9. Dadl ar Egwyddorion Cyffredinol y Bil Plant (Diddymu Amddiffyniad Cosb Resymol) (Cymru)

Part of the debate – Senedd Cymru am 7:20 pm ar 17 Medi 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Darren Millar Darren Millar Conservative 7:20, 17 Medi 2019

(Cyfieithwyd)

A gaf i ddiolch i'r Gweinidog am amlinellu rhywfaint o'r rhesymeg y tu ôl i'r Bil hwn? Fel y bydd y Gweinidog yn gwybod, rydym ni wedi anghytuno droeon yn y Siambr hon ar y mater penodol hwn, ac rwy'n credu bod pawb yn cael eu llywio gan eu profiadau eu hunain fel mam neu dad ac o ran eu magwraeth eu hunain yn y mater penodol hwn. Ond mae'n rhaid i mi ddweud na fyddaf i'n pleidleisio i ganiatáu i'r darn penodol hwn o ddeddfwriaeth fynd drwy'r Cynulliad heddiw, oherwydd, fel y mae eraill wedi dweud eisoes, gofynnir inni roi caniatâd i Fil symud ymlaen i'w gyfnod nesaf, i fod yn gyfraith, a fydd yn arwain at wneud degau o filoedd o rieni cariadus ledled Cymru sy'n defnyddio ambell i smac i ddisgyblu eu plant yn droseddwyr o bosibl.

Nawr, fel y dywedwyd eisoes, mae magu plant yn ddigon anodd fel y mae hi, ac mae angen i ni estyn ein cefnogaeth i rieni a'u hannog a'u galluogi i ddefnyddio ffurfiau eraill ar ddisgyblu. Nid oes gennyf unrhyw broblem â hynny. Rydych chi wedi dweud y byddwch chi'n dymuno annog hynny drwy raglenni rhianta, ond hoffwn i weld, fel yr hoffai'r pwyllgor hefyd, gynnig cyffredinol o'r rhaglenni hynny, yn yr un modd ag y ceir cynnig cyffredinol o bethau fel dosbarthiadau cynenedigol cyn i fabanod gael eu geni. Felly, yn hytrach na chosbi rhieni, rwy'n credu bod angen i ni gynnig y dewisiadau eraill hyn iddyn nhw a sicrhau bod y cyrsiau hynny ar gael yn gyffredinol.

Nid oes cefnogaeth gan y cyhoedd i'r darn penodol hwn o ddeddfwriaeth. Gwn y byddwch yn dweud, 'Cafodd ei gynnwys yn ein maniffesto, a dyna pam mae gennym fandad i'w wneud', ond y realiti, fel y gwyddom ni i gyd, yw nad yw'r rhan fwyaf o'n maniffestos, pa un a ydym yn hoffi hynny ai peidio, yn cael eu darllen yn fanwl. Nid oedd hyn yn rhywbeth y tynnwyd sylw ato ym mhob un daflen a roddwyd trwy ddrysau pobl. Pryd bynnag y gofynnwyd am farn y cyhoedd ar hyn, mae'r ymateb wedi bod yn glir iawn, hynny yw: nid yw'r mwyafrif llethol, rhwng dwy ran o dair a thri chwarter y bobl, o'r farn y dylid cyflwyno gwaharddiad ar smacio. Maen nhw'n cydnabod, wyddoch chi, fel y mae llawer ohonom ni sy'n gwrthwynebu'r Bil hwn heddiw, bod gennym ddeddfwriaeth gynhwysfawr ar waith eisoes y mae'r heddlu, y gwasanaethau cymdeithasol ac eraill yn ei defnyddio i erlyn achosion yn erbyn pobl sy'n cam-drin eu plant, a hynny'n gwbl briodol oherwydd, wrth gwrs, dylai'r bobl hynny deimlo pwysau llawn y gyfraith ac ateb i'r canlyniadau os ydyn nhw'n cam-drin eu plant. Ond mae'r rhan fwyaf o rieni sy'n defnyddio ambell i smac yn gwneud hynny o fewn perthynas gariadus â'r plentyn y maen nhw'n dymuno iddo dyfu i fyny i fod yn oedolyn cyfrifol ac yn rhywun a all gyfrannu at gymdeithas yn ddefnyddiol yn y dyfodol. Felly, nid wyf i'n credu ei bod yn briodol ein bod ni'n cosbi rhieni sydd â'r galon a'r ysgogaeth honno yn sail i'w disgyblaeth, yn wahanol, efallai, i rieni eraill sy'n cam-drin eu plant.

Rydym ni wedi sôn am rai o'r canlyniadau posibl—mae Aelodau eraill wedi gwneud hynny—o ran yr amser y bydd y gwasanaethau cymdeithasol a'r heddlu yn ei ddefnyddio er mwyn ymchwilio i'r mathau hyn o achosion pryd y gallai'r achosion o gam-drin gwirioneddol gael eu hanwybyddu. Ond, o ran y canlyniadau mewn gwledydd eraill—a chyfeiriodd y Gweinidog at Seland newydd yn gynharach—rydym ni'n gwybod bod cannoedd o achosion y flwyddyn yn Seland Newydd sy'n mynd drwy'r llysoedd. Cafwyd 55 o erlyniadau, er enghraifft, a hynny yn ystod y pum mlynedd cyntaf. Collodd rhieni eu swyddi o ganlyniad i smacio eu plant. Gwelsom ni rieni'n cael eu gwahanu oddi wrth eu plant, gan achosi'r math o niwed yr ydym ni wedi clywed sy'n gallu ddigwydd mewn sefyllfaoedd o'r fath. Wrth edrych ar yr enghreifftiau hynny a'r ffaith bod pobl yn dal i smacio eu plant yn Seland Newydd—mae tua thraean o rieni, yn ôl arolygon, yn dal i smacio eu plant er gwaethaf y gwaharddiad—rydym ni'n gallu gweld nad yw hyn yn gweithio mewn gwirionedd. Felly, yn hytrach na newid y gyfraith yn ddiangen, byddwn i'n annog y Llywodraeth i ddefnyddio'i hadnoddau, i ddefnyddio'r dawn sydd yn adran y Llywodraeth, i ddarparu cymhellion cadarnhaol i helpu rhieni i fagu eu plant mewn ffordd lle nad oes rhaid iddyn nhw smacio neu smacio yn llai aml.

Gallai'r costau hyn, wrth gwrs, gynyddu y tu hwnt i reolaeth. Nid oes gennym ni unrhyw syniad beth ydyn nhw; ni fu amcangyfrif yn y rhannau ariannol o'r memorandwm esboniadol. Byddai'n anghyfrifol, a dweud y gwir, i ni eistedd yn y fan yma ar adeg pan fo cyllidebau'n dynn i ganiatáu i'r darn hwn o ddeddfwriaeth fynd rhagddo pan nad oes pris ynghlwm wrtho. Ac rwy'n credu bod angen i ni fyfyrio ar hynny a meddwl am farn ein hetholwyr, y bydd y mwyafrif llethol ohonyn nhw yn gwrthwynebu'r Bil hwn, cyn i ni bleidleisio arno heddiw.