Ie. Wel, rwy'n ddiolchgar i Helen Mary Jones am godi'r pwynt hwnnw. Wrth gwrs, mae yna ryngweithiad, ac rwy'n credu bod y ffaith bod troseddau casineb—. Mae hyn wedi'i godi heddiw. Mae croestoriad wedi bod yn broblem arbennig hefyd. Er enghraifft, gallai person anabl fod wedi profi trosedd casineb a thrais hefyd, ac mae angen i bob un o'r nodweddion gwarchodedig fod yn gymwys o ran adnabod troseddau casineb a gyflawnir ar sail sawl nodwedd warchodedig.

Ond mae'n rhaid i ni gydnabod ein bod, yr wythnos ddiwethaf, wedi gweld cynnydd siomedig mewn troseddau casineb. Mae'r ystadegau a gyhoeddwyd gan y Swyddfa Gartref, fel y dywedodd Siân Gwenllian, yn dangos cynnydd o 17 y cant yn nifer y troseddau casineb a gofnodwyd ledled Cymru o'i gymharu â 2017-18, ac o'r 3,932 o droseddau casineb a gofnodwyd ar draws pedair ardal heddlu Cymru, roedd 19 y cant ohonynt yn droseddau casineb ar sail cyfeiriadedd rhywiol ac roedd 3 y cant ohonynt yn droseddau casineb ar sail trawsrywedd, ac er nad yw troseddau casineb sy'n gysylltiedig ag unigolion LHDT+ ond oddeutu 22 y cant o'r troseddau hyn, mae'n ymddangos bod y ffigur hwn yn cynyddu. Rydym wedi gwneud cryn dipyn o waith i gynyddu ymwybyddiaeth o droseddau casineb ac i annog dioddefwyr i roi gwybod amdanynt, felly mae'r cynnydd yn debygol o fod yn rhannol oherwydd bod cyfraddau adrodd wedi gwella, ond mae'r ystadegau hyn yn ein hatgoffa sut y mae angen feddwl beth arall y gellir ei wneud—ac mae'n rhaid sicrhau mai dyna yw canlyniad y ddadl hon—sicrhau nad oes neb yn cael eu targedu oherwydd eu hunaniaeth. Felly, mae'r heddluoedd ledled Cymru hefyd wedi gweithio'n galed i sicrhau eu bod yn nodi ysgogiadau i droseddau casineb yn gywir, ac mae'n bosibl fod hyn yn achosi rhywfaint o'r cynnydd ymddangosiadol yn nifer y troseddau casineb a gofnodwyd, ond mae angen inni gofio, fel y dywedodd Nick Ramsay, fod yna unigolyn â stori am elyniaeth neu drawma y tu ôl i bob ystadegyn. Gan weithio gyda'r pedwar heddlu yng Nghymru a'r bwrdd cyfiawnder troseddol ar gyfer troseddau casineb, mae gennym systemau cadarn ar waith i ymchwilio i droseddau casineb, cefnogi dioddefwyr a sicrhau bod troseddwyr yn cael eu dwyn i gyfrif. Ond mae'n rhaid i ni adolygu effeithiolrwydd y systemau hynny hefyd.