Yr eitem nesaf yw adroddiad Pwyllgor Safonau Ymddygiad eto, a'r adroddiad hwnnw yw adroddiad 03-19. Dwi'n galw ar Gadeirydd y pwyllgor i wneud y cynnig. Jayne Bryant. 

Cynnig NDM7149 Jayne Bryant

Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru:

1. Yn ystyried Adroddiad y Pwyllgor Safonau Ymddygiad—Adroddiad 03-19 a osodwyd gerbron y Cynulliad ar 19 Medi 2019 yn unol â Rheol Sefydlog 22.9

2. Yn cymeradwyo’r argymhelliad yn yr adroddiad.

Cynigiwyd y cynnig.

Diolch, Lywydd. Fel Cadeirydd y Pwyllgor Safonau Ymddygiad, rwy'n gwneud y cynnig yn ffurfiol. Mae'r pwyllgor wedi ystyried adroddiad y comisiynydd safonau ynghylch cwyn a wnaed yn erbyn Hefin David AC mewn perthynas â defnyddio iaith anseneddol. Rhoddodd y Pwyllgor Safonau Ymddygiad ystyriaeth ofalus i adroddiad y comisiynydd, ac mae ein hadroddiad yn nodi barn y pwyllgor ynglŷn â'r sancsiwn sy'n briodol i'r achos hwn. Mae'r ffeithiau sy'n ymwneud â'r gŵyn, a rhesymau'r pwyllgor dros ei argymhelliad, wedi'u nodi'n llawn yn adroddiad y pwyllgor. Mae'r cynnig a gyflwynwyd yn gwahodd y Cynulliad i gymeradwyo argymhelliad y pwyllgor hwn.

Rwy'n teimlo fel pe bawn wedi bod yn bodoli mewn bydysawd cyfochrog am y 15 munud diwethaf, Lywydd. Yr hyn y buaswn yn ei ddweud—. Nid yw'r hyn rwyf ar fin ei ddweud yn berthnasol i'r ddadl flaenorol, yn fy marn i. Rwy'n myfyrio ar fy mhrofiad a'r hyn yr hoffwn ei ddweud am fy safbwyntiau ac am yr adroddiad penodol hwn gan y comisiynydd safonau. Yn fy marn i—a gwn, o'r hyn sydd newydd gael ei ddweud, nad dyma farn rhai o'r bobl yn y Siambr—pan fyddwch yn torri'r rheolau, y peth cywir i'w wneud yw ymddiheuro am dorri'r rheolau hynny. Ac rwy'n cymeradwyo, felly, yr hyn a ddywedodd Andrew R.T. Davies, yn arbennig, pan oedd yn siarad yn rhinwedd ei swydd fel aelod o'r pwyllgor safonau. Dylid parchu penderfyniad y pwyllgor safonau, ac os na fyddwch yn ei barchu, fe all, ac fe fydd, yn tanseilio'r broses safonau yn y lle hwn, ac un a sefydlwyd gan y Cynulliad hwn er mwyn rheoli a mesur safonau y byddem yn disgwyl eu cyrraedd. [Torri ar draws.] Na, byddai'n well gennyf beidio ag ildio, diolch; byddai'n well gennyf orffen yr hyn yr hoffwn ei ddweud.

Cyn i mi ymateb, hoffwn fyfyrio ar sut deimlad yw bod yn wleidydd ar y cyfryngau cymdeithasol. Ac ni allaf ond siarad o safbwynt bod yn wryw ar y cyfryngau cymdeithasol. Mynegais farn, a'r hyn sydd wedi achosi'r gamdriniaeth a brofais—mynegais farn ynglŷn ag annibyniaeth i Gymru. Ac nid oedd yn farn arbennig o wrthwynebus, roedd yn farn amheus, ond yn farn a oedd yn agored i ddadl yn y Siambr hon a lleoedd eraill yn y dyfodol. Profais lif o gam-drin geiriol, gan bobl o'r ddau ryw, rhai yn ddienw, rhai heb fod yn ddienw, ac roedd peth ohono'n erchyll—roedd peth ohono'n erchyll. Cefais neges uniongyrchol—a rhoddais fy ngair i Adam Price na fyddwn yn enwi'r person, ond derbyniais neges uniongyrchol gan aelod ifanc o Blaid Cymru a dynnodd sylw at fy ymddangosiad a gwneud hynny yn yr iaith gryfaf bosibl y gallech ei dychmygu. Ac aeth Adam Price i'r afael â'r mater yn briodol, yn gyflym, a chefais ymddiheuriad uniongyrchol y diwrnod wedyn. Ond roedd yn beth ofnadwy i'w dderbyn. Cwestiynwyd fy iechyd meddwl hefyd, a chwestiynwyd fy ymddangosiad ar Twitter, ac mae fy ffrindiau gartref wedi gwneud sylwadau am y cam-drin a gefais.

Mae'n beth anhygoel o anodd i'w wneud, pan fyddwch yn cael llif o gam-drin geiriol am fynegi barn—a gweld etholwr yn cael ei gam-drin am fynegi barn—i beidio ag ymateb. Ymatebais yn fyrbwyll. Ymatebais yn yr iaith a welsoch. Llwyddais i roi cynnig ar fy Nghymraeg yn fy ymateb hyd yn oed. Ac fe gafodd cwyn ei wneud yn fy erbyn wedyn am wneud hynny. Yr hyn rwy'n edifar amdano yw ymateb yn y foment honno. A dyna pam, Lywydd, fy mod wedi ymddiheuro i chi am ddefnyddio iaith anseneddol. I chi yn unig y gwneuthum yr ymddiheuriad hwnnw, a hynny am dorri'r rheolau'n unig, a dim ond am fy mod yn credu ei bod yn briodol gwneud hynny o barch i'r pwyllgor safonau.

Cadeirydd y pwyllgor i ymateb. Jayne Bryant.

Diolch, Lywydd. Hoffwn ddiolch i'r Aelod am ei gyfraniad ac am yr hyn a ddywedodd heddiw a'i ymddiheuriad i chi, Lywydd. Mae wedi derbyn adroddiad y pwyllgor safonau. Felly, diolch, Lywydd.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn y cynnig? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Felly derbynnir y cynnig, yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Derbyniwyd y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.