Grŵp 2: Rhaglen i wella hygyrchedd Cyfraith Cymru (Gwelliant 1)

– Senedd Cymru am 5:57 pm ar 25 Mehefin 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Ann Jones Ann Jones Labour 5:57, 25 Mehefin 2019

(Cyfieithwyd)

Grŵp 2—mae'r grŵp nesaf o welliannau yn ymwneud â rhaglen i wella hygyrchedd cyfraith Cymru. Y prif welliant a'r unig welliant yn y grŵp hwn yw gwelliant 1, a galwaf  ar Suzy Davies i gynnig a siarad am y gwelliant hwnnw—Suzy.

Cynigiwyd gwelliant 1 (Suzy Davies).

Photo of Suzy Davies Suzy Davies Conservative 5:57, 25 Mehefin 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch, Dirprwy Lywydd. Cynigiaf welliant 1. Rwy'n gobeithio—i ryw raddau, beth bynnag—y byddaf yn gallu ateb sylwadau Mark Reckless yn ystod y grŵp hwn. Cyflwynwyd y gwelliant hwn ar ôl trafod gwelliant tebyg yng Nghyfnod 2. Roedd y Bil gwreiddiol yn caniatáu i'r rhaglen wella hygyrchedd cyfraith Cymru i gael ei diwygio o bryd i'w gilydd. Roedd gwelliant y Llywodraeth yng Nghyfnod 2, ac rwyf yn diolch i'r Cwnsler Cyffredinol am hynny, yn cyflwyno dyletswydd i adrodd yn flynyddol ar y rhaglen honno. Rwy'n credu efallai fod cyfrifoldeb ar y Senedd hon bellach i ystyried sut yn union y dylem ni graffu ar yr adroddiadau hynny.

Ond mae'r gwelliant hwn yn mynd gam ymhellach, ac mae'n galw am yr adolygiad canol tymor ffurfiol o effeithiolrwydd y rhaglen, sydd, yn fy marn i, yn dweud rhywfaint am yr hyn yr oedd Mark Reckless yn sôn amdano. Felly, nid yw'n adolygiad ychwanegol—gellir ei gyfuno â'r adolygiad blynyddol—ond mae'n rhywbeth sydd â mwy o sylwedd iddo, ac yn rhywbeth yr wyf i'n gobeithio y byddwn ni'n gallu dylanwadu arno yn y modd y byddaf yn ei ddisgrifio nawr.

Ar hyn o bryd, nid yw cynnwys yr adroddiad blynyddol wedi ei ragnodi. I mi, roedd yn bwysig bod y Senedd hon yn cael rhywfaint o ddweud o ran yr hyn yr adroddwyd arno fel nad oeddem yn cael ein cyflwyno gyda dim ond manylion helaeth am weithgarwch yr oedd y Llywodraeth wedi bod yn ymwneud ag ef heb unrhyw syniad o ba un a oedd ein hetholwyr yn gweld bod cyfraith Gymru yn fwy hygyrch o ganlyniad i hynny—a dyna pam mae'r gair 'effeithiolrwydd' wedi ei gynnwys yn y gwelliant hwn.

Rydym ni wedi wedi gweld y broblem hon o'r blaen, sef bod Llywodraeth Cymru yn cynnal adolygiadau ar gynnydd ei pholisi ei hun heb i'r Senedd hon gael unrhyw ddylanwad dros y cwestiynau y gellid eu holi yn y broses honno. Daethom wyneb yn wyneb â chryn wrthwynebiad oddi wrth y Llywodraeth wrth i'r Bil isafbris alcohol fynd rhagddo, er enghraifft, pan wrthodwyd gwelliant er ei fod yn nodi cwestiynau yr oeddem ni'n credu y byddai ein hetholwyr yn dymuno cael ateb iddynt.

Felly, y tro hwn, mae'r gwelliant yn caniatáu amser i drafod beth y dylai adolygiad ei gyflawni a sut y gellid mesur effeithiolrwydd. Unwaith eto, rwy'n ddiolchgar i'r Cwnsler Cyffredinol am ei barodrwydd i weithio gyda'r Senedd hon ac am ei lythyr at y Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol ar 18 Mehefin, sydd wedi symud y drafodaeth ymlaen ryw gymaint.

Photo of Ann Jones Ann Jones Labour 5:59, 25 Mehefin 2019

(Cyfieithwyd)

A gaf i alw ar y Cwnsler Cyffredinol?

Photo of Jeremy Miles Jeremy Miles Labour 6:00, 25 Mehefin 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr, Llywydd.

