1. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am hyrwyddo'r Gymraeg yng Ngorllewin De Cymru? OAQ53925

Wrth gwrs. Rŷn ni'n cydweithio â lot fawr o bartneriaid lleol a chenedlaethol i hyrwyddo’r Gymraeg ar draws rhanbarth Gorllewin De Cymru er mwyn gwireddu ein gweledigaeth 'Cymraeg 2050'.

Mae'n destun siom yn fy rhanbarth i fod cyngor Castell-nedd Port Talbot heb agor un ysgol gynradd Gymraeg newydd yn y sir ers ad-defnu'r llywodraeth leol ym 1996. Fyddech chi'n cytuno bod record cyngor Castell-nedd yn y maes yma wedi bod yn wan, a beth ydych chi'n ei wneud mewn partneriaeth gyda'r cyngor i newid y sefyllfa? 

Diolch. Wrth gwrs, mae gyda ni strategaeth mewn lle—cynlluniau strategol addysg Gymraeg, WESPs—ac mae hynny yn golygu ei bod hi'n ofynnol i bob un o'r awdurdodau lleol ar draws Cymru sicrhau eu bod nhw yn darparu mwy o gyfleoedd i bobl ddysgu trwy gyfrwng y Gymraeg. Dwi'n falch o ddweud bod ysgol newydd yn mynd i—ysgol gynradd newydd yn mynd i agor yn ardal Neath Port Talbot, ac, wrth gwrs, rŷn ni'n awyddus iawn i weld cynnydd. Wrth gwrs, bydd hynny nawr yn cael ei drafod pan fyddwn ni'n gweld y WESPs newydd. Felly, bydd y strategaeth yna yn cael ei chyflwyno yn ystod y dyddiau nesaf i edrych ar beth rŷn ni'n bwriadu ei wneud dros y tymor hir.   

Weinidog, ddeufis yn ôl, wnes i ofyn i chi am eich 20 swyddog Cymraeg i fusnes a'ch llinell cymorth cyfieithu. Ateboch eich bod yn—quote—meddwl bod angen i ni wneud mwy o farchnata yn y maes hwn, ac rwy'n cytuno 100 y cant, yn arbennig yn fy rhanbarth i. Mae'n flwyddyn ariannol newydd, felly faint o waith newydd ydy'r swyddogion hynny'n ei wneud a sawl ymholiad newydd ydy'r llinell cymorth wedi'i gael o ganlyniad i farchnata gwell? 

Wel, un o'r pethau byddwn ni'n ei wneud yn ystod yr wythnosau nesaf yw sicrhau bod adran Llywodraeth Cymru a swyddfa'r comisiynydd yn cydweithredu'n lot gwell i sicrhau bod pobl yn gwybod ble i fynd o ran y ddarpariaeth. Rŷn ni'n gobeithio bydd y llinell gyswllt yna—bydd mwy o bobl yn cael eu harwain at y llinell gyswllt yna a byddwn ni'n gweld wedyn well defnydd o'r llinell gyswllt yna yn y dyfodol. Ond jest yn dechrau mae'r sefyllfa yna. 

Credaf mai'r ffordd orau o gael plant i ddysgu'r Gymraeg yw dechrau'n ifanc. A wnaiff y Gweinidog amlinellu'r cymorth sy'n cael ei roi i Ti a Fi a Mudiad Meithrin yn Abertawe? 

Wel, diolch yn fawr, Mike, unwaith eto, am ddyfalbarhau a defnyddio'r Gymraeg yn y Siambr. Dwi'n meddwl ei bod hi'n hanfodol ein bod ni'n gweld bod mwy o ddarpariaeth o ran cael pobl i ddechrau eu haddysg nhw yn ifanc iawn, a dyna pam rŷn ni wedi rhoi £1 miliwn i ysgolion meithrin trwy Gymru i gyd. Wrth gwrs, rŷn ni'n cael trafodaethau gydag awdurdodau lleol, yn cynnwys Abertawe—a gydag ardaloedd eraill—i ddatblygu 14 cylch meithrin newydd. Mae yna sefyllfa arbennig yn Abertawe achos, yn draddodiadol, y cyngor sydd wedi bod yn darparu addysg meithrin yn yr ysgolion, ond rŷn ni yn gobeithio bydd y cynnig childcare newydd yn caniatáu i ni weld mwy o gynnydd yn y ffaith bydd mwy o ddarpariaeth o ran Ti a Fi. Dyna dwi'n meddwl yw'r llwybr i sicrhau bod pobl yn mynd ymlaen i wedyn ehangu a sicrhau eu bod nhw yn ymwneud ag addysg Gymraeg trwy yr ysgolion meithrin.