9. Dadl y Ceidwadwyr Cymreig: Awtistiaeth

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:41 pm ar 17 Gorffennaf 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Hefin David Hefin David Labour 5:41, 17 Gorffennaf 2019

(Cyfieithwyd)

Pan siaradais yn y ddadl ar y Bil ym mis Ionawr, crybwyllais y ffaith bod fy merch yn aros am ddiagnosis ar gyfer awtistiaeth, a chafodd y diagnosis hwnnw ym mis Chwefror. Yfory yw ei phedwerydd pen-blwydd, a rhai o'r pethau a ddywedais ar y pryd oedd: a fydd hi'n gallu aros yn yr ysgol; sut y gallaf ei helpu i oresgyn ei rhwystredigaeth nad yw'n gallu dweud wrthyf beth mae hi eisiau; a fyddwn ni byth yn gallu cael sgwrs; sut y gallwn fynd ati i'w dysgu sut i ddefnyddio toiled os nad yw'n deall y cysyniad; pwy all fy addysgu i i'w helpu hi; ac a fydd hi byth yn gallu dweud wrthyf ei bod hi'n fy ngharu? Ac mae'n rhaid i mi ddweud bod y gefnogaeth a gawsom wedi bod yn anhygoel. Rydym wedi derbyn cefnogaeth wych. Rydym wedi mynychu gweithdai toiled fel rhieni ac mae'n cael cymorth iaith a lleferydd yn yr ysgol. Buaswn yn dweud bod yna oedi ac aros am hyfforddiant EarlyBird. Rydym yn dal i aros am hwnnw, ac rwy'n credu y byddwn yn aros am chwe mis ar ôl y diagnosis. Felly mae yna broblemau o hyd.  

Pleidleisiais yn erbyn y Bil, ond gadewch i mi ddweud na fuaswn wedi pleidleisio gyda'r chwip. Pleidleisiais ar benderfyniad, ar ôl cael cyngor gan lawer o wahanol ffynonellau yn fy etholaeth. Cymerais gyngor gan y bwrdd iechyd, cymerais gyngor gan Ysgol Trinity Fields, a'r gwasanaeth sbectrwm awtistig clodwiw sy'n gweithredu yno. A daeth y Gweinidog i ymweld. Ac rwy'n credu bod llawer iawn o hyn—ac mae'n rhaid i mi ddweud, ac rwy'n siarad fel rhiant yn awr, rwy'n teimlo bod llawer iawn o hyn yn deillio o'r ffaith bod y pleidiau yn y Siambr wedi gwleidyddoli awtistiaeth. Mae'n rhaid i mi ddweud fy mod yn teimlo felly ac rwy'n teimlo ei fod wedi cael ei fwydo—[Torri ar draws.] Mae Janet Finch-Saunders yn ysgwyd ei phen; fe waeddoch chi 'Cywilydd' arnaf pan ddywedais nad oeddwn i'n mynd i gefnogi'r Bil y tro diwethaf.

Mae'r Gymdeithas Awtistiaeth Genedlaethol yn rhan o hyn. Pan ddarllenais dudalen Facebook y Gymdeithas Awtistiaeth Genedlaethol, darllenais rai o'r sylwadau'n syth ar ôl y ddadl, a dyma rai o'r sylwadau sy'n dal i fod ar y dudalen honno heddiw. Dyma'r hyn a ddywedasant amdanom ni fel Aelodau Cynulliad a bleidleisiodd yn erbyn y Bil: 'Rhowch blentyn awtistig iddynt neu blentyn ag anghenion arbennig a gweld sut y byddant yn pleidleisio bryd hynny.' 'Mae Llafur Cymru yn llwyth o—rheg. Nid ydynt yn malio dim am awtistiaeth ac unigolion a theuluoedd y mae'n effeithio arnynt.' Dywedodd rhywun arall: 'Enwch a chodwch gywilydd ar y—rheg—dideimlad a bleidleisiodd yn erbyn y Bil hwn.' Ac roedd yna un arall a ddywedai, 'Efallai y dylai ASau a bleidleisiodd dros rwystro'r Bil hwn dreulio wythnos gyda theuluoedd sy'n gofalu am blant ac oedolion ag anhwylderau'r sbectrwm awtistig.' Nid yw'r Gymdeithas Awtistiaeth Genedlaethol wedi gwneud unrhyw ymdrech o gwbl i fynd i'r afael â'r anghysonderau—[Torri ar draws.]