Part of the debate – Senedd Cymru am 3:06 pm ar 2 Gorffennaf 2019.
Hoffwn ddiolch i'r Gweinidog am ei ddatganiad ac am yr wybodaeth ychwanegol a roddodd mewn ymateb i Angela Burns. Fel Angela Burns, fe'm trawyd gan ansawdd uchel iawn yr adroddiad hwn ac, fel y dywedodd y Gweinidog ac eraill, rydym ni'n ddiolchgar iawn i'r grŵp gorchwyl a gorffen am yr holl waith maen nhw wedi'i wneud ac, yn wir, i'r staff sy'n gweithio mewn amgylchiadau lle mae pwysau mawr, fel y dywedodd y Gweinidog.
Os gallaf ddychwelyd at y cwestiynau am y gyllideb—mae hyn yn £15 miliwn yn ychwanegol, sydd i'w groesawu'n fawr, ond nid yn llawer iawn i fynd i'r afael â'r hyn sy'n amlwg yn faterion o bwys y mae angen mynd i'r afael â nhw. A all y Gweinidog roi gwybod inni heddiw o ble ddaeth y £15 miliwn hwnnw? A yw hynny yn arian ychwanegol i'r gyllideb iechyd o rywle arall, neu a yw wedi cael ei ailddyrannu o rywle o fewn ei gyllideb gyfredol, oherwydd mae'r rhain yn amlwg yn benderfyniadau blaenoriaethol anodd iawn i'w gwneud, a chredaf y byddai'n ddefnyddiol inni wybod o ble mae'r arian yna wedi dod, yn arbennig?
Mae gennyf ddiddordeb mawr yn y sylwadau a wnaeth mewn ymateb i Angela Burns am gynlluniau cyflawni, ond ni atebodd ei chwestiwn yn llwyr ynghylch a fydd y cyllid yn cael ei neilltuo ai peidio. A'n profiad ni yw y gall y Gweinidog weithiau osod disgwyliadau ar fyrddau iechyd lleol nad ydyn nhw bob amser yn eu cyflawni, felly hoffwn bwyso arno ychydig yn galetach ynglŷn â beth fydd y canlyniadau os byddant yn cymryd yr arian hwn ac yn ei wario ar rywbeth arall. Dydw i ddim yn awgrymu am eiliad y byddan nhw'n gwneud hynny, ac mae'r adroddiad yn wirioneddol glir ac mae'n nodi'r hyn sydd angen ei wneud felly ddylen nhw ddim teimlo'r angen i wneud hynny. Ond rwy'n poeni, gan fod hwn yn swm penodol iawn o arian i wneud gwaith penodol iawn, na fyddem ni eisiau iddo fynd ar goll.
Yng nghyd-destun yr elfen o fuddsoddi, pa drafodaethau mae'r Gweinidog neu ei swyddogion wedi'u cael ynghylch buddsoddiadau penodol mewn gwasanaethau yn y gogledd, lle y gwyddom ni sydd â rhai o'r problemau mwyaf—unedau damweiniau ac achosion brys sy'n parhau'n i berfformio'n wael sy'n cael sgileffaith ar sawl rhan arall o'r system, gormod o achosion gofal critigol sydd mewn gwirionedd yn cael eu hanfon o Gymru'n gyfan gwbl, gan gynnwys i Stoke, ac nid yw hynny'n dderbyniol yn y tymor hir, ac nid yw'n ddefnydd da o adnoddau yn y tymor hir chwaith? Felly, a all y Gweinidog ddweud wrthym ni heddiw pa fuddsoddiad penodol a fydd yn y gogledd i fynd i'r afael â'r materion y mae'r adroddiad yn tynnu sylw atyn nhw?
A all y Gweinidog ddweud ychydig mwy am ba mor ffyddiog ydyw ynghylch llwyddiant yr ymgyrch recriwtio, gan seilio hynny, efallai, ar sut hwyl y cafodd yr ymgyrchoedd blaenorol ar gyfer arbenigeddau eraill? Rwy'n falch iawn o weld y caiff hyn ei gynnwys nawr, a bydd yn ddiddorol clywed pa fath o ddisgwyliadau sydd gan y Gweinidog o ran ei chanlyniadau.
Cwestiwn ychydig yn benodol: mae adroddiad y grŵp wedi amlygu sut mae newidiadau i drefniadau pensiwn a threth wedi creu rhai heriau ar gyfer cynllunio gweithlu yn y maes hwn ac, yn ddiau, sut maen nhw'n effeithio ar adrannau eraill hefyd. A all y Gweinidog ddweud ychydig mwy wrthym ni ynghylch sut y mae'n bwriadu sicrhau bod byrddau iechyd yn ymateb i'r heriau hynny, oherwydd mae'n amlwg nad ydyn nhw'n mynd i ddiflannu?
Ac yn olaf, a gaf i ofyn i'r Gweinidog am rywfaint o eglurder ynglŷn â'r amserlen, yr amserlen ar gyfer gweithredu? Cymerais o'r hyn a ddywedodd fod rhywfaint o frys yn y gwaith hwn a'i fod yn disgwyl i'r byrddau iechyd ymateb yn gyflym, ond hoffwn wybod pryd y mae'n teimlo efallai y bydd yn gallu adrodd yn ôl i'r Siambr hon am y cynnydd a gyflawnwyd o ran dyheadau'r adroddiad.