Symudwn nawr i grŵp 8, sef pwerau gwneud rheoliadau, a'r prif welliant yn y grŵp hwn yw gwelliant 35. Galwaf ar y Gweinidog i gynnig a siarad am y prif welliant a gwelliannau eraill yn y grŵp.

Cynigiwyd gwelliant 35 (Julie James).

Diolch, Dirprwy Lywydd. Amlygodd ein hadolygiad o'r Bil rywfaint o'r drafftio ynghylch y pŵer i wneud rheoliad i amrywio ystyr 'amrywiad a ganiateir' o ran rhent ym mharagraff 1 o Atodlen 1. Mae amrywiad a ganiateir o ran rhent sy'n daladwy o dan gontract meddiannaeth safonol yn golygu amrywiad a gytunwyd rhwng deiliad y contract a'r landlord; amrywiad a wnaed yn unol ag un o delerau contract sy'n darparu ar gyfer amrywio rhent; neu amrywiad drwy neu o ganlyniad i ddeddfiad. Mae gwelliant 35 yn welliant technegol er mwyn sicrhau nad yw'r pŵer i wneud rheoliadau o dan adran 7 wedi ei gyfyngu gan baragraff 10 o'r Atodlen honno i wneud darpariaeth mewn cysylltiad ag amrywiadau a ganiateir yn unig. Mae'r Bil yn gwneud hyn yn glir. Gobeithiaf y bydd Aelodau yn derbyn y newid hwn.

Byddai gwelliannau 48, 49, 51 a 52, a gyflwynwyd gan David Melding yn diwygio gweithdrefn y Cynulliad ar gyfer gwneud rheoliadau i ddiwygio'r diffiniad o daliad a ganiateir o dan adran 7 ac i newid lefel y gosb benodedig o dan adran 13 i weithdrefn uwchgadarnhaol a nodi'r weithdrefn sydd i'w dilyn. Ni allaf gefnogi'r gwelliannau hyn a gofynnaf i'r Aelodau eu gwrthod. Wrth ddefnyddio'r pwerau hyn i wneud rheoliadau, byddwn yn ymgynghori arnynt fel yw'r drefn a'r arfer, naill ai ar sail ymgynghoriad polisi neu ar ddrafft y rheoliadau eu hunain. Mae'r weithdrefn gadarnhaol yn gofyn bod rheoliadau yn cael eu gosod gan bwyllgorau a fyddai hefyd yn craffu arnynt ac yna'r Cynulliad yn eu cymeradwyo. Mae hon yn lefel gymesur o graffu.

Ar adegau, mae'n fwy defnyddiol i ymgynghori ar y cynnig polisi i roi prawf ar ragdybiaethau. Efallai na fyddai ymgynghori ar reoliadau drafft yn ffordd briodol i ymgysylltu â rhanddeiliaid megis tenantiaid. Fodd bynnag, mae gwelliannau 48 a 49 yn dileu'r dewis hwn ac yn creu proses hirfaith, gan o bosibl rhoi anogaeth i beidio ag ymgysylltu â datblygu rheoliadau. Yng Nghyfnod 2, fe wnaethom egluro bod y rheoliadau o dan adran 7 yn debygol o gael eu defnyddio i ymdrin â newidiadau mewn arferion yn hytrach nag ailwampio'n llwyr y taliadau a ganiateir. Nifer gymharol fach o daliadau a ganiateir sydd yn y Bil, ac er y gallai'r rhain newid dros y blynyddoedd mae'n anodd gweld sut y gellid ychwanegu atynt mewn unrhyw ffordd arwyddocaol.

Rheoliadau o dan adran 13 yw'r mwyaf tebygol o gael eu defnyddio i nodi newidiadau mewn costau byw fel bod y lefel hysbysiadau cosb benodedig yn gymesur â chostau y mae landlordiaid yn eu hysgwyddo. Petai newid mwy sylweddol yn cael ei gynnig, byddai'r dewis ar gyfer craffu manwl gan bwyllgorau'r Cynulliad yn agored o dan y trefniadau cadarnhaol. Bydd y ddwy gyfres o drefniadau'n diogelu'r Bil at y dyfodol. Gallai'r weithdrefn uwchgadarnhaol, olygu y treulir chwe mis yn adolygu cynnydd cymharol gymedrol efallai llai na £100 i lefel hysbysiad cosb benodedig. Nid wyf wedi fy argyhoeddi bod hyn yn gymesur nac yn briodol.

