3. Datganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol: Y Grŵp Gorchwyl a Gorffen ar Ofal Critigol — Adroddiad

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:10 pm ar 2 Gorffennaf 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 3:10, 2 Gorffennaf 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch am y gyfres o gwestiynau. O ran yr adnodd newydd, mae'n adnodd canolog. Nid yw'n ymwneud ag ailddyrannu cyllidebau a oedd eisoes yn bodoli o fewn byrddau iechyd, ond mae yna rywbeth ynghylch sut mae byrddau iechyd yn defnyddio'r adnoddau sydd eisoes ar gael iddyn nhw hefyd. Nid dim ond dweud y bydd capasiti ychwanegol yn cael ei ddarparu drwy arian ychwanegol o'r ganolfan yn unig yw hyn, ond arian o'r canol yw'r £15 miliwn a bydd yr Aelodau yn cofio i'r Gyfadran Meddygaeth Gofal Dwys fynegi pryderon ynghylch capasiti gofal critigol y llynedd, a gofynnais i brif weithredwr GIG Cymru gwrdd â nhw, ac mae hynny wedi helpu i lywio rhywfaint o'r gwaith yr ydym ni wedi'i wneud ers hynny, ac mae aelodau'r gyfadran, wrth gwrs, wedi bod yn rhan o'r grŵp gorchwyl a gorffen. Ac mae hynny'n dod yn ôl at y sylw a wnaethoch chi yn ddiweddarach am y gogledd. Daw'r capasiti ychwanegol yr ydym ni'n sôn amdano—saith gwely ychwanegol—o ffrydiau gwaith y maen nhw wedi'u cymeradwyo hefyd. Dyna'r capasiti ychwanegol y dylai'r cyllid ei ryddhau, ond ar y sail bod cynlluniau priodol ynglŷn â sut y byddant yn gwneud hynny, sut y byddant yn gwneud hynny a sicrhau bod y capasiti ar gael i gyflawni. Ond, fel y dywedais mewn ymateb i Angela Burns, mae'n rhaid cyfuno hynny gyda defnydd mwy effeithlon o adnoddau ac, yn arbennig, fel y dywedais yn fy natganiad, oedi wrth drosglwyddo gofal, maes lle y gallem ni wneud gwell defnydd o'r hyn sydd gennym ni eisoes yn ogystal â'r capasiti ychwanegol yr ydym ni'n gobeithio ei greu.

Rwy'n credu fy mod i wedi ymdrin â'r sylw am yr hyn fydd yn digwydd os bydd pobl yn ceisio gwario arian mewn ffordd wahanol. Rwyf wedi bod yn glir y gellir cymryd yr arian yn ôl mewn meysydd eraill. Caiff byrddau iechyd eu rheoli. Yn y maes hwn, mae'n rhaglen a gyfarwyddir yn genedlaethol, ac rwy'n disgwyl i'r arian gael ei wario yn y ffordd honno, ac ni fydd byrddau iechyd yn gallu dod o hyd i ffordd wahanol o wario arian yn amhriodol. Mae'r argymhellion yn gymharol dynn a chlir o ran sut y caiff arian ei wario, ac felly nid oes llawer o gyfleoedd i ddefnyddio'r arian mewn meysydd eraill o'r gwasanaeth.

O ran eich sylw am yr hyn a fydd yn digwydd gyda gweithgarwch recriwtio, wel, mae gennym ni hanes da drwy 'Hyfforddi. Gweithio. Byw.', ac mae hynny'n seiliedig ar weithio gyda meysydd gwasanaeth, gan weithio gyda grwpiau cynrychioliadol o fewn y maes gwasanaeth hwnnw, ynglŷn â'r hyn sy'n ddeniadol ar hyn o bryd o ran y ffordd yr ydym ni'n darparu ein gwasanaeth a'r hyn a fyddai'n gwneud y gwasanaeth hwnnw'n fwy deniadol. Ac, mewn gwirionedd, mae gallu rhoi barn am ddyfodol y gwasanaeth yn y tymor hir yn rhywbeth y dylai'r staff ei gael yn atyniadol. Ac, wrth gwrs, yn gefndir i hyn mae argymhellion grŵp o glinigwyr sy'n gweithio yn y maes gwasanaeth hwn ar hyn o bryd sy'n cydnabod y pwysau sy'n bodoli ond hefyd sut y gellid cael gwell gwasanaeth i gyflawni ar gyfer ein cleifion ond hefyd, wrth gwrs, ar gyfer ein staff—lle gwell iddyn nhw wneud eu gwaith. Ac rydym ni'n cael llwyddiant o ran seiciatreg, lleoedd hyfforddi meddygon teulu, fferylliaeth, nyrsys a therapyddion yn y rhaglen 'Hyfforddi. Gweithio. Byw.', felly mae gennym ni resymau dros fod yn gadarnhaol ynghylch ein gallu i wneud mwy yn y maes hwn hefyd.

Disgwyliaf y darperir cynlluniau yn yr hydref, a disgwyliaf weld cynnydd o fewn y 12 mis nesaf fwy neu lai. Ond mae rhywfaint o hyn, yn fy marn i, yn ymwneud â gwella sgiliau'r staff sydd gennym ni ar hyn o bryd, yn ogystal â'r staff ychwanegol y mae angen inni eu cael i gyflawni'r capasiti yr ydym ni eisiau ei ddarparu. Felly, dydw i ddim yn mynd i gymryd arnaf y bydd hwn yn ateb cyflym. Mae gennym ni eglurder ynghylch sut y dylid gwario'r arian a'r manteision y dylid eu cael.