6. Datganiad gan y Gweinidog Cyllid a’r Trefnydd: Goblygiadau Cylch Gwario 2019 Llywodraeth y DU i Gymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:43 pm ar 17 Medi 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rebecca Evans Rebecca Evans Labour 4:43, 17 Medi 2019

(Cyfieithwyd)

Wel, fe wnes i fwynhau'r ddarlith gyllidol ac economaidd gan Mark Reckless yn fawr iawn ac rwyf i am roi un arall iddo ef, oherwydd mae economi'r DU wedi tanberfformio o'i chymharu â'r prif economïau eraill i gyd ers cyhoeddiad y penderfyniad i gael refferendwm yr UE yn 2015. Oddi ar y refferendwm ei hunan, fe amcangyfrifir bod cynnyrch domestig gros—ac roedd Mark Reckless yn awyddus i sôn am gynnyrch domestig gros—rhwng 1 a 2 bwynt canran yn is nag y byddai wedi bod fel arall. I egluro, mae hynny'n cyfateb i rhwng £300 a £600 yr unigolyn bob blwyddyn yng Nghymru. Mae incwm cenedlaethol neu gynnyrch domestig gros wedi gostwng 0.2 y cant yn ail chwarter y flwyddyn hon. Gostyngodd cynnyrch domestig gros y pen 0.4 y cant. Mae arolygon busnes yn awgrymu bod momentwm wedi aros yn negyddol yn y trydydd chwarter. Os bydd cynnyrch domestig gros yn crebachu yn y chwarter presennol, bydd economi'r DU mewn dirwasgiad. Ar y gorau, mae rhagolygwyr prif ffrwd yn disgwyl i'r economi dyfu ar gyflymder cymedrol yn unig dros y ddwy flynedd nesaf, hyd yn oed os bydd y DU yn gadael yr UE mewn ffordd drefnus.

Mae benthyca—ac roedd Mike Hedges yn cyfeirio at fenthyca—wedi cynyddu'n sydyn yn ystod pedwar mis cyntaf y flwyddyn ariannol bresennol, ymhell y tu hwnt i ragolygon y Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol ar gyfer cyllideb y gwanwyn. Bydd cylch gwario Llywodraeth y DU yn ychwanegu ymhellach at fenthyca, fel y gall rheolau cyllidol Llywodraeth y DU ar fenthyca a dyled gael eu torri, sy'n golygu bod tebygolrwydd uchel y daw rownd arall o gyni i'r golwg yn y dyfodol agos. Benthyciodd Llywodraeth y DU £24 biliwn yn y flwyddyn ariannol ddiweddaraf, sy'n cyfateb i 1.1 y cant o'r cynnyrch domestig gros. Ym mhedwar mis cyntaf y flwyddyn ariannol bresennol, mae'r benthyciadau wedi cynyddu'n sylweddol o'u cymharu â blwyddyn yn ôl. Polisi Llywodraeth y DU ar Brexit yw taflu'r economi ar y domen. Mae'r data arolwg diweddaraf, fel y dywedodd Mark Reckless, yn dangos y gall y DU fod mewn dirwasgiad eisoes. Y data arolwg a ddefnyddir yw data o arolygon o fynegrifau rheolwyr prynu, sydd ar y cyfan ag enw da ac o fod yn rhesymol o ran rhagweld y data swyddogol. Maen nhw'n dangos y gallai cyfradd twf yr ail chwarter fod yn wastad neu fymryn yn negyddol, a bydd llawer yn dibynnu ar y canlyniadau ar gyfer mis Medi. Bydd y rheini yn eu tro yn cael eu dylanwadu gan y graddau y mae busnesau a defnyddwyr yn rhagweld Brexit 'dim cytundeb', a hyd yn oed os yw twf y trydydd chwarter yn gadarnhaol, efallai fod hynny'n cael ei sbarduno gan gasglu stoc wrth ragweld Brexit. Felly, pe byddai hyn yn digwydd, gallai twf sylfaenol aros yn negyddol. Felly, rwy'n gobeithio bod hynny wedi helpu i egluro'r sefyllfa ac wedi helpu i egluro'r sylwadau yn fy natganiad.