Felly, mae'r grŵp nesaf o welliannau yn ymwneud â dod i rym, a'r prif welliant yn y grŵp hwn yw gwelliant 60. Galwaf ar Leanne Wood i gynnig a siarad am y prif welliant a'r gwelliannau eraill. Leanne.

Cynigiwyd gwelliant 60 (Leanne Wood).

Diolch. Dyma ein gwelliannau i sicrhau bod y gyfraith yn dechrau ar 1 Mehefin 2019. Byddai hyn yn dod â'r ddeddfwriaeth yn unol â Lloegr, lle bydd deddfwriaeth debyg yn dechrau ar 1 Mehefin.

Mae llawer o asiantaethau gosod a landlordiaid yn gweithredu ar sail Cymru a Lloegr, felly er y bydd wedi'i wahardd yn Lloegr, byddant yn ddi-os yn cynyddu'r ffioedd ar gyfer tenantiaid Cymru os nad yw ein deddfwriaeth ni yn cyfateb â hynny. Yr hyn nad ydym ni ei eisiau iddi ddigwydd yw sefyllfa lle mae ffioedd wedi'i gwahardd mewn mannau eraill, ond mae cynnydd yn araf yma.

Cafodd Llywodraeth Cymru ei llusgo o'i hanfodd i'r ddeddfwriaeth hon a thrafodwyd nifer o ddadleuon yn galw ar i ffioedd asiantau gosod gael eu gwahardd yn y Siambr hon cyn i'r Llywodraeth gydnabod o'r diwedd fod yna broblem wirioneddol yn y fan yma. I lawer ohonom ni, mae marc cwestiwn o hyd ynghylch ymrwymiad y Llywodraeth hon ar y cwestiwn hwn.

Gwelsom gyda sawl darn o ddeddfwriaeth yn y gorffennol bod cynnydd ar weithredu wedi bod yn araf, y tu ôl i'r amserlen, ac yn aml yn methu â gwireddu'r addewidion a wnaethpwyd pan oeddynt ar eu hynt drwy'r lle hwn. Rydym ni wedi gweld hynny gyda llawer o ddarpariaethau Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 y Cynulliad blaenorol, maen nhw eto i ddod i rym, ac mae Shelter Cymru yn nodi bod Lloegr nid yn unig wedi dal i fyny â Chymru ond wedi gweithredu deddfwriaeth debyg cyn i ni wneud hynny.

Fy mhwynt olaf fyddai hyn: mewn cynulliad dinasyddion y DU a gynhaliwyd ym mis Chwefror, gofynnwyd i'r Prif Weinidog y cwestiwn: 'A wnewch chi weithio gyda ni i sicrhau bod ffioedd asiantau gosod yn cael eu gwahardd yng Nghymru erbyn dechrau blwyddyn academaidd 2019-20?' Ateb y Prif Weinidog oedd, 'rwy'n falch o ddweud mai hwn yw'r hawsaf i'w ateb oherwydd, fel y clywsoch chi, mae yna Fil gerbron y Cynulliad, y Bil Rhentu Cartrefi. Mae'n cael ei ystyried nawr a bydd yn gwahardd ffioedd asiantau gosod yng Nghymru. Nid yw pa mor gyflym y bydd y Bil yn cyrraedd y llyfr statud yn nwylo'r Llywodraeth. Mae yna Gynulliad sy'n ei drafod, ac rydym yn eu dwylo nhw hefyd, ond rwy'n optimistaidd os y cawn ni fwrw ymlaen ag ef fel y bwriadwn fwrw ymlaen ag ef, bydd ffioedd gosod wedi'u gwahardd yn yr haf cyn dechrau blwyddyn academaidd 2019-2020.' Gofynnodd llywydd undeb y myfyrwyr wedyn, 'rwyf eisiau cadarnhau, ac yn gofyn am yr ail waith, a wnewch chi weithio gyda ni i sicrhau bod ffioedd asiantaethau gosod yn cael eu gwahardd ar gyfer y flwyddyn academaidd nesaf, ie neu na?' A'r ateb oedd 'ie'.

Felly, rydym ni wedi cyflwyno hyn, ac os bydd y Llywodraeth yn ei wrthod bydd rhai cwestiynau difrifol i'w hateb, ond os caiff ei wrthod hoffwn ymrwymiad clir gan y Llywodraeth ac iddi ddweud ar goedd pryd fydd y ddeddfwriaeth hon yn cael ei gweithredu, ac mae hynny'n golygu dyddiad. Felly, os nad Mehefin, pryd?

Galwaf ar y Gweinidog.

