Diolch, Ddirprwy Lywydd. Pwrpas y ddadl hon yw sbarduno sgwrs ynglŷn â sut y gallwn wneud mwy i ofalu am ein cartrefi gofal yng Nghymru. A hoffwn wahodd Jayne Bryant AC ac Angela Burns AC i siarad am funud neu fwy.

Mae dros 15,000 o bobl 65 oed a hŷn yn byw mewn cartref gofal. Yn ôl adroddiad cyflwr y genedl a lansiwyd ddoe, yr oedran cyfartalog pan fydd person hŷn yn symud i gartref gofal yw ychydig o dan 83 oed, ac mae pobl yn tueddu i fyw yn y cartref, ar gyfartaledd, am oddeutu dwy flynedd a phedwar mis. Fel y gwyddoch, ceir tri chategori bras o gartrefi gofal yng Nghymru: preswyl, nyrsio a henoed eiddil eu meddwl. Nawr, yn anffodus, wrth chwilio am gartref o unrhyw fath, ceir gormod o elfennau negyddol. Nawr, cred y Ceidwadwyr Cymreig fod diogelu ein preswylwyr yn allweddol ac yn hanfodol, ac rwy'n gwybod na fyddai'r un ohonom yn gorffwys hyd nes y gweithredir hyn mewn gwirionedd. Rwyf wedi mynegi pryderon am safonau gofal yng Nghymru, ond mae'n rhaid i ni hefyd—mae'r ddadl heno yn ymwneud â dathlu'r gofal da a'r angen inni gefnogi ein cartrefi gofal.

Beth bynnag, yn hytrach na chanolbwyntio ar ddiffyg cydymffurfiaeth, hoffwn ddefnyddio'r cyfle hwn i dynnu sylw at rywfaint o'r gwaith rhagorol sy'n cael ei wneud. Mae'r angen am hyn yn amlwg wrth ystyried bod gostyngiad o 30 wedi bod yn nifer y cartrefi gofal mewn llai na thair blynedd, ar ôl cyhoeddi 'The Care Home Market in Wales: Mapping the Sector' yn 2015. Fel y gwyddom gan Fforwm Gofal Cymru, mae'n dynodi dirywiad, gan yr amcangyfrifwyd y bydd 16 y cant o'r cartrefi sy'n weddill yn cau ymhen pum mlynedd. Felly, mae angen gosod cefnogaeth i'r sector gofal yn uchel ar yr agenda.

Ar ôl ymweld â nifer o gartrefi gofal yn Aberconwy, a ledled Cymru, rwyf wedi gweld yn uniongyrchol rai o'r gwasanaethau rhyfeddol a ddarperir. Roedd yn wych cael dawnsio gyda phreswylydd oedrannus i 'Singing in the Rain', a chael llond ymbarél o addurniadau ar y nenfwd yn y brif ystafell fyw. Ac roedd hynny mewn cartref i henoed eiddil eu meddwl. Roeddwn hefyd yn falch o ymuno â dwy ddynes a oedd yn ymlacio ac yn sgwrsio yn yr haul mewn cartref nyrsio ar Ynys Môn. Ac ni allaf fyth anghofio canu deuawd gyda phreswylydd mewn cartref arall—deuawd o'r galon yr oedd y ddynes wedi'i chofio o ddyddiau ei phlentyndod, a minnau'n canu gyda hi.