Addasiadau i Gartrefi

2. Cwestiynau i'r Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru ar 19 Mehefin 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Dawn Bowden Dawn Bowden Labour

8. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i fynd i'r afael â chyflymu'r gwaith o gynllunio a darparu addasiadau i gartrefi? OAQ54061

Photo of Julie James Julie James Labour 3:09, 19 Mehefin 2019

(Cyfieithwyd)

Mae darparu addasiadau i dai yn gyflym yn allweddol i helpu pobl i aros yn annibynnol yn eu cartrefi eu hunain. Rydym yn gweithio gyda chydweithwyr yn y gwasanaethau iechyd, awdurdodau lleol a'r sector gwirfoddol i fynd i'r afael â'r cymhlethdod sy'n gallu rhwystro addasiadau cyflym weithiau.

Photo of Dawn Bowden Dawn Bowden Labour

(Cyfieithwyd)

Diolch i chi, Weinidog, ac mewn rhai ffyrdd, mae'r cwestiwn hwn yn dilyn y cwestiwn cynharach gan Rhun, a soniasoch yn gynharach ein bod newydd ddod o ddigwyddiad a drefnwyd gan Goleg Brenhinol y Therapyddion Galwedigaethol, a'u bod yn siarad am yr union fater hwn. Ni wnaf ailadrodd yr hyn rydych chi ac eraill eisoes wedi'i ddweud am fanteision addasiadau, ond rydym i gyd yn wynebu'r her o ddarparu'r addasiadau hynny mewn da bryd, ac mae'r coleg brenhinol yn argymell dull o gategoreiddio gwaith addasu sy'n canolbwyntio ar ganlyniadau i'r unigolyn, wedi'u hysgogi gan lefel cymhlethdod anghenion pob unigolyn. Felly, a gaf fi ofyn i chi: a ydych yn cymeradwyo'r canllawiau i gynllunio a darparu addasiadau cartrefi mewn modd gwahanol yng Nghymru i'r coleg brenhinol? Ac a allwch ddweud wrthyf a fyddwch yn gweithio gyda hwy i weld sut y gellir cyflawni'r argymhellion yn eu hadroddiad yn effeithiol?

Photo of Julie James Julie James Labour 3:10, 19 Mehefin 2019

(Cyfieithwyd)

Ydy, mae'n dda iawn. Nid wyf wedi ei ddarllen i gyd ers amser cinio, ond rwyf wedi ei frasddarllen ac mae'n sicr yn edrych yn dda iawn. Croesawaf y canllaw yn fawr, a bydd yn sicr o helpu darparwyr tai i ystyried sut i ddarparu ystod ehangach o addasiadau i'w tenantiaid, gan ddefnyddio asesiad sy'n adlewyrchu cymhlethdod anghenion unigolyn a'r addasiad sydd ei angen arnynt. Yn amlwg, nod y canllaw yw lleihau oedi wrth ddarparu addasiadau drwy ddarparu offer sy'n cefnogi ymatebion cymesur a gwneud defnydd mwy effeithiol o therapyddion galwedigaethol yn arbennig, gan mai Coleg Brenhinol y Therapyddion Galwedigaethol sy'n ei wneud. Ac mae'n adleisio ein hymagwedd ataliol tuag at addasiadau a amlinellais yn fy ateb i Rhun. Credaf fod y coleg brenhinol yn gwneud pwynt perthnasol iawn am y defnydd gorau o adnoddau prin.

Felly, yr enghraifft roedd y siaradwr o fy mlaen yn ei rhoi oedd, os oes angen canllaw cydio arnoch yn eich tŷ, mae angen rhywun sy'n gallu gosod canllaw cydio a chi i ddweud lle rydych ei angen; nid oes angen therapydd galwedigaethol arnoch i ddod i ddweud wrthych ble i'w roi. Yr hyn sydd ei angen arnoch yw rhywfaint o synnwyr cyffredin. Ar y llaw arall, os oes angen addasiadau arnoch ar gyfer y ffordd rydych yn mynd i mewn ac allan o wely neu sedd gymhleth, er enghraifft, efallai y bydd angen therapydd galwedigaethol arnoch i allu nodi'r ffordd orau i chi allu parhau i fod mor annibynnol â phosibl. Ac roedd yn gwneud y pwynt dilys mai hwy sydd yn y sefyllfa orau i ddweud pa agweddau ar y cyngor hwnnw y byddent yn y sefyllfa orau i'w rhoi, ac mae angen i amrywiaeth o arbenigwyr eraill fod yn rhan o hynny. Ac fel y dywedais mewn ymateb i nifer o Aelodau eraill sydd wedi codi'r mater hwn heddiw, rwy'n croesawu manylion o bob cwr o'r wlad, os oes gennych rai, ynglŷn ag unrhyw bethau sy'n arbennig o dda, yn ogystal ag unrhyw faterion sy'n codi. Ac mae Julie Morgan a minnau wedi cael nifer o gyfarfodydd gydag asiantaethau gofal a thrwsio yng Nghymru i edrych ar ba ddata sy'n dod yn ôl fel y gallwn wneud y defnydd gorau o adnoddau prin.