7. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am reoleiddio sefydliadau ailgartrefu anifeiliaid yng Nghymru? OAQ54059

Rydym yn gweithio gyda Rhwydwaith Lles Anifeiliaid Cymru a rhanddeiliaid allweddol eraill ar ganllawiau gwirfoddol ar gyfer llochesau, i'w cyhoeddi yn ddiweddarach eleni. Byddwn yn ceisio rheoleiddio llochesau yn well ac yn gweithio gyda'n swyddogion cyfatebol mewn gweinyddiaethau eraill i sicrhau dull cydlynus.

Diolch am eich ateb. Croesawaf y ffaith bod Llywodraeth Cymru yn bwriadu cynnal cynllun peilot i archwilio sut y gellid cyflwyno cod ymarfer gwirfoddol ar gyfer y canolfannau achub ac ailgartrefu a llochesau. Mae'n sicr yn gam i'r cyfeiriad cywir. Ond ar hyn o bryd, fel y mae pethau, gall unrhyw un sefydlu lloches anifeiliaid neu ganolfan ailgartrefu. Nid oes unrhyw ddeddfwriaeth ar waith i atal hynny rhag digwydd. Er fy mod yn siŵr y bydd gan y rhan fwyaf ohonynt safonau uchel o ran lles anifeiliaid, mae'n achos pryder nad oes, felly, ar y llaw arall, unrhyw rwymedigaeth ar awdurdodau lleol i archwilio adeiladau neu i sicrhau bod anghenion yr anifeiliaid yn cael eu diwallu. A gŵyr pob un ohonom fod pobl yn gallu cael, ac yn cael eu gorlethu gan fwriadau da. Felly, mae hynny'n peri pryder i mi. Mae fy nghwestiwn yn eithaf amlwg, felly: pryd y gallwn ddisgwyl i Lywodraeth Cymru ystyried cyflwyno rheoliadau statudol ar gyfer sefydliadau ailgartrefu a llochesau anifeiliaid i wella lles yr anifeiliaid yn ogystal â’r amodau gwaith y gall pobl eu hwynebu?

Diolch yn fawr, Joyce. Yn sicr, rydych yn codi pwynt pwysig iawn, ac yn bendant, rwy’n awyddus i reoleiddio llochesau'n well. Soniais ein bod wedi bod yn gweithio gyda gweinyddiaethau eraill. Efallai eich bod yn ymwybodol fod Llywodraeth yr Alban wedi cynnal ymgynghoriad a’u bod wedi bod o gymorth i ni drwy rannu'r ymatebion i'r ymgynghoriad hwnnw. A hefyd, fe fyddwch yn ymwybodol o werthiannau cŵn a chathod bach gan drydydd partïon. Rydym newydd gynnal ymgynghoriad, a byddaf yn cynhyrchu'r ymatebion i’r ymgynghoriad hwnnw yn gynnar ym mis Awst, yn ôl pob tebyg, a chredaf y gallai hynny hefyd gael effaith ar ba newidiadau a wnawn i lochesau.

O ran y cod ymarfer, rwyf wedi bod yn gweithio'n agos iawn gyda grŵp Rhwydwaith Lles Anifeiliaid Cymru ar ddatblygu'r cod ymarfer gwirfoddol hwnnw y cyfeirioch chi ato, a bydd hwnnw’n cael ei gynhyrchu yn ddiweddarach eleni. Credaf fod angen inni edrych ar bob deddf wahanol. Byddwch yn ymwybodol fy mod yn cyflwyno cynllun trwyddedu ar gyfer arddangosfeydd teithiol anifeiliaid, er enghraifft. Felly, credaf fod angen i ni edrych ar yr holl gynlluniau gwahanol rydym yn eu dwyn ynghyd, gan wella'r cod ymarfer ar gyfer anifeiliaid penodol, a phenderfynu wedyn beth arall fydd angen inni ei wneud.

Ym mis Mawrth y llynedd, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru ei bwriad i ddatblygu cod ymarfer gwirfoddol ar gyfer llochesau lles anifeiliaid ac mae'n eithaf calonogol y byddwch yn ei roi ar waith tua diwedd eleni. Ond hoffwn adleisio galwad gan fy nghydweithiwr, Joyce Watson AC: credaf fod angen inni wneud mwy na hynny. Mae RSPCA Cymru eu hunain wedi galw am reoleiddio brys i atal y problemau lles cyffredin sy'n deillio o asiantaethau sy'n gweithredu heb sgiliau ac adnoddau priodol. Ar hyn o bryd, mae oddeutu 90 o lochesau anifeiliaid yn gwneud gwaith hanfodol i wella lles anifeiliaid ledled Cymru. Fodd bynnag, gwyddom am rai llochesau cofrestredig sy'n gweithredu o dan y radar lle nad yw safonau gofal anifeiliaid yn cyrraedd y safonau dymunol. Weinidog, a allwch egluro pa gamau rydych yn eu cymryd i fynd ymhellach na chanllawiau er mwyn cyflwyno rheoliadau cadarn a fydd yn sicrhau bod safonau lles anifeiliaid yn bodloni meini prawf sylfaenol addas ym mhob achos?

Credaf fy mod wedi nodi pa waith rydym yn ei wneud ar hyn o bryd yn fy ateb i Joyce Watson. Roedd gennyf gryn ddiddordeb mewn gweld yr ymatebion i'r ymgynghoriad gan Lywodraeth yr Alban i weld a ddylem fynd ymhellach. Felly, yn amlwg, mae swyddogion yn ystyried y cyngor rydym wedi'i gael oddi yno, a byddaf yn cyflwyno'r cod ymarfer yn ddiweddarach eleni.