Mae gwelliant 50 hefyd wedi'u ddwyn ymlaen, eto o gyfnod 2, gan David Melding i ddiwygio gweithdrefn y Cynulliad fel y dylai rheoliadau i ddiwygio Deddf Hawliau Defnyddwyr 2015 o ran cyhoeddi ffioedd gosod fod yn destun yr weithdrefn gadarnhaol. Ni allaf gefnogi'r gwelliant hwn ac rwy'n annog yr Aelodau i bleidleisio yn ei erbyn ar y sail y byddai'r rheoliadau wedi eu cyfyngu i'r hyn sydd ar wyneb y Bil. Fel y dadleuwyd yng Nghyfnod 2, mae'r pŵer i wneud rheoliadau yn y fan yma yn gyfyngedig iawn, gan ganiatáu ar gyfer yr hyn a ddarperir yn benodol ar ei gyfer yn adran 19 o'r Bil, sef y gallai rheoliadau ddiwygio pennod 3 o Ran 3 o Ddeddf Hawliau Defnyddwyr 2015 i'w gwneud hi'n ofynnol i asiantau gosod tai sicrhau bod unrhyw hysbysebwr ar-lein yn cyhoeddi ffioedd yr asiant ac yn caniatáu i fwy nag un gosb gael ei gosod ar asiantau gosod tai o ran yr un toriad dyletswydd a geir ym mhennod 3. Ni allwn ni wyro oddi wrth y darpariaethau hyn, felly nid wyf yn argyhoeddedig bod angen y weithdrefn gadarnhaol ar gyfer rheoliadau â phwyslais mor gyfyng â'r rhain.

Gofynnaf i Aelodau gefnogi gwelliant 35 a gwrthod gwelliannau 48, 49, 50, 51 a 52.

Gobeithiaf y bydd y Cynulliad yn ymroi i mi nawr a minnau'n gyn-gadeirydd Y Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol. Rwyf yn credu bod hyn yn rhan bwysig iawn o'r ddeddfwriaeth, a phan ddaw i bwerau gwneud rheoliadau, mae'n naturiol bod llygaid Aelodau eraill efallai'n pylu ychydig. Ond mae hyn yn wirioneddol bwysig. Mae'r ffordd y bydd y Bil hwn, os daw yn Ddeddf, yn gweithio ac yn cael ei addasu yn cael ei phennu fwy neu lai gan y math o weithdrefnau rheoleiddio sydd gennym. Mae fy ngwelliannau yn y grŵp hwn, gwelliant 48, 49, 52, 51 a 50, oll yn deillio o adroddiad y Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol ar gyfer y Bil hwn ac maen nhw'n gofyn bod rheoliadau a wneir o dan adran 7 ac adran 13 y Bil yn destun i'r weithdrefn uwchgadarnhaol.

Yn gyntaf, mae Adran 7, yn rhoi' pŵer i Weinidogion Cymru ddefnyddio'r rheoliadau i ddiwygio'r rhestr o daliadau a ganiateir. Dyma bŵer Harri'r VIII, gan y bydd yn ei gwneud hi'n bosibl diwygio Adran 1 drwy is-ddeddfwriaeth. Yr amcan y tu ôl i'r pwerau gwneud rheoliadau yw galluogi rheoliadau i adlewyrchu unrhyw newidiadau annisgwyl yn ymddygiad ac arfer landlordiaid, ac ni chaniateir i Weinidogion Cymru gael gwared ar y taliadau rhent o'r categorïau o daliad a ganiateir. Felly, yr arfer sefydledig yw ceisio defnyddio'r weithdrefn gadarnhaol ar gyfer unrhyw is-ddeddfwriaeth a fyddai'n newid deddfwriaeth sylfaenol, ac, am y rheswm hwnnw, bu i'r Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol groesawu'r ffaith bod y Gweinidog, o'r cychwyn, wedi drafftio Bil fel bod y weithdrefn gadarnhaol yn cael ei defnyddio ar gyfer rheoliadau a wneir o dan adran 7. Felly, rwy'n cydnabod cryfder y drafftio yn hynny o beth.

