2. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:46 pm ar 13 Mawrth 2019.
Diolch yn fawr, Lywydd. Weinidog, yn gyntaf, a gaf fi ddiolch yn fawr iawn i chi am eich ymateb cyflym i'r pryderon a godais yn ystod y datganiad busnes yr wythnos diwethaf?
Mae angen i chi—
Mae'n wir ddrwg gennyf. Faint o amser sydd ers i mi fod yma?
Roeddech yn rhy awyddus i ddiolch i'r Gweinidog. Gofynnwch y cwestiwn.
1. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am wardiau cymysg mewn ysbytai? OAQ53568
Gwnaf. Mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i gael gwared ar wardiau cymysg ac i sicrhau diogelwch, preifatrwydd ac urddas cleifion. Bydd pob datblygiad ysbyty newydd yn cael ei adeiladu i sicrhau y ceir darpariaeth un rhyw, gyda chanllawiau yn argymell isafswm o 50 y cant o ystafelloedd gwely sengl gyda chyfleusterau en-suite.
Diolch yn fawr iawn. Mae hynny'n galonogol ac—. Beth am inni gymryd bod y diolchiadau hynny wedi'u gwneud?
Roeddwn yn ddiolchgar i chi am yr ateb cyflym hwnnw—mae'n wych cael hynny. A bydd yr Aelodau yn cofio, yn y datganiad busnes yr wythnos diwethaf, fy mod wedi cyfeirio at sefyllfa anffodus iawn lle roedd menywod a oedd wedi cael camesgoriad ar ôl llai nag 20 wythnos o feichiogrwydd yn cael eu rhoi ar ward gymysg yn Ysbyty Singleton Abertawe. Ac efallai'n wir ei bod yn ward fawr—dynion ar un pen, menywod ar y pen arall, wedi'u gwahanu gan ddesg—ond mae'n dal i fod yn ward lawdriniaeth gyffredinol, ac mewn argyfwng, nid wyf yn gwybod a ellir cadw at y rhaniad hwnnw bob amser. Mae eich swyddogion yn edrych ar wasanaethau camesgoriad yn dilyn yr adroddiad a gyhoeddwyd gan Triniaeth Deg ar gyfer Menywod Cymru, adroddiad a oedd yn dyfynnu un fenyw a ddywedodd,
Ar ôl camesgoriad 'tawel', cefais daflenni gwybodaeth ynglŷn a'r hyn y gallwn ei wneud nesaf—ar ward lle gallai'r byd i gyd glywed.
Nawr, mae'r adroddiad hwnnw'n chwe mis oed. Gall hyn ddigwydd o hyd ar ward 2 yn Ysbyty Singleton. Buaswn yn ddiolchgar pe gallech gadarnhau pryd y bydd yr arfer hwn yn dod i ben yn gyfan gwbl.
Mae'r her o ran bwrw ymlaen â'n gwaith ar sicrhau gwasanaethau mwy priodol mewn perthynas â chamesgoriad yn un rwyf wedi gofyn i swyddogion fynd i'r afael â hi gyda'n byrddau iechyd, ac rwy'n fwy na pharod i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Aelodau ynglŷn â manylion y gwaith hwnnw a phryd y gallwn ddisgwyl gweld gwahaniaethau o sylwedd. Wrth inni wneud y gwaith a ddisgrifiais yn fy ateb cyntaf ar newid cynllun wardiau i sicrhau bod gennym wardiau un rhyw yn gyffredinol, gyda darpariaeth briodol a'r gwir urddas y byddai pob un ohonom yn ei ddisgwyl, ceir problem barhaus, oherwydd, mewn gwirionedd, mae'r sefyllfa rydych newydd ei disgrifio yn Ysbyty Singleton yn codi'n rhannol am ein bod yn newid y ddarpariaeth lety mewn gwahanol rannau o'r ysbyty hwnnw. Ond mae angen inni sicrhau, lle bynnag y darperir llety, ei fod yn cadw'r urddas hanfodol y byddai pob un ohonom yn ei ddisgwyl ar ein cyfer ni ein hunain a'n hanwyliaid. Ond fel rwy'n dweud, o ran gwasanaethau camesgoriad, rwy'n fwy na pharod i ddarparu'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Siambr.