4. A wnaiff y Dirprwy Weinidog ddatganiad am bolisïau cyfiawnder Llywodraeth Cymru? OAQ54472

Er mai Llywodraeth y DU sy'n gyfrifol am bolisïau cyfiawnder a'r system gyfiawnder yng Nghymru, mae cyswllt anorfod rhwng y broses o ddarparu gwasanaethau cyfiawnder a'r gwasanaethau datganoledig. Mae'r glasbrint ar gyfer cyfiawnder ieuenctid a throseddu ymhlith menywod, a gyhoeddais ym mis Mai, yn amlinellu ein hagwedd benodol at ddarparu gwasanaethau cyfiawnder yng Nghymru.

Rwy'n ddiolchgar i chi am hynna, Dirprwy Weinidog. Rwy'n credu, Llywydd, efallai fod yr Aelod Ceidwadol dros Ogledd Cymru, yn anfwriadol, wedi gwneud achos cryfach, dros ddatganoli'r gwasanaethau hyn yn ei gwestiwn cynharach nag y gallai'r gweddill ohonom ni fyth fod wedi'i wneud. Mae'r ffaith bod gennym ni setliad sydd wedi'i dorri yn hyn o beth yn arwain at ddioddefaint dynol, ddydd ar ôl dydd ar ôl dydd, a methiant systemig system wleidyddol a system wasanaeth i ddiwallu anghenion pobl sydd yn y system cyfiawnder troseddol neu sydd wedi bod ynddi. Yn y cyd-destun hwnnw, Dirprwy Weinidog—ac rydym ni'n deall y cefndir iddo—a yw'n bosibl i chi ddarparu diweddariad i'r lle hwn ar y modd y cyflenwir y glasbrintiau hynny? Dyluniwyd y glasbrintiau, wrth gwrs, er mwyn dod â'r gwasanaethau hyn at ei gilydd, er mwyn creu ymagwedd fwy cyfannol at bolisi, i sicrhau bod pobl ifanc a menywod, sydd yn dioddef waethaf yn sgîl y methiannau hyn yn rhy aml, yn cael y gwasanaethau sydd eu hangen arnynt er mwyn cael eu hadsefydlu'n llwyddiannus yn ein cymunedau.

Diolch i Alun Davies am y cwestiwn yna, a diolch hefyd iddo am y gwaith a wnaeth, fel fy rhagflaenydd, yn arwain at gyhoeddi'r ddau lasbrint hynny ar gyfer menywod sy'n troseddu a chyfiawnder ieuenctid. Byddaf i'n falch iawn o ddod â diweddariad i'r Cynulliad hwn o ran y trefniadau llywodraethu cadarn yr ydym ni'n eu datblygu—mae hynny'n fewnol, o ran polisi Llywodraeth Cymru, a'n rhanddeiliaid allanol. Mae gennym ni fwrdd rhaglen trosfwaol erbyn hyn ar gyfer y ddau lasbrint. Cyfarfu hwnnw am y tro cyntaf ar 16 Medi. Mae'n cynnwys uwch swyddogion, nid yn unig o Lywodraeth Cymru—rydym ni'n gweithredu fel Cadeirydd—ond y Weinyddiaeth Gyfiawnder, y Bwrdd Cyfiawnder Ieuenctid, y Swyddfa Gartref, a hefyd cynrychiolwyr o gomisiynwyr yr heddlu a throseddu. Mae'n amlwg bod angen i ni symud ymlaen â'r glasbrintiau hyn a dangos ein bod yn gallu darparu, yn arbennig, system gyfiawnder ieuenctid sy'n trin plant â thegwch a pharch, a hefyd ateb brys i droseddu ymhlith menywod yng Nghymru. Mae tua 250 o fenywod o Gymru yn cael eu cadw mewn carchardai yn Lloegr ar hyn o bryd. Ni ddylem ni fod yn y sefyllfa honno. Rydym ni eisiau o leiaf un ganolfan breswyl i fenywod yng Nghymru. Rydym ni wedi pwyso am hyn, ac rwyf i wedi bod yn gofyn am ateb ers mis Ebrill gan Weinidogion. Mae gennym ni Weinidog newydd erbyn hyn, a byddwn yn cyfarfod â Robert Buckland yn fuan i drafod hyn ac i bwyso ymhellach.