8. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am gyllidebau ysgolion ym Môn? OAQ53548

Diolch, Rhun. Awdurdodau lleol sy'n gyfrifol am ariannu ysgolion yng Nghymru. Mae Ynys Môn yn pennu eu blaenoriaethau gwario ar gyfer y gwasanaethau y maent yn eu darparu, gan ystyried anghenion lleol a'r holl adnoddau sydd ar gael iddynt. Mater i'r awdurdod hwnnw yw faint o arian y mae'n ei glustnodi ar gyfer cyllidebau ysgolion.

Diolch yn fawr iawn. Mae effaith, dwi'n meddwl, 10 mlynedd a mwy o lymder gan Lywodraeth Prydain, ynghyd, dwi'n ofni, â methiant Llywodraeth Cymru i flaenoriaethau cyllidebu llywodraeth leol eleni wedi arwain at wasgfa gwbl anghynaliadwy ar gyllidebau addysg ym Môn, fel yng ngweddill Cymru. Dwi yn llongyfarch cyngor Môn am lwyddo i warchod y cyllidebau addysg i raddau helaeth, ond, wrth gwrs, maen nhw wedi gorfod cynyddu eu treth cyngor dros 9 y cant er mwyn gwneud hynny, ac y mae'r cynnydd yn nhreth cyngor wedi bod yn fawr ar draws Cymru. Dwi'n edrych ymlaen at ragor o fanylion ynglŷn â'r hyn sydd wedi digwydd o ran arian pensiynau, sydd, heb os, yn mynd i fod o ryddhad.

Ond, ar y cwestiwn o gyllido'n gyffredinol, mae'r grantiau a gafodd eu cyhoeddi yn eithaf hwyr yn y dydd wrth gwrs yn help, a dwi’n croesawu unrhyw beth sydd yn gallu lleihau'r baich ar ysgolion, ond ydy'r Gweinidog yn cytuno efo fi fod rhannu arian yn y modd yma yn ei gwneud hi'n amhosib bron i benaethiaid a chyrff llywodraethu ysgolion gynllunio'n wirioneddol strategol ar gyfer y dyfodol?

Am eiliad, Lywydd, mae'n ymddangos bod yr Aelod wedi anghofio bod ei blaid ef yn rhan o'r broses o bennu'r gyllideb a arweiniodd at y setliad llywodraeth leol hwnnw eleni, ac wedi cael cyfle i ddylanwadu ar y penderfyniadau a wnaed mewn perthynas â'r gyllideb gyffredinol. Ond mae'r Aelod yn gwneud pwynt teg iawn o ran dosbarthu'r grantiau a all fod ar gael i ysgolion gan Lywodraeth Cymru mewn modd amserol. Gall grantiau a roddir yn hwyr fod yn heriol iawn i ysgolion eu gwario'n effeithiol ac yn y ffordd fwyaf effeithiol, ond weithiau, rwyf fi fel y Gweinidog yn dod yn ymwybodol o arian sydd ar gael yn eithaf hwyr, a byddaf bob amser yn defnyddio'r cyfle hwnnw os gallaf, ni waeth ar ba adeg o'r flwyddyn, i sicrhau bod yr arian hwnnw'n cyrraedd y rheng flaen.

Nid yw Bethan Sayed yma i ofyn cwestiwn 9 [OAQ53571]. Cwestiwn 10, felly, Russell George.