1. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i gynorthwyo busnesau yn Islwyn i baratoi at y dyfodol? OAQ53976

Llywydd, mae Llywodraeth Cymru yn cymryd camau ar draws meysydd portffolio, er enghraifft, trwy wasanaethau a ddarperir gan Busnes Cymru, y banc datblygu a chronfa dyfodol yr economi. Hefyd, bydd ein strategaeth ryngwladol yn pwysleisio pwysigrwydd cefnogi masnach gyda'n cymdogion agosaf a chyda'r byd ehangach.

Prif Weinidog, diolch. Mae dros 200 o fusnesau yng Nghymru wedi ymuno â chontract economaidd Llywodraeth Cymru yn ei flwyddyn gyntaf. Cynlluniwyd y contract economaidd gyda'r bwriad penodol i Lywodraeth Cymru ddatblygu perthynas newydd a chryfach â busnesau i ysgogi a meithrin twf cynhwysol ac ymddygiadau busnes cyfrifol. Prif Weinidog, onid yw hwn yn brawf dramatig bod Llywodraeth Lafur Cymru yn blaenoriaethu twf, yn cefnogi busnesau, ac yn sicrhau, mewn cymunedau ledled Cymru, fel yn Islwyn, bod busnes yn cael ei gefnogi ar gyfer yr heriau sylweddol iawn sydd o'n blaenau? Pa fesurau eraill, felly, y mae Llywodraeth Lafur Cymru yn eu hystyried wrth i'r contract economaidd symud ymlaen?

Llywydd, a gaf i ddiolch i Rhianon Passmore am y cwestiynau ychwanegol yna, a diolch iddi am yr hyn y mae hi wedi ei ddweud am y ffordd y mae Llywodraeth Cymru yn cefnogi busnesau yma yng Nghymru, cefnogaeth yr ydym ni'n benderfynol o barhau i'w ddarparu? Dyna pam mae Cymru wedi bod yn un o'r rhannau o'r Deyrnas Unedig sy'n tyfu gyflymaf. Mae gennym ni'r nifer fwyaf o fentrau gweithredol ers i gofnodion cymaradwy ddechrau. Mae'r gyfradd cychwyn busnesau yng Nghymru yr uchaf ym mhedair gwlad y DU. Mae'r gyfradd oroesi am bum mlynedd, a chyfradd goroesi am flwyddyn busnesau newydd Cymru yn fwy na'r cyfraddau goroesi ledled y Deyrnas Unedig. Mae hynny'n tystio i gydnerthedd y sector busnes yma yng Nghymru ac i'r ffordd y mae Llywodraeth Cymru yn gweithio gyda'r sector hwnnw i sicrhau dyfodol llwyddiannus.

Cyn belled ag y mae'r contract economaidd yn y cwestiwn, rydym ni'n ymestyn ei gyrhaeddiad erbyn hyn. Mae'n cael ei gynnwys mewn llythyrau cylch gorchwyl yr ydym ni'n eu darparu, er enghraifft, i'r amgueddfa genedlaethol, i'r llyfrgell genedlaethol a Thrafnidiaeth Cymru, ac rydym ni'n bwriadu cymhwyso'r model contract economaidd i gronfa buddsoddi mewn twristiaeth newydd Cymru gwerth £50 miliwn yr ydym ni'n ei chyflwyno mewn partneriaeth â Banc Datblygu Cymru—enghreifftiau eraill, Llywydd, o'r ffordd y mae'r Llywodraeth hon yn parhau i weithio'n gadarnhaol gyda busnesau ledled Cymru gyfan.

Prif Weinidog, y llynedd, gwelwyd y cynnydd mwyaf i werth allforion yng Nghymru—£17.2 biliwn, gyda chynnydd o 4.2 y cant o'i gymharu â 2017. Cynyddodd allforion i wledydd yr UE gan 5.6 y cant—ychydig dros £0.5 biliwn—o'i gymharu â chynnydd o ychydig dros 2 y cant i wledydd nad ydynt yn yr UE. Beth mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i sicrhau bod gan gwmnïau yn Islwyn, ac yng ngweddill Cymru, y cymorth sydd ei angen arnyn nhw i fanteisio i'r eithaf ar y cyfleoedd a gynigir ar ôl Brexit i fasnachu gyda gweddill y byd?

Diolch i'r Aelod am dynnu sylw at y llwyddiant a gafwyd yn economi Cymru o ran allforion, llwyddiant yr ydym ni'n awyddus iawn i adeiladu arno ymhellach. Rwy'n falch o ddweud wrth yr Aelod fy mod i wedi cyfarfod ddoe, fel y gwnaeth fy nghyd-Aelod Eluned Morgan, â llysgennad Japan, a oedd yn ymweld â Chaerdydd ddoe. Mae ef wedi bod yng Nghymru eto heddiw. Roedd yma i wneud yn siŵr bod gennym ni'r berthynas agosaf rhwng y Llywodraeth hon a Llywodraeth Japan wrth i ni symud tuag at Gwpan Rygbi'r Byd, er mwyn sicrhau bod busnesau Cymru mewn sefyllfa gystal â phosibl i fanteisio ar y llwyfan y bydd cwpan y byd yn ei gynnig, pan fydd gwybodaeth am Gymru ar lefel uwch o ganlyniad i amlygiad trwy chwaraeon nag a fyddai wedi bod fel arall. A byddwn yn parhau i weithio, drwy'r llysgennad a thrwy ein cysylltiadau â Llywodraeth Japan, i wneud yn siŵr bod busnesau Cymru ac allforwyr Cymru yn gwbl barod i fanteisio ar y cyfleoedd hynny.