Cwestiynau i'r Dirprwy Weinidog a'r Prif Chwip – Senedd Cymru ar 8 Hydref 2019.
5. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i annog gwirfoddoli ymysg pobl ifanc yn sir Gaerfyrddin? OAQ54480
Prynhawn da, Angela Burns. Mae Llywodraeth Cymru yn gwerthfawrogi bod gwirfoddoli yn fynegiant pwysig o ddinasyddiaeth ac yn elfen hanfodol o ddemocratiaeth. Ac rydym yn annog gwirfoddoli ymhlith pobl ifanc trwy ein grant cymorth trydydd sector yng Nghymru, sy'n darparu cyllid a chymorth lleol.
Diolch ichi am hynny. A hoffwn i ymddiheuro'n gyflym ichi, oherwydd pan rwyf yn dweud Sir Gaerfyrddin, mewn gwirionedd, mae hyn yn berthnasol drwy Gymru gyfan, fy nghwestiwn i.
Mae angen gwirfoddolwyr arnom ar gyfer y dyfodol. Rydym yn gwybod bod ein gwirfoddolwyr yn ymroddedig, ond maen nhw'n heneiddio ac mae bwlch gwirioneddol yn datblygu yn y dyfodol. Felly, roeddwn i'n meddwl tybed pa mor arloesol y gallem ni fod fel cenedl, a tybed pa drafodaethau y gallech eu cael gyda'r Gweinidog Addysg, er enghraifft, yn gyntaf i annog gwirfoddoli yn rhan o raglen yr ysgol. Oherwydd yn fy marn i, mae gennym gyfle gwirioneddol gyda'r cwricwlwm newydd, i geisio cynnwys hynny o bosibl, fel ein bod yn hyfforddi pobl ifanc o oedran cynnar iawn yn yr egwyddor gyfan o helpu eraill, mynd ati i ddod o hyd i bethau sydd o ddiddordeb iddyn nhw wirfoddoli gyda nhw. Ac yn ail, pa ystyriaeth, os o gwbl, a roddwyd i'r ffaith, os byddwch yn ymgymryd â chynllun gwirfoddoli priodol, y gall hynny fod yn rhyw fath o gredyd tuag at eich cymwysterau, eich arholiadau, eich bagloriaeth, fel system pwyntiau, fel eich bod yn cael eich gwobrwyo a'ch annog i fynd allan i wirfoddoli, felly mae'n eich helpu chi ac mae'n helpu'r sefydliad neu'r bobl yr ydych yn gwirfoddoli iddynt?
Diolch ichi am y cwestiynau hynny. Ac, wrth gwrs, maen nhw'n berthnasol i Gymru gyfan. Mae Sir Gaerfyrddin, wrth gwrs, yn elwa, roeddwn i am ddweud, ar gynlluniau grant ar gyfer gwirfoddoli, ac mae cynlluniau grantiau Cymru mewn gwirionedd yn cefnogi pobl ifanc yn unig. Rwy'n siŵr eich bod wedi cyfarfod â llawer ohonyn nhw yn eich etholaeth chi, oherwydd bod gwirfoddoli, fel y dywedais, yn fynegiant pwysig o ddinasyddiaeth, ac mae'n bosibl yn achrediad ar gyfer pobl ifanc. Polisi gwirfoddoli i bobl o bob oed sydd gennym ni, ond rwy'n sicr yn gwybod bod pobl ifanc sy'n ymgysylltu, nid yn unig trwy fagloriaeth Cymru, ond yn aml drwy wobr Dug Caeredin, yn cael credydau am eu gwobr efydd, arian neu aur. Byddaf yn sicr yn codi hyn gyda'r Gweinidog Addysg o ran y cyfleoedd newydd yn sgil y cwricwlwm newydd. Ond credaf ei fod yn rhywbeth pan fydd pobl ifanc, fel dinasyddion y dyfodol, yn cydnabod bod ganddyn nhw fwy na dim ond rhan i'w chwarae—. Mae llawer ohonyn nhw hefyd yn digwydd bod yn ofalwyr ifanc yn eu teuluoedd eu hunain, ond maen nhw hefyd, yn gynyddol, fe ddywedwn i, yn siarad dros eu cymunedau, yn ymgysylltu â gweithgareddau fel gweithgareddau newid hinsawdd, fforymau ieuenctid, Senedd Ieuenctid Cymru, ac mae angen inni sicrhau eu bod yn cael eu cydnabod am eu cyfraniadau.
Diolch i'r Dirprwy Weinidog.