yn gwerthfawrogi'r teimladau a fynegodd yn y fan yna. Rwyf i, yn un, wrth fy modd ein bod wedi diddymu'r hawl i brynu, ac mae'n destun cryn drafodaeth rhyngom, ond rwyf yn deall ei deimladau ar hynny.

O'n safbwynt ni, roedd y Ddeddf yn angenrheidiol i sicrhau diogelu ein stoc hanfodol o dai cymdeithasol ar gyfer y rhai sydd â'r angen mwyaf am dai. Fel y dywedodd ef, mae'r Ddeddf yn caniatáu ar gyfer cyfnod o flwyddyn i denantiaid cymwys arfer eu hawliau. Rydym yn teimlo ei fod yn gyfnod teg a rhesymol o amser i denantiaid benderfynu pa un a ydyn nhw'n dymuno arfer eu hawliau, ac i gael cyngor cyfreithiol ac ariannol priodol.

Mae'r diwygiadau a'r darpariaethau arbed y bydd y rheoliadau yn eu hachosi yn angenrheidiol er mwyn sicrhau eglurder y gyfraith, fel y mae David Melding wedi ei gydnabod, ac felly, Llywydd, rwy'n annog pawb i gefnogi'r rheoliadau.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn y cynnig? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Felly, derbynnir y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Derbyniwyd y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Mae hynny'n dod â ni at ddiwedd ein cyfarfod.

Daeth y cyfarfod i ben am 19:38.