6. A wnaiff y Gweinidog amlinellu'r camau a gymerir i gwblhau gweddill taliadau Cynllun y Taliad Sylfaenol? OAQ54056

Diolch. Mae dros 99 y cant o ffermwyr Cymru wedi derbyn eu taliadau cynllun y taliad sylfaenol, sydd ymhell uwchlaw'r gofyniad o 95 y cant a nodir yn rheolau'r UE. Mae 153 o ffermydd yn dal i fod heb gwblhau'r gwiriadau angenrheidiol cyn y gellir gwneud y taliad terfynol, ac mae 112 o'r rhain eisoes wedi derbyn taliadau benthyciad.

Diolch yn fawr, Weinidog. Mae hwnnw'n ymateb eithaf calonogol mewn gwirionedd, oherwydd pan gyflwynais gwestiwn Cynulliad ar hyn yn ddiweddar iawn, roedd 229 o hawliadau wedi bod yn aros i'w cwblhau ers mis Rhagfyr. Felly, fel y gwyddoch, mae Undeb Cenedlaethol Amaethwyr Cymru wedi bod yn weithgar yn hyrwyddo'r ffaith, am bob £1 a werir ar hyrwyddo'r ffaith—mae'n ddrwg gennyf, am bob £1 a fuddsoddir mewn cymorth i ffermydd yn y DU, mae ffermio'n rhoi £7.40 yn ôl i'r economi leol. Felly, mae'n amlwg fod—. Faint a ddywedoch chi eto, mae'n ddrwg gennyf? Cant pum deg—?

Mae 153 o ffermydd yn dal heb gwblhau.

Iawn. Felly, bydd y sector amaethyddol ehangach a chymunedau gwledig ar eu colled hefyd, yn ogystal â'r ffermwyr eu hunain. Gwyddom fod newidiadau i dir a ddarganfuwyd mewn arolygiadau a newidiadau i fanylion cwsmeriaid yn achosi oedi, ac eglurwyd hynny i ni, ond mewn gwirionedd, yr unig beth y buaswn yn ei ofyn—. Oherwydd mae gennyf ffermwyr yn fy etholaeth sy'n ei chael hi’n anodd a dweud y gwir. Felly, nid oes esgus, mewn gwirionedd, am oedi diangen wrth dalu. Felly, a wnewch chi osod targed ar gyfer mynd i'r afael â'r rhain fel bod ffermwyr ledled Cymru yn cael yr arian sy’n ddyledus iddynt?

Wel, ni chredaf fod hyn yn ‘eithaf calonogol'; credaf fod hyn yn galonogol iawn—mae 99 y cant o fusnesau fferm Cymru wedi cael taliad Cynllun y Taliad Sylfaenol llawn ar gyfer 2018. Nid oes unrhyw beth yn hwyr; mae gennym tan 30 Mehefin. A hoffwn dalu teyrnged i fy swyddogion sy'n gweithio yn Taliadau Gwledig Cymru am gyflawni hynny. Dyma'r gorau yn y DU. Os edrychwch ar rannau eraill o'r DU, rydym wedi rhagori ar bob gwlad arall ac fel y dywedaf, rydym wedi rhagori ar darged y CE. Byddai'n wych pe gellid talu pawb erbyn 30 Mehefin ac yna ni fydd unrhyw un yn hwyr. Soniais fod 153 o ffermydd yn dal heb gwblhau. Mae rhai o'r rhai sydd heb gwblhau yn gymhleth iawn, a dyna'r rheswm pam nad ydynt wedi cael eu talu. Mae rhai o'r materion sy'n atal yr hawliadau terfynol rhag cael eu talu, er enghraifft, yn cynnwys newidiadau i'r tir, ac fe'u darganfyddir yn aml mewn arolygiadau. Weithiau, gwnaed newidiadau i fanylion cwsmeriaid nad oeddem yn ymwybodol ohonynt, ac mae ymholiadau tir ac anghydfodau tir ar y gweill. Felly, mae fy swyddogion yn gwneud pob ymdrech i brosesu'r hawliadau sydd heb eu cwblhau cyn gynted â phosibl.