3. Pa gymorth y mae Llywodraeth Cymru yn ei ddarparu i gyn-filwyr yng Ngorllewin Caerfyrddin a De Sir Benfro? OAQ54844

Mae ein cefnogaeth i gyn-filwyr y lluoedd arfog ledled Cymru, gan gynnwys y rheini sy'n byw yng Ngorllewin Caerfyrddin a De Sir Benfro, wedi'i nodi yn ein hadroddiad blynyddol, a gyhoeddwyd ym mis Mai. Mewn cydweithrediad â'n grŵp arbenigol ar y lluoedd arfog a phartneriaid allweddol eraill, rydym yn parhau i adeiladu ar y gwaith pwysig hwn.

Diolch am eich ateb, Weinidog. Hyderaf na fydd hyn yn ddadleuol, oherwydd wrth gwrs, mae hwn yn faes y mae pob un ohonom yn malio amdano. Mae'n rhaid inni ofalu am yr unigolion hyn sydd wedi gwasanaethu ein gwlad ac sydd bellach yn troi at y wladwriaeth am gefnogaeth.

Mae gennyf un etholwr yn ei 30au sydd wir yn cyfateb i'r disgrifiad o gyn-filwr: mae ei berthynas wedi chwalu, mae'n cael trafferth gyda phroblemau caethiwed a theimlo’n ynysig ers gadael y lluoedd arfog, ac mae'n dioddef o ryw fath o straen wedi trawma, yn ôl pob golwg. Nawr, pan mae fy swyddfa wedi ceisio ymgysylltu â gwasanaethau lleol, rydym wedi'i chael hi'n anodd iawn eu cael i dderbyn y ffaith ei fod yn gyn-filwr. Mae sefydliadau lleol, fel y VC Gallery yn Hwlffordd a rhai o'r eglwysi ym Mhenfro, wedi bod yn gwbl ardderchog ac wedi ceisio cynnig cefnogaeth ym mhob ffordd y gallant.

Nawr, gwn fod gennych lwybr cyn-filwyr, ond beth y gallech ei wneud, Weinidog, yn eich barn chi, i sicrhau bod hwnnw wedi'i gyfeirio'n ddigonol i sicrhau bod cyn-filwyr yn cael eu cyfeirio'n awtomatig at y gwasanaethau cywir wrth geisio cymorth gan y cyrff statudol?

Diolch i'r Aelod am ei chwestiwn. Gwn fod hyn yn rhywbeth y bu gennych ddiddordeb ynddo ers amser ac rydych wedi dadlau'n gryf drosto. A chredaf eich bod yn llygad eich lle ei fod yn fater na ddylai fod yn ddadleuol—mae'n rhywbeth y dylai pob un ohonom falio yn ei gylch, a chydnabod pwysigrwydd cefnogi'r bobl sydd wedi gwasanaethu ein gwlad yn y lluoedd arfog. Yn anffodus, nid yw'r enghraifft a roddwch, a phrofiad eich etholwr, yn un sy'n anghyfarwydd, ac mae'n stori rwyf wedi'i chlywed dro ar ôl tro wrth imi ymweld â'r gwahanol sefydliadau a grwpiau sy'n cefnogi ein cyn-filwyr. Rydych yn nodi enghraifft y VC Gallery yn Noc Penfro, sy'n gwneud gwaith rhagorol. Ac yn ddiweddar, cynhaliwyd ymarfer cwmpasu gennym, a fu'n edrych ar bethau, i geisio edrych ar yr hyn