Rwyf yn ddiolchgar i Suzy Davies am gyflwyno'r gwelliant hwn, gan ei fod yn rhoi cyfle arall i mi gadarnhau fy ymrwymiad i adolygu gweithrediad y ddeddfwriaeth, er, ar ôl derbyn ei gwelliant cynharach, rwy'n ofni fy mod am ei siomi drwy beidio â chefnogi'r gwelliant hwn yn y pen draw.

Pan gyflwynais y Bil ym mis Rhagfyr, roedd adran 2 yn nodi y byddai'r Cwnsler Cyffredinol yn gosod adroddiad gerbron y Cynulliad o bryd i'w gilydd ar y cynnydd a wnaed o dan y rhaglenni i wella hygyrchedd. Yn ystod Cyfnod 1, cafodd y pwyllgor dystiolaeth gan randdeiliaid ynghylch adolygu ac adrodd ar y ddeddfwriaeth, a daeth y pwyllgor i'r casgliad y gellid yn wir cryfhau'r gofyniad i gyflwyno adroddiad, gan argymell y dylai'r Cwnsler Cyffredinol lunio adroddiad blynyddol, fel y gwnaeth Suzy Davies grybwyll yn ei sylwadau. Roedd hwn yn safbwynt yr oeddwn i'n cytuno ag ef yng ngoleuni'r dystiolaeth, ac roeddwn i'n falch bod y pwyllgor wedi cytuno ar fy ngwelliant arfaethedig i adran 2(7) yng Nghyfnod 2. Ac, fel y cydnabu Suzy Davies, mae'r Bil erbyn hyn yn darparu ar gyfer llunio adroddiadau blynyddol o ganlyniad i hynny.

Fe wnaeth rhanddeiliaid hefyd gydnabod potensial Rhan 1 i wneud cyfraith Cymru yn fwy hygyrch, clir a hawdd ei defnyddio, sy'n safbwynt a gefnogwyd yn gryf gan y pwyllgor. Cydnabu'r pwyllgor y dylai deddfwriaeth arloesol o'r fath gael ei gwerthuso'n gadarn, ac argymhellodd y dylai'r Llywodraeth ymrwymo i adolygu gweithrediad y Bil hanner ffordd drwy'r tymor Cynulliad cyntaf y bydd Rhan 1 y Bil, neu'r Ddeddf maes o law, yn dod i rym.

Fe wnaeth y Pwyllgor Cyllid hefyd gydnabod pwysigrwydd adolygiad ôl-weithredu, ac roedd yn awyddus i sicrhau bod adnoddau a goblygiadau ariannol yn cael eu hystyried yn rhan o'r adolygiad hwnnw. Mewn gohebiaeth ar ôl cyhoeddi'r adroddiadau ac yn ystod Cyfnod 2, rhoddais ymrwymiad clir a manwl i adolygu'r ddeddfwriaeth hanner ffordd drwy'r Cynulliad nesaf, h.y. erbyn diwedd 2023. Fe wnes i hefyd nodi sut yr wyf yn rhagweld y byddai'r adroddiadau blynyddol yn cael eu gwneud. Bydd yr Aelodau'n gweld yr ymrwymiadau hyn yn cael eu hadlewyrchu ym  memorandwm esboniadol diwygiedig y Bil, a gyflwynwyd cyn y trafodion hyn.

Gan adleisio'r pwynt a wnaed gan Mark Reckless yn gynharach, yn ystod Cyfnod 2 cefais wahoddiad gan Suzy Davies i ysgrifennu at y pwyllgor, fel y cydnabu, gyda'm barn ynghylch sut y gallai Aelodau'r Cynulliad ddylanwadu ar gynnwys yr adolygiad canol tymor, ac mae hynny'n rhywbeth yr wyf i wedi ei wneud erbyn hyn. Rwy'n sylweddoli bod Aelodau sydd yma heddiw nad ydyn nhw wedi cael cyfle i ddarllen yr ohebiaeth honno, felly, Dirprwy Lywydd, gyda'ch caniatâd chi hoffwn grynhoi'r hyn yr wyf i wedi ei ddweud. Rhagwelaf y byddai'r adolygiad canol tymor yn gwneud dau beth yn bennaf. Yn gyntaf, byddai'n adrodd ar y cynnydd o ran gweithredu'r rhaglen i wella hygyrchedd cyfraith Cymru ac i ystyried pa un a ddylid newid ei chynnwys arfaethedig. Yn ail, ac yn fwy cyffredinol, bydd yn darparu gwaith craffu ôl-ddeddfu ar y Bil ei hun, gan gynnwys Rhannau 2 a 3. Bydd yr Aelodau'n gwerthfawrogi bod yr agwedd honno'n mynd ymhellach na'r gwelliant sy'n cael ei gynnig gan Suzy Davies yn y fan yma heddiw.

