Diolch i Lynne, Dai a David am gyflwyno'r ddadl bwysig hon. Fel y mae'r cyfranwyr eraill wedi nodi, canser y pancreas yw'r mwyaf marwol o'r holl ganserau, ond nid yw'r rhan fwyaf o bobl erioed wedi clywed amdano. Deuthum yn ymwybodol iawn o ganser y pancreas dros 30 mlynedd yn ôl, pan ddarganfu meddygon diwmor ar fy mhancreas. Diolch byth, yn fy achos i, roedd y tiwmor yn anfalaen, ond roedd y symptomau a gefais yn erchyll: byddwn yn cwympo, yn llewygu'n gwbl anymwybodol, oherwydd amharwyd yn llwyr ar lefel yr inswlin. Ni wyddwn beth oedd o'i le, a chymerodd ddwy flynedd i wneud diagnosis. Roeddwn yn dioddef o inswlinoma yn hytrach na chanser ond tan hynny, nid oeddwn yn ymwybodol o ganser y pancreas.

Yn anffodus, bydd 93 y cant o'r bobl sydd wedi cael diagnosis o ganser y pancreas yn marw o fewn pum mlynedd, ac mae chwarter y rhai sy'n cael diagnosis yn marw o fewn y mis. Yn anffodus, y rheswm am hyn yn bennaf yw diffyg ymwybyddiaeth o arwyddion a symptomau'r clefyd. Nid yw dros ddwy ran o dair o oedolion y DU yn gwybod am symptomau canser y pancreas, yn ôl Pancreatic Cancer UK. Oherwydd hyn a'r ffaith bod i'r clefyd symptomau amhenodol, mae diagnosis cynnar bron yn amhosibl, ac fel gyda phob canser arall, mae diagnosis cynnar yn allweddol i allu goroesi'n hirdymor.

Dyna pam rwy'n hapus i gefnogi'r cynnig hwn heddiw ac i chwarae rhan fach yn y gwaith o hyrwyddo ymwybyddiaeth o'r clefyd. Fodd bynnag, rhaid inni wneud rhagor. Mae angen ymgyrch godi ymwybyddiaeth gyhoeddus bwrpasol. Cafwyd ymgyrchoedd gwybodaeth cenedlaethol i'r cyhoedd ar ganser yr ysgyfaint, canser y fron, canser y coluddyn a chanser y bledren, ond ni chafwyd ymgyrch o'r fath ar gyfer canser y pancreas. Nid oes prawf sgrinio syml ar gyfer y clefyd ofnadwy hwn, felly mae'n rhaid i ni ddibynnu ar y cyhoedd i fod yn ymwybodol o unrhyw symptomau a gofyn am gymorth. Diolch.