Diolch, Dirprwy Lywydd. Rwy'n deall brwdfrydedd Leanne Wood i gychwyn y Bil cyn gynted â phosibl, ac rwy'n ei rannu. Fodd bynnag, mae cychwyn y Bil erbyn 1 Mehefin yn afrealistig. Os caiff y Bil ei basio gan y Cynulliad yr wythnos nesaf fel sydd ar yr amserlen, ni allwn ddisgwyl Cydsyniad Brenhinol tan ddechrau mis Mai ar y cynharaf, yn dilyn cwblhau cyfnod hysbysu o 28 diwrnod. Bydd y dyddiad a gynigir gan Leanne Wood yn caniatáu ychydig o wythnosau i ni baratoi a gwneud rheoliadau o dan adran 20 o'r Bil, gan wneud darpariaethau trosiannol er mwyn i'r Bil weithio gyda'r gyfraith tai bresennol. Bydd yr Aelodau yn ymwybodol bod y Bil yn defnyddio terminoleg Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016. Bydd angen diwygio hon tan i Ddeddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 ddod i rym. Rydym wedi dechrau gwaith ar reoliadau trosiannol adran 20 a'n nod yw eu cael yn barod erbyn diwedd yr haf. Fodd bynnag, nid yw'r gwaith o baratoi rheoliadau yn rhwydd ac ni ellir gwarantu eu cwblhau mewn pryd i ni gychwyn y Ddeddf erbyn 1 Mehefin. Nid yw'r gwelliant ychwaith yn ystyried nifer digynsail yr is-ddeddfwriaeth sy'n cael ei gwneud yn sgil ymadael â'r Undeb Ewropeaidd a'r ffaith y bydd angen i ddeddfwriaeth sy'n angenrheidiol i weithredu'r Ddeddf ddatblygu yng ngoleuni’r her honno. Ychydig iawn o amser hefyd a fyddai ar gael i ni ymgysylltu â thenantiaid, landlordiaid ac asiantau am y newidiadau arfaethedig, a fyddai'n anochel yn arwain at weithredu'r Ddeddf mewn modd anhrefnus. Byddai hefyd yn mynd yn groes i'r confensiwn, sef cyfnod o ddau fis o leiaf rhwng y Cydsyniad Brenhinol a chychwyn y Ddeddf, ac eithrio mewn amgylchiadau eithriadol.

Ystyriwyd y codi ymwybyddiaeth hyn yn bwysig iawn yn ystod gwaith craffu Cyfnod 1. Mewn cymhariaeth, mae pedwar mis rhwng Cydsyniad Brenhinol a gweithredu Deddf Ffioedd Tenantiaid Llywodraeth y DU 2019. Rwy'n disgwyl i'r Bil gychwyn cyn tymor academaidd 2019, ac rwy'n sicrhau y byddwn yn ei gychwyn ar y cyfle cynharaf posibl. Ar sail y dadleuon hyn, anogaf yr Aelodau i wrthod gwelliannau 60 a 61.

Diolch. Galwaf ar Leanne Wood i ymateb i'r ddadl.

Wel, nid yw hynny'n ddigon da. Nid yw 'rwy'n disgwyl iddo gael ei weithredu mewn pryd ar gyfer y flwyddyn academaidd' yn unol â'r hyn y dywedodd y Prif Weinidog yn y cynulliad dinasyddion hwnnw. Mae gennych chi rai cwestiynau difrifol i'w hateb am yr ymrwymiad hwnnw a roddwyd, a byddwn yn dadlau o blaid yr holl Aelodau i gefnogi ein gwelliant fel bod y ddeddfwriaeth hon yn cael ei gweithredu mewn pryd ar gyfer y flwyddyn academaidd, nid gobeithio ei gweithredu yn unig.

Y cwestiwn yw derbyn gwelliant 60. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Felly, awn ymlaen i bleidlais electronig. Agorwch y bleidlais. Caewch y bleidlais. O blaid y gwelliant naw, neb yn ymatal, 39 yn erbyn. Felly, ni dderbynnir gwelliant 60.

Gwelliant 60: O blaid: 9, Yn erbyn: 39, Ymatal: 0

Gwrthodwyd y gwelliant

Leanne Wood, gwelliant 61.

Cynigiwyd gwelliant 61 (Leanne Wood).

Rwy'n cynnig.

Cynnig. Y cwestiwn yw derbyn gwelliant 61. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Gwrthwynebiad. Felly, awn ymlaen i bleidlais electronig. Agorwch y bleidlais. Caewch y bleidlais. O blaid y cynnig wyth, neb yn ymatal, 38 yn erbyn. Felly, ni dderbynnir gwelliant 61.

Gwelliant 61: O blaid: 8, Yn erbyn: 38, Ymatal: 0

Gwrthodwyd y gwelliant

Gweinidog, gwelliant 1.

Cynigiwyd gwelliant 1 (Julie James).

Yn ffurfiol.

Y cwestiwn yw derbyn gwelliant 1. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Nac oes. Felly, derbynnir gwelliant 1.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gweinidog, gwelliant 2.

Cynigiwyd gwelliant 2 (Julie James).

Yn ffurfiol.

Y cwestiwn yw bod gwelliant 2 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Nac oes. Felly, derbynnir gwelliant 2.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Felly, rydym wedi cyrraedd diwedd ein hystyriaeth Cyfnod 3 o Fil Rhentu Cartrefi (Ffioedd etc.) (Cymru), ac rwyf yn datgan y bernir bod pob adran ac Atodlen o'r Bil wedi eu derbyn. Daw hynny â thrafodion Cyfnod 3 i ben.

Barnwyd y cytunwyd ar bob adran o’r Bil.