Byddaf hefyd yn sicrhau bod fy swyddogion ar gael i'r Pwyllgor i ddeall yr hyn y byddai aelodau'r Pwyllgor yn ei ystyried yn bwysig ac i gael dealltwriaeth lawnach o'r modd y gallai Aelodau ragweld y bydd Cynulliad yn y dyfodol yn ymwneud â phroses yr adolygiad canol tymor. Rwy'n gobeithio y gallai sgyrsiau o'r fath helpu i lunio unrhyw farn y bydd y pwyllgor eisiau ei throsglwyddo i'w olynydd tuag at ddiwedd y tymor Cynulliad hwn. Os oes unrhyw Aelod yma heddiw nad yw'n aelod o'r Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol hefyd yn dymuno rhannu ei syniadau ynghylch sut y dylai'r Aelodau gymryd rhan yn yr adolygiad canol tymor, rwy'n fodlon iawn estyn gwahoddiad iddynt hwythau hefyd i gwrdd â'm swyddogion i drafod hynny; dim ond rhoi gwybod i'm swyddfa sydd angen iddyn nhw ei wneud a bydd trefniadau'n cael eu gwneud.

Credaf fod ymrwymiad y Llywodraeth i adolygiad canol tymor wedi ei nodi'n glir, ac mae'n ymrwymiad sy'n ymdrin â phob rhan o'r Bil, nid Rhan 1 yn unig. Nid wyf i, felly, yn ystyried bod angen diwygio'r Bil i sicrhau bod yr adolygiad yn digwydd. Ac felly, er fy mod i'n ddiolchgar i Suzy Davies am godi'r mater fel y mae hi wedi ei wneud, ac eto yma heddiw, a rhoi cyfle i mi nodi ymrwymiad clir y Llywodraeth i adolygiad canol tymor, rwy'n gobeithio ei bod yn deall pam na fyddaf yn cefnogi'r gwelliant ei hun.

Photo of Ann Jones Ann Jones Labour 6:04, 25 Mehefin 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch. Suzy Davies i ymateb i'r ddadl.

Photo of Suzy Davies Suzy Davies Conservative

(Cyfieithwyd)

Diolch, Dirprwy Lywydd, ac a gaf i ddiolch i'r Cwnsler Cyffredinol? Roeddwn i'n credu bod ei lythyr at y Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol yn ddefnyddiol iawn mewn gwirionedd. Mae bob amser yn galonogol cael ymrwymiadau gweinidogol i unrhyw weithgaredd a hyrwyddir yn y fan yma gan Aelodau'r Cynulliad eu hunain, ond, unwaith eto, mae'n rhaid i mi ofyn, fel y byddwn bob amser yn ei wneud o dan yr amgylchiadau hyn, os ydych chi mor barod i ymrwymo, pam nad ymrwymo i'r ddyletswydd i wneud hyn.

Yr unig reswm yr oeddwn i'n gofyn am hyn, mewn gwirionedd, oedd oherwydd pan fydd rhywbeth ar wyneb y Bil, mae'n peri'r posibilrwydd y bydd rheoliadau o dan yr is-ddeddfwriaeth yn cael eu codi ar sail hynny, a phan fydd hynny'n digwydd, mae'n gyfle arall i Aelodau'r Cynulliad graffu ar yr hyn y mae Llywodraeth Cymru yn gobeithio ei wneud. Felly, er fy mod i, wrth gwrs, yn croesawu'r ymrwymiad yr ydych chi wedi ei roi, rwy'n credu y gallwn i fod wedi rhoi ychydig bach mwy o bwysau ar ennill eich ffafr a gofyn i chi dderbyn hyn. Diolch.

Photo of Ann Jones Ann Jones Labour 6:05, 25 Mehefin 2019

(Cyfieithwyd)

Y cwestiwn yw a ddylid derbyn gwelliant 1. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Felly, symudwn ymlaen at bleidlais electronig. Agorwch y bleidlais. Caewch y bleidlais. O blaid gwelliant 24, neb yn ymatal, 27 yn erbyn. Felly, gwrthodwyd gwelliant 1.

Gwelliant 1: O blaid: 24, Yn erbyn: 27, Ymatal: 0

Gwrthodwyd y gwelliant

Rhif adran 1367 Gwelliant 1

Ie: 24 ASau

Na: 27 ASau

Ie: A-Z fesul cyfenw

Absennol: 9 ASau

Absennol: A-Z fesul cyfenw

Photo of Ann Jones Ann Jones Labour 6:05, 25 Mehefin 2019

(Cyfieithwyd)

Suzy Davies, gwelliant 14.

Cynigiwyd gwelliant 14 (Suzy Davies).

Photo of Ann Jones Ann Jones Labour

(Cyfieithwyd)

Y cwestiwn yw a ddylid derbyn gwelliant 14. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Na. Felly, derbynnir gwelliant 14 yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.