Part of 2. Cwestiynau i Weinidog y Gymraeg a Chysylltiadau Rhyngwladol – Senedd Cymru am 3:02 pm ar 20 Tachwedd 2019.
Rydym wedi dweud yn glir iawn wrth Lywodraeth y DU ei bod yn hanfodol ein bod yn rhan o unrhyw negodiadau masnach. Mae'r Ysgrifennydd Gwladol wedi cytuno i sefydlu fforwm cyd-weinidogol ar fasnach. Y broblem yw, bob tro rydym yn dechrau ar hyn yma, mae yna newid, ac mae'r personél yn newid. Felly, rydym yn datblygu perthynas gyda'r Gweinidog perthnasol, rydym yn gwneud llawer o waith, yna rydym wedi cael Prif Weinidog newydd ac yn awr mae gennym etholiad cyffredinol, felly mae'n rhaid i ni ddechrau o'r dechrau eto. Mae'n sefyllfa wirioneddol rwystredig.
Yn y gorffennol, rydym wedi cael rhywfaint o sicrwydd y byddwn yn rhan o'r broses o ddatblygu safbwyntiau negodi. Mae yna gydnabyddiaeth, rwy'n credu, fod yn rhaid i ni gymryd rhan mewn meysydd lle mae gennym gyfrifoldeb datganoledig, neu fel arall, byddant yn llofnodi cytundebau masnach, o bosibl, a byddwn yn gyfrifol am weithredu cytundebau masnach nad ydym yn cytuno â hwy. Yn sicr, mewn perthynas â'r GIG, er enghraifft, rydym yn gwbl glir nad ydym eisiau i gwmnïau fferyllol o America gael mynediad at ein marchnadoedd.
Felly, yn syth ar ôl yr etholiad cyffredinol, rwy'n credu ei bod yn hanfodol inni bwyso am gynnydd pellach. Rydym wedi mynd mor bell ag y gallwn, rwy'n credu, o ran creu perthynas ddwyochrog, ond mae angen sefydlu'r peirianwaith yn awr fel y gallwn symud ymlaen a bod yn barod ar gyfer y negodiadau masnach hynny cyn iddynt ddechrau siarad â gwledydd eraill.