Part of the debate – Senedd Cymru am 3:49 pm ar 25 Mehefin 2019.
Diolch i chi, Jenny Rathbone. Rydych chi'n hollol iawn am Aberddawan. Felly, mae Llywodraeth y DU yn bwriadu cau Aberddawan yn 2025; nid oes gennym ni'r pŵer i wneud hynny'n gynharach. Roedd y gostyngiad sylweddol a gawsom ni yn 2017 o allyriadau carbon, sef 25 y cant, yn deillio o beidio â defnyddio glo i gynhyrchu trydan, gan nad oedd Aberddawan yn cael ei defnyddio, ar gymaint o ddyddiau ag yn y flwyddyn flaenorol. Ond rwy'n credu eich bod chi'n iawn am fod yn gyfrifol yn fyd-eang. Mae angen glo arnom ni i gynhyrchu dur. Fe allem ni fewnforio dur o wledydd eraill, ond wedyn ni fyddai hynny'n gyfrifol yn fyd-eang yn fy marn i. Roeddech chi'n llygad eich lle i ddweud bod 48 y cant o'n trydan ni'n deillio o ynni adnewyddadwy. Felly, unwaith eto, rydym ni wedi cyrraedd y nod a osodais i o 70 y cant erbyn 2030—rwy'n credu imi osod y nod hwnnw yn ôl ym mis Rhagfyr 2017—ac mae'r gwasanaeth ynni lleol sydd gennym ni'n gweithio'n galed iawn gydag unigolion, gyda chymunedau, i geisio cyflwyno rhagor o brosiectau ynni adnewyddadwy.
O ran cerbydau allyriadau isel, rwy'n gweithio'n agos gyda Ken Skates yn y maes hwn. Mae dros 600 o bwyntiau gwefru sy'n hygyrch i'r cyhoedd yng Nghymru ar hyn o bryd, ac rwy'n gwybod o'm trafodaethau i gyda'r Gweinidog fod yna gynlluniau ar y gweill i'r sector preifat, yn sicr, nawr, i gynyddu nifer y pwyntiau gwefru hynny sy'n hygyrch i'r cyhoedd. Ond, rydych chi'n gwbl gywir, mae angen i bobl fod â'r hyder i brynu car trydan, gan wybod y gallan nhw fynd o Gaerdydd i Wrecsam neu unrhyw ran arall o Gymru. Felly, rwy'n credu bod hyn yn bwysig iawn. Ond rydym ni'n rhagweld y bydd y sector preifat yn darparu'r rhan fwyaf o'r pwyntiau gwefru cerbydau trydan, a gwn fod y Gweinidog, sydd newydd ddod i mewn i'r Siambr, yn gweithio gyda darparwyr pwyntiau gwefru i gael cipolwg ar eu blaenoriaethau buddsoddi nhw a sicrhau y gellir annog y ddarpariaeth ledled Cymru.
Garddwriaeth—gwn fod yr Aelod yn frwdfrydig iawn ynglŷn â garddwriaeth, ac mae'n cynrychioli—credaf ei fod yn llai nag 1 y cant o'n sector amaethyddol, felly mae cyfleoedd enfawr i arddwriaeth yn ein polisïau tir cynaliadwy ôl-Brexit, ac mae'n rhywbeth yr wyf i'n bersonol yn awyddus iawn i'w weld. Ymwelais â fferm arddwriaethol, os mai dyna yw'r term cywir, yn y gorllewin y llynedd ac roedd hi'n wych cael gweld y cynnyrch o Gymru a oedd ar gael. Ac, fel y dywedwch chi, os gallwn ni leihau ein milltiroedd bwyd yn y ffordd yr awgrymwch chi, bydd hynny o fudd i bawb.