5. Datganiad gan Gadeirydd y Pwyllgor Materion Allanol a Deddfwriaeth Ychwanegol: Blaenoriaethau Brexit

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:33 pm ar 17 Gorffennaf 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of David Rees David Rees Labour 3:33, 17 Gorffennaf 2019

(Cyfieithwyd)

A gaf fi ddiolch i David am ei gyfraniad, ac yn arbennig am ei eiriau caredig ar y dechrau? I bawb gael gwybod, rwyf wedi derbyn ymddiheuriadau gan y Cwnsler Cyffredinol. Rwy'n cytuno efallai fod Gweinidogion wedi cael digon ar Brexit i raddau, ond mae'n faes pwysig ac mae'n rhaid inni sicrhau—. Ac i fod yn deg â hwy, mae'n hollol iawn nad yw Gweinidogion erioed wedi cilio rhag dod i’r pwyllgor a bod yn drwyadl ac yn onest gyda'r pwyllgor, ac mae ambell un o Weinidogion y DU wedi gwneud hynny hefyd.

Tynnodd sylw hefyd at bryderon eto fod y tri mis nesaf yn dri mis allweddol—Awst, Medi, Hydref. Y pedwar a phum mis nesaf mewn gwirionedd, gan fy mod yn credu y bydd Tachwedd a Rhagfyr, ar ôl i ni adael, os byddwn yn gadael heb gytundeb, yr un mor ddrwg, a byddwn yn wynebu cyfnod heriol. Ond mae yna amser tyngedfennol o’n blaenau. Mae hefyd wedi tynnu sylw at y dasg ryfedd o hawlio democratiaeth, ond gohirio’r Senedd hefyd, sy'n gwadu democratiaeth ar un ystyr. Felly, yn anffodus, nid yw’n rhywbeth y cawn fynegi barn yn ei gylch am na allwn atal hynny, ond mae'n effaith y dylem fod yn gwbl ymwybodol ohoni, oherwydd mae canlyniadau hynny’n ddifrifol i ni, oherwydd os ydynt yn gohirio’r Senedd, yn amlwg ni fydd dim yn cael ei wneud yn San Steffan dros y misoedd hynny. Mae'n effeithio ar yr hyn a wnawn—nid ydym yn gwybod i ble y byddwn yn mynd. Mae'n amlwg na fyddem yn deall un peth sy'n ddiben iddo sef gadael heb gytundeb, ac mae hynny'n rhywbeth y byddem yn amlwg yn gorfod derbyn ei fod yn mynd i ddigwydd. Ond mae'r canlyniadau y tu hwnt i hynny yn rhywbeth nad ydym yn ei ddeall o gwbl. Oherwydd, fel y pwysleisiodd David, yr hyn sy'n bwysig yw cryfhau'r undeb drwy ddiwygio, ac os ydych chi'n gohirio'r Senedd, rwy'n ei chael hi'n anodd gweld sut y bydd hynny'n cryfhau'r undeb drwy ddiwygio. Felly mae'n gwestiwn difrifol iawn sy'n rhaid i ni ei wylio.

Mae wedi gwneud yn hollol glir eto yr heriau y byddai 'dim bargen' yn eu creu i'r DU gyfan, a'r risgiau y byddem yn eu hwynebu. Ac mae'n hollol iawn ar baredd y bunt; darllenais y bore yma eu bod yn rhagweld y bydd y bunt yn gostwng i $1. Rwy'n cofio'r adeg pan oedd yn $4 a rhywbeth i’r bunt; mewn gwirionedd, rwy'n cofio $2.50 i'r bunt yn dda iawn. Rwy'n gwybod ei bod wedi gostwng yn ddramatig, ond nid wyf erioed wedi ei weld yn $1 i’r bunt—mae hynny'n gwbl wallgof. A dyna'r ffigurau y maent yn sôn amdanynt. Felly mae angen i ni fod yn wyliadwrus iawn o'r canlyniadau, oherwydd mae llawer o gynhyrchion byd-eang yn cael eu prynu yn y broses drwy ddoleri—mae olew yn enghraifft berffaith o hynny—a bydd hynny'n effeithio ar bopeth a wnawn, oherwydd mae'n effeithio ar gostau cludiant popeth a gyflenwn. Felly, mae cyfnod heriol o'n blaenau os yw hynny'n digwydd o ganlyniad.