1. A wnaiff y Dirprwy Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am y rhaglen cyfleusterau cymunedol? OAQ54469

Rwy'n falch o ddweud fy mod wedi cytuno'n ddiweddar ar grantiau'r rhaglenni cyfleusterau cymunedol gwerth £2.72 miliwn i 22 o brosiectau. Mae'r dyfarniadau hyn yn dod â chyfanswm nifer y prosiectau a ariennir gan y rhaglen i 157, sef cyfanswm o £27.3 miliwn sy'n helpu i wella cyfleusterau a gynhelir gan  gymunedau ledled Cymru.

Diolch, Dirprwy Weinidog, am y diweddariad yna. Rwyf i wir yn croesawu cyllid y rhaglen cyfleusterau a gweithgareddau cymunedol yng Nghwm Cynon. Mae wedi helpu rhai prosiectau cwbl ryfeddol i gychwyn. Ond wedi dweud hynny, o fy mhrofiad i o ymwneud â grwpiau cymunedol sy'n mynd drwy'r broses ymgeisio, mae'r llinellau amser a roddir iddyn nhw yn aml yn aneglur, gall y dyddiadau y maen nhw'n disgwyl i swyddogion ymateb iddyn nhw, neu i'r arian gael ei gadarnhau lithro, ac oherwydd hynny, gall y broses achosi llawer o straen i ymgeiswyr a gall arwain at golli grantiau hanfodol eraill sy'n ddibynnol ar amser. A wnaiff Llywodraeth Cymru ymchwilio i broses y rhaglen cyfleusterau a gweithgareddau cymunedol i weld beth mwy y gellir ei wneud i ddatblygu cynigion mewn modd amserol ac i leihau'r straen ar ymgeiswyr?

Diolch yn fawr i Vikki Howells am ei chwestiwn a hefyd am gydnabod yr hyn y mae'r rhaglen cyfleusterau cymunedol wedi ei gyflawni o ran buddsoddi yn ei hetholaeth hi, Cwm Cynon. Ond mae hefyd yn ddefnyddiol iawn cael yr adborth hwnnw ynglŷn â'r broses ymgeisio. Rwy'n credu mai un o gryfderau'r rhaglen cyfleusterau cymunedol yw ei bod yn rhaglen dreigl; nid oes dyddiad terfyn penodol. Felly, mae'n golygu y gallwn ni wneud dyfarniadau a phenderfyniadau grant drwy gydol y flwyddyn, ac yn aml, fel y dywedwch, mae'n gweithio mewn partneriaeth â cheisiadau ariannol eraill. Mae gan bob prosiect swyddog achos penodol ac mae'n rhaid iddyn nhw gadw mewn cysylltiad rheolaidd a darparu canolbwynt ar gyfer cyfathrebu. Ond mae'n dda gweld bod y tri phrosiect hynny yng Nghwm Cynon, a gymeradwywyd yn ddiweddar, gan gynnwys Cylch Meithrin Seren Fach—adeilad wedi ei adnewyddu a gwasanaethau wedi eu hehangu—sydd yn un a fydd yn gwneud gwahaniaeth enfawr i'r gymuned honno.

Gweinidog, rydych chi newydd sôn am dri o'r prosiectau yng Nghwm Cynon. Wnes i ddim deall, ar ddechrau hynna, nifer yr holl brosiectau sydd wedi cael cyllid, felly os gallech chi ailadrodd hynny, byddwn yn ddiolchgar. O fy safbwynt i, byddai gennyf ddiddordeb mewn gwybod pa un a oes unrhyw brosiectau yn Sir Fynwy wedi cael arian ers i'r cynllun fod yn weithredol, a beth sy'n cael ei wneud i sicrhau bod hyn yn cael ei rannu'n gyfartal ledled ardaloedd trefol a gwledig pan ddaw'n fater o gymunedau'n ymgeisio am y cyllid hwn? Ac yn olaf un, sylwaf ar dudalen 13 o ddogfen fyw Llywodraeth Cymru ei bod yn sôn am gaffael a bod yn rhaid darparu tystiolaeth bod prosiectau'n cael eu caffael yn briodol a bod gofal yn cael ei gymryd i sicrhau ei fod yn deg. Rydym yn aml yn sôn am yr angen i sicrhau hynny, neu geisio cael cyfran mor fawr â phosibl o gaffael Cymru ar gyfer ein busnesau ni ein hunain. Tybed a yw hynny wedi'i gynnwys yn y broses ymgeisio o gwbl.

Diolch, Nick Ramsay, am y cwestiwn yna. Rwy'n credu, gan fod rhaglen dreigl o grantiau yn cael ei dyfarnu—gwn fod Sir Fynwy wedi elwa dros y blynyddoedd, ond mae'n dibynnu i raddau helaeth ar geisiadau'n cael eu cyflwyno. Fel y dywedais, mae 22 o brosiectau newydd wedi eu cyhoeddi'n ddiweddar, a 157 ers i'r rhaglen hon ddechrau. Yn sicr, byddaf i'n ysgrifennu atoch am unrhyw brosiectau yn Sir Fynwy sydd wedi'u cyflwyno.FootnoteLink Mae'n wir bod materion sy'n ymwneud â chaffael yn bwysig o ran y grantiau a ddyfernir i'r grwpiau hyn sydd fel arfer yn rhai gwirfoddol sy'n gwneud ceisiadau, ond hefyd bod caffael yn deg ac yn foesegol. Ond hefyd, rydym ni bellach yn edrych yn arbennig ar faterion eraill o ran unrhyw raglenni cyfalaf yr ydym ni'n neilltuo cyllid iddyn nhw; ein bod hefyd yn edrych ar faterion yn nhermau datgarboneiddio, bioamrywiaeth, effeithiau o ran cynlluniau a all, wrth gwrs—. Nawr, mae'n rhaid i'n holl gyllid cyfalaf ei ystyried drwy lens y newid yn yr hinsawdd.

Gwybodaeth ychwanegol at y Cyfarfod Llawn (Saesneg yn unig)