Grŵp 9 yw awdurdodau gorfodi. Y prif welliant yn y grŵp hwn yw gwelliant 11. Galwaf ar y Gweinidog i gynnig a siarad am y prif welliant a'r gwelliannau eraill yn y grŵp. Gweinidog.

Cynigiwyd gwelliant 11 (Julie James).

Diolch, Dirprwy Lywydd. Mae gwelliannau 11, 12, 13, 14, 15, 16, 18, 19 a 20 wedi'u gwneud mewn ymateb i argymhelliad 3 y Pwyllgor Cymunedau, Cydraddoldeb a Llywodraeth Leol. Mae'r gwelliannau yn rhoi i awdurdod trwyddedu dynodedig o dan ran 1 o Ddeddf Tai (Cymru) 2014—os nad yw'r awdurdod hwnnw yn awdurdod lleol—y pwerau i orfodi'r Bil. Mae'r pwerau yn cyfateb i'r rhai a roddir i awdurdod tai lleol.

Mae'r gwelliannau yn disodli cyfeiriadau at awdurdod 'tai lleol' gydag awdurdod 'gorfodi', ac at ddibenion Rhan 4, mae'r awdurdod trwyddedu a'r awdurdod tai lleol yn awdurdodau gorfodi o ran ardal awdurdod tai lleol. Mae gwelliannau 11, 13, 14, 15, 18 a 19 yn rhoi'r newid hwn mewn grym, gan roi mwy o eglurder yn y Bil, ac rwy'n ffyddiog y bydd yr Aelodau yn eu cefnogi.

Mae gwelliant 12 yn welliant technegol i egluro y gall awdurdod gorfodi a swyddog awdurdodedig dim ond ymchwilio i droseddau yn ymwneud ag annedd a leolir yn ardal yr awdurdod gorfodi. Mae gwelliant 16 yn sicrhau cysondeb â'r cyfeiriadau newydd i anheddau 'yn ardal awdurdod'. Ceir testun diangen ei ddiddymu o adran 14 hefyd gan y gwelliant hwn.

Mae Rhentu Doeth Cymru yn mwynhau perthynas waith ardderchog gyda'r awdurdodau tai lleol ledled Cymru, sydd â hanes da o'u cynorthwyo nhw ag amrywiaeth o faterion gorfodi ym maes tai. Gan gydnabod y gall fod angen am gydweithredu rhwng yr awdurdod trwyddedu ac awdurdod tai lleol, rydym wedi cynnwys darpariaeth o fewn gwelliant 20 fel bod yr awdurdod trwyddedu yn cael cytundeb awdurdod tai lleol fel y caiff weithredu ei swyddogaethau awdurdod gorfodi. Bydd yr amddiffyniad hwn yn sicrhau bod pob parti yn ymwybodol o unrhyw gamau gorfodi troseddau, gan osgoi unrhyw ddyblygu neu ddryswch. Mae'r darpariaethau hyn yn adlewyrchu'r trefniadau gorfodi yn rhan 1 o Ddeddf Tai (Cymru) 2014.

A gaf i groesawu'r gwelliannau hyn, a fydd yn rhoi'r pŵer i Rhentu Doeth Cymru gyflwyno hysbysiadau cosb benodedig? Cyflwynais y gwelliannau hyn yng Nghyfnod 2, ac roeddem ni'n falch o glywed y byddai'r Llywodraeth yn cyflwyno fersiwn fwy addas yng Nghyfnod 3. Rwy'n credu bod angen rhoi pwerau ychwanegol i Rhentu Doeth Cymru i gryfhau'r ddeddfwriaeth hon, fel yr ydym yn ei hystyried heddiw, gan leihau'r cyfleoedd i osgoi cosb am dorri'r gyfraith.

Ni hoffwn i weld sefyllfa lle mae Rhentu Doeth Cymru'n darganfod bod asiant yn codi ffi afresymol fel rhan o'i waith o dan Ddeddf rhan 1 Tai (Cymru) 2014, ac yna'n gorfod trosglwyddo'r swyddogaeth orfodi i awdurdod lleol. Yn wir, roedd Rhentu Doeth Cymru yn cytuno â'r ymagwedd hon yn eu tystiolaeth, ac fe ddywedon nhw y byddai'n fuddiol iddyn nhw gael pwerau i orfodi pan fo'n briodol, nid fel awdurdod arweiniol, ond i gael pwerau gorfodi. Fe wnaethon nhw ddisgrifio sut y mae'r broses hon yn gweithio ar hyn o bryd gyda'r trefniadau sydd yn eu lle i gyflwyno hysbysiadau cosb benodedig i symud y broses erlyn yn ei blaen.

Yn gyffredinol, Rhentu Doeth Cymru sy'n symud camau gorfodi ymlaen, ond, lle bo awdurdod lleol eisoes yn gysylltiedig ag eiddo neu landlord, caiff yr awdurdod hwnnw gymryd camau gorfodi yn hytrach na Rhentu Doeth Cymru o dan y ddeddfwriaeth arbennig honno. Felly, dyna pam yr ydym yn teimlo y dylai system debyg weithredu o dan y Ddeddf hon. Byddwn yn cefnogi'r gwelliannau hyn heddiw, a fydd yn gwneud y system yn fwy cadarn ac yn caniatáu i Rhentu Doeth Cymru gymryd camau pan fo'n briodol.

Diolch. Y Gweinidog i ymateb? Na. Diolch. Y cwestiwn yw bod gwelliant 11 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Na. Felly, derbynnir gwelliant 11.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gweinidog, gwelliant 12.

Cynigiwyd gwelliant 12 (Julie James).

Yn ffurfiol.

Y cwestiwn yw bod gwelliant 12 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Na. Felly, derbynnir gwelliant 12.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gweinidog, gwelliant 13.

Cynigiwyd gwelliant 13 (Julie James).

Yn ffurfiol.

Y cwestiwn yw bod gwelliant 13 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Felly, derbynnir gwelliant 13.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.