1. Cwestiynau i'r Gweinidog Cyllid a'r Trefnydd – Senedd Cymru ar 18 Medi 2019.
3. A wnaiff y Gweinidog esbonio sut y gall dyfarnu rhyddhad ardrethi busnes yn ôl disgresiwn gefnogi busnesau bach a chanolig? OAQ54311
Gall awdurdodau lleol ddefnyddio rhyddhad ardrethi yn ôl disgresiwn i ostwng biliau ardrethi annomestig i fusnesau a threthdalwyr eraill lle y tybiant y bydd hynny'n cael yr effaith fwyaf yn lleol. Mae Llywodraeth Cymru wedi darparu £2.4 miliwn ychwanegol i awdurdodau lleol yn 2019-20 i ddarparu rhyddhad ardrethi yn ôl disgresiwn.
Diolch am eich ateb, Drefnydd. Rydych wedi sôn eisoes, ac mae eich rhagflaenwyr wedi sôn, am ddiwygio'r system ardrethi busnes yng Nghymru. O ran rhyddhad ardrethi busnes llawn, gall eiddo, wrth gwrs, sydd â gwerth ardrethol o hyd at £12,000 elwa o ryddhad ardrethi yn Lloegr, ond yng Nghymru, mae'r ffigur hwnnw'n berthnasol i eiddo busnes sydd â gwerth ardrethol o hyd at £6,000 yn unig. A gaf fi ofyn ichi roi'r wybodaeth ddiweddaraf i ni am ba gynnydd a wneir mewn perthynas â'r gwaith ar ddiwygio ardrethi busnes er mwyn cefnogi busnesau bach a chanolig, fel eu bod ar sail gyfartal o ran gwerth ardrethol, yn hytrach na'u bod dan anfantais am fod eu busnesau wedi'u lleoli yng Nghymru yn hytrach na thros y ffin yn Lloegr?
Diolch am godi'r mater hwn. Credaf ei bod yn bwysig fod y trothwyon sydd gennym yma yng Nghymru yn adlewyrchu sylfaen drethu Cymru. Mae ein cynllun yn adlewyrchu'r ffaith fod gwerthoedd ardrethol yma yng Nghymru—y gwerth ardrethol cyfartalog—yn is o lawer na thros y ffin yn Lloegr. Credaf ein bod yn edrych yng Nghymru ar werthoedd ardrethol cyfartalog o £33,000, ond yn Lloegr credaf ein bod yn edrych ar fwy na £50,000. Felly, mae'n bwysig fod ein cynlluniau yma yng Nghymru yn adlewyrchu'r sefyllfa wahanol sydd gennym yma yng Nghymru. Ond wedi dweud hynny, rydym yn gwneud rhywfaint o waith sy'n edrych ar y posibilrwydd o ddiwygio ardrethi busnes yn y dyfodol. Rydym hefyd yn edrych ochr yn ochr â hynny ar ddiwygiadau posibl i'r dreth gyngor yn y dyfodol. Felly, rydym yn edrych ar ein dwy dreth leol i weld sut y gallwn eu gwella, o bosibl, ar gyfer y dyfodol. Rydym yn disgwyl adroddiad canol tymor ar y gwaith o ran ardrethi annomestig erbyn tua mis Hydref a buaswn yn fwy na pharod i ddarparu rhyw fath o amlinelliad o beth fydd canfyddiadau cynnar y gwaith hwnnw.FootnoteLink Cefais drafodaeth dda y bore yma gyda Chonsortiwm Manwerthu Cymru. Mae ganddynt gryn dipyn o ddiddordeb yn y gwaith hwnnw, ac rwy'n awyddus i ddefnyddio'u harbenigedd a chael gwybod ganddynt a ydynt yn teimlo bod yr ymchwil yn mynd â ni i'r cyfeiriad cywir. Ond mae popeth a wnaf mewn perthynas â threthi, ardrethi annomestig—wrth i ni geisio diwygio a newid pethau, rwyf am ei wneud ar y cyd ac mewn ffordd agored a thryloyw, felly rwy'n fwy na pharod i drafod pethau ymhellach.