Fodd bynnag, cytunodd y pwyllgor hefyd y byddai'r rheoliadau hyn, a ddylai ei gwneud hi'n bosibl i newid y rhestr o daliadau a ganiateir—neu y bydden nhw'n ei gwneud yn bosibl i'w newid—yn elwa ar y diogelwch ychwanegol y byddai'r weithdrefn uwchgadarnhaol yn ei ganiatáu: felly, o'r cadarnhaol i'r uwchgadarnhaol yn hyn o beth. O gofio bod y Gweinidog wedi ymrwymo i ymgysylltu'n llawn â rhanddeiliaid, nid wyf yn credu y byddai rhoi'r ymrwymiad hwn mewn statud drwy weithdrefn uwchgadarnhaol yn feichus. Caiff y farn hon hefyd ei dylanwadu gan ddibyniaeth y Gweinidog, ac, yn wir, dibyniaeth ehangach Llywodraeth Cymru, ar yr ymagwedd 'ymgynghori lle bo'n briodol' sylfaenol, ond mae'r ymagwedd hon yn ddiffygiol o ran tryloywder—dewis y Gweinidog yw hyn; nid ydym ni'n pennu'r telerau—ac efallai nad yw'n ennyn hyder yn y rhai y bydd y newidiadau y gellir eu gwneud drwy reoliadau yn effeithio arnynt. Felly, gallai'r pŵer i ddiwygio'r diffiniad o 'taliad a ganiateir' newid effaith nod cyffredinol y Bil fel y'i drafftiwyd ar hyn o bryd neu fyrhau'r rhestr taliadau a ganiateir, cynyddu nifer y troseddau a grëwyd gan y Bil—pethau sylweddol iawn.

Dylai rhanddeiliaid allweddol a phwyllgorau perthnasol y Cynulliad gael y cyfle i roi sylwadau ar reoliadau drafft a fyddai'n newid elfen arwyddocaol o'r ddeddfwriaeth. Y Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol—. Ac rwy'n credu y dylid gwneud y rheoliadau drwy weithdrefn uwchgadarnhaol—felly, rwy'n cytuno gyda'r Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol ynghylch hynny—sy'n ei gwneud hi'n ofynnol i Lywodraeth Cymru ymgynghori â rhanddeiliaid cyn gosod y rheoliadau gerbron y Cynulliad Cenedlaethol. Byddai'r cyfnod ymgynghori hefyd yn rhoi amser i bwyllgorau perthnasol y Cynulliad ystyried y rheoliadau ar ffurf ddrafft. Felly, mae'n cryfhau'r weithdrefn gadarnhaol yn sylweddol drwy fynnu y ceir y lefel honno o ymgynghori ar y drafft. Felly, credaf ei fod yn sylweddol iawn.

Mae adran 13, ar y llaw arall, yn galluogi swyddog awdurdodedig awdurdod tai lleol i roi hysbysiad cosb benodedig i unigolyn os cred y swyddog hwnnw fod yr unigolyn wedi cyflawni trosedd o dan adran 2 neu adran 3 o'r Bil. Swm y gosb benodedig yw, ers cyfnod 2, £1,000. Mae is-adran 3 adran 13, yn rhoi pŵer i Weinidogion Cymru ddefnyddio rheoliadau i ddiwygio lefel hysbysiad cosb benodedig, a phŵer Harri'r VIII yw'r pŵer hwn, gan y bydd yn ei gwneud hi'n bosibl i ddiwygio adran 13 drwy is-ddeddfwriaeth. Ac, fel yn adran 7, mae'r Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a deddfwriaethol—ac, unwaith eto, rwy'n cytuno â nhw—yn credu y dylid gwneud rheoliadau adran 13 o dan y weithdrefn uwchgadarnhaol, sy'n sicrhau y bydd ymgynghori â rhanddeiliaid allweddol yn digwydd cyn newid swm y gosb benodedig. Maen nhw’n dadlau am hyn yn gyson pan fyddwch yn gosod cosb ac yna'n newid y gosb honno yn sylweddol. Felly, mae fy ngwelliant yn sicrhau bod unrhyw reoliadau a wneir o dan Atodlen 1 paragraff 2(4) o'r Bil yn agored i'r weithdrefn gadarnhaol.

Credaf yn eu hanfod, fod y rhain yn newidiadau pwysig, o bosibl, i'r hyn sydd ar hyn o bryd ar wyneb y ddeddfwriaeth ac sy'n gofyn am ymgynghori eang â rhanddeiliaid ac â'r pwyllgorau perthnasol. Felly, petai Llywodraeth yn y dyfodol eisiau cynyddu'r gosb benodedig o £1,000 i £5,000, er enghraifft, yn amlwg, byddai hynny'n eithriadol o arwyddocaol, a byddai ymgynghori ag asiantau gosod a landlordiaid ynghylch eu barn hwythau ar hynny ac, yn wir, beth fyddai barn tenantiaid, yn allweddol i sicrhau y byddai newid o'r fath—newid sylweddol, mewn gwirionedd—wedi ei brofi'n llawn. Fel y dywedais mewn ymateb i wrthbrofiad y Gweinidog i'r pwynt hwn yng Nghyfnod 2, pan fydd Gweinidog yn y Llywodraeth yn dweud—ac Aelodau'n dod yn ymwybodol o hyn—'Nid ydym yn credu y byddai x, y neu z yn ddefnydd da o'ch amser craffu'—felly, gwrandewch ar y Llywodraeth a gadewch i'r Llywodraeth ddweud wrthych ba fath o graffu sydd ei angen ar y ddeddfwrfa—mae angen i chi ei heglu hi rhag cyngor y Llywodraeth. Nid yw'n ddiduedd. Rwy'n credu ei bod hi'n deg i ni benderfynu. Os ydym ni eisiau buddsoddi'r amser hwnnw yn y broses graffu, ni ddylai benderfynu hynny. Ac, fel y dywedais, o ran lefel y dirwyon, mae hynny'n sylweddol iawn, iawn.

Nid yw hyn yn rhywbeth yr wyf yn ei awgrymu'n ddidaro; rwyf wedi cyfeirio at adroddiad y Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol o'r dechrau, sydd ei hun yn ddewisol iawn, ac, yn wir, rydym yn canmol yr arfer lle y cymhwysir hynny hefyd. Mae'r Llywodraeth wedi gwrando ac wedi ei mabwysiadu mewn sawl lle, y weithdrefn gadarnhaol, ond ceir achlysuron pan fydd uwchgadarnhaol, sy'n caniatáu ymgynghoriad llawnach o lawer—a rhaid imi ddweud, rywsut, mae'r Llywodraeth yn cael ei hatal ar unwaith rhag ymgynghori â thenantiaid gan fod angen iddi ddefnyddio'r weithdrefn uwchgadarnhaol, ond os mai gweithdrefn breifat y Llywodraeth sydd dan sylw, yna rhywsut drwy hud a lledrith mae'n gallu ymgynghori â'r holl denantiaid ar unwaith, ond cyn gynted ag y bo hwnnw'n ymrwymiad statudol cyhoeddus, rhywsut neu'i gilydd mae dan fygythiad. A bod yn onest, nid wyf yn credu ei bod yn ddadl deilwng iawn mewn proses Cyfnod 3 sydd wedi bod yn broses dda iawn hyd yn hyn.

Y Gweinidog i ymateb i'r ddadl.

Er bod yn rhaid i mi ddweud hynny, yn amlwg, rwy'n cydnabod cryfder y dadleuon a wnaed gan David Melding a'i gefnogaeth gyson i swyddogaeth craffu'r Cynulliad o ran y lefel uwch o graffu ar gyfer y rheoliadau penodol hyn, fel y nodais yn fy nghyflwyniad, oherwydd natur gul y pŵer i wneud rheoliadau, gan ddiwygio taliadau a ganiateir a hysbysiadau cosb benodedig yn unig, rydym yn ystyried bod y weithdrefn gadarnhaol yn briodol ar gyfer y ddau, ac ar y sail honno, rwy'n gobeithio y bydd yr Aelodau yn gwrthod gwelliannau 48 i 52, ond yn cefnogi'r newidiadau technegol y bwriadwn eu gwneud drwy welliant 35.

Diolch. Y cwestiwn yw bod gwelliant 35 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Na. Felly, derbynnir gwelliant 35.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gweinidog, gwelliant 36.

Cynigiwyd gwelliant 36 (Julie James).

Yn ffurfiol.

Y cwestiwn yw bod gwelliant 36 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Na. Felly, derbynnir gwelliant 36.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gweinidog, gwelliant 37.

Cynigiwyd gwelliant 37 (Julie James).

Yn ffurfiol.

Y cwestiwn yw bod gwelliant 37 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Derbyniwyd gwelliant 37.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Leanne Wood, gwelliant 65.

Cynigiwyd gwelliant 65 (Leanne Wood).

Cynigwyd.

Y cwestiwn yw bod gwelliant 65 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Felly, fe awn ymlaen i bleidlais electronig ar welliant 65. Agorwch y bleidlais. Caewch y bleidlais. O blaid y gwelliant 9, neb yn ymatal, 39 yn erbyn. Felly, ni dderbyniwyd gwelliant 65.

Gwelliant 65: O blaid: 9, Yn erbyn: 39, Ymatal: 0

Gwrthodwyd y gwelliant

Leanne Wood, gwelliant 66.

Cynigiwyd gwelliant 66 (Leanne Wood).

Cynigwyd.

Cynigwyd. Y cwestiwn yw bod gwelliant 66 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Fe awn ymlaen i bleidlais electronig ar welliant 66. Agorwch y bleidlais. Caewch y bleidlais. O blaid y gwelliant 9, neb yn ymatal, 39 yn erbyn. Felly ni dderbynnir gwelliant 66.

Gwelliant 66: O blaid: 9, Yn erbyn: 39, Ymatal: 0

Gwrthodwyd y gwelliant

Gweinidog, gwelliant 38.

Cynigiwyd gwelliant 38 (Julie James).

Yn ffurfiol.

Y cwestiwn yw bod gwelliant 38 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Na. Felly, derbynnir gwelliant 38.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Leanne Wood, gwelliant 67.

Cynigiwyd gwelliant 67 (Leanne Wood).

Cynigwyd.

Y cwestiwn yw bod gwelliant 67 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Felly, awn ymlaen i bleidlais electronig ar welliant 67. Agorwch y bleidlais. Caewch y bleidlais. O blaid y gwelliant 9, neb yn ymatal, 39 yn erbyn. Felly, ni dderbynnir gwelliant 67.

Gwelliant 67: O blaid: 9, Yn erbyn: 39, Ymatal: 0

Gwrthodwyd y gwelliant

Gweinidog, gwelliant 39.

Cynigiwyd gwelliant 39 (Julie James).

Yn ffurfiol.

Y cwestiwn yw bod gwelliant 39 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Na. Felly, derbynnir gwelliant 39.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gweinidog, gwelliant 40.

Cynigiwyd gwelliant 40 (Julie James).

Yn ffurfiol.

Y cwestiwn yw bod gwelliant 40 yn caei ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Na. Felly, derbynnir gwelliant 40.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gweinidog, gwelliant 41.

Cynigiwyd gwelliant 41 (Julie James).

Yn ffurfiol.

Y cwestiwn yw bod gwelliant 41 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Na. Felly, derbynnir gwelliant 41.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gweinidog, 42.

Cynigiwyd gwelliant 42 (Julie James).

Yn ffurfiol.

Y cwestiwn yw bod gwelliant 42 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Na. Felly, derbynnir gwelliant 42.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.