Diolch yn fawr iawn am eich datganiad, Gweinidog. Gallwn ni i gyd gytuno bod hwn yn gyfnod anodd iawn i ffermwyr, yn union fel y mae i bob busnes, ond rwy'n synnu bod Llyr Griffiths yn mynnu sefydlogrwydd, cysondeb, a pharhad. Rwy'n credu ei bod yn amhosibl cyflawni hynny yng nghyd-destun adroddiad 'Net Zero' Pwyllgor y DU ar y Newid yn yr Hinsawdd, sy'n mynnu ein bod yn mynd am ostyngiad o 95 y cant yn ein hallyriadau. Mae'n rhaid inni weld popeth yng nghyd-destun yr argyfwng hinsawdd yr ydym wedi'i ddatgan.

Rwy'n cytuno ei bod yn anodd iawn gwybod am ein perthynas ag Ewrop ac mae'n amhosibl dyfalu beth fydd yn digwydd nesaf, ond rwy'n credu eich bod yn iawn yn eich datganiad i ddweud ei bod yn ddoeth cynllunio ar gyfer yr heriau o weithredu y tu allan i'r UE, p'un a ydym ni ynddo ai peidio, oherwydd rydym ni eisiau i'n ffermwyr fod yn uchelgeisiol ac i fod yn allforio i weddill y byd yn ogystal â chynhyrchu mwy o gynnyrch ffres i bobl Cymru. Felly, dyna'r ffordd y dehonglais i hynny, ac rwy'n credu bod hynny'n sail gadarn iawn.

O ran y datblygiad cynaliadwy y bydd yn rhaid inni ei gael wrth symud ymlaen, rwy'n cefnogi eich taliadau wedi'u targedu at y canlyniadau oherwydd nid oes pwynt talu pobl am gydnerthedd economaidd ar y naill law ac wedyn gorfod eu talu gyda'r llall i unioni'r niwed amgylcheddol y gallen nhw fod wedi'i wneud â'r cynllun nwyddau cyhoeddus. Felly, rwy'n credu bod dod â nhw at ei gilydd yn syniad rhagorol, ac rwy'n cefnogi hynny'n llwyr.

Yn amlwg, rwyf wedi canolbwyntio'n ddiweddar ar geisio gwella faint o fwyd ffres sy'n dod i'r ysgolion, oherwydd os ydym ni o ddifrif am gyflawni'r rhaglen bwyta'n iach, mae angen inni allu cael gafael ar lysiau a ffrwythau'n lleol. Ni allwn ni wneud hynny os nad oes gennym ni'r ffermwyr i gynhyrchu'r nwyddau i'n galluogi ni i wneud hynny. Rwy'n cofio rhaglen Gareth Wyn Jones ar y teledu lle cafodd drafferth i ddod o hyd i fwyd yn lleol pan oedd yn ceisio cynhyrchu pryd o fwyd i blant yn Nhreganna. Felly, hoffwn wybod beth yw ein strategaeth ar gynyddu garddwriaeth yng Nghymru, a fu'n faes a esgeuluswyd, gan fod garddwriaeth fel arfer yn digwydd ar barseli bach o dir, nad ydynt wedi bod yn gymwys ar gyfer rhaglen y PAC, sy'n gofyn ichi fod ag o leiaf 8 hectar, rwy'n credu. Yn amlwg, gallwch chi fod â busnes llwyddiannus iawn ar lai nag 8 hectar.

Nawr, gan edrych i weld a oes gennym ni'r garddwriaethwyr y mae eu hangen arnom i allu cefnogi ein ffermwyr i ddatblygu mewn meysydd newydd, o ystyried y gallai'r diwydiant cig oen droi'n faes gwael iawn yn y dyfodol os bydd pethau'n mynd o chwith yn ddifrifol gyda Brexit, mae'n ofid imi weld bod StatsCymru yn dweud wrthym mai dim ond 45 o brentisiaethau garddwriaeth a ddechreuwyd yn 2015-16, 40 yn 2016-17, 40 yn 2017-18, a hyd yn hyn eleni—oherwydd bod y flwyddyn yn mynd hyd at 31 Gorffennaf—dim ond 30. Ac oedran cyfartalog garddwriaethwyr yw 55, sydd hyd yn oed yn hŷn nag oedran cyfartalog ffermwyr, yn gyffredinol. Felly, tybed sut y bydd Llywodraeth Cymru, o fewn fframwaith y cynlluniau newydd sydd gennych chi ar gyfer datblygiad cynaliadwy ym maes amaeth, yn gallu annog mwy o bobl i gynhyrchu ar gyfer eu marchnadoedd lleol, nid ar gyfer allforio'n unig, o gofio bod y farchnad allforio yn llawer mwy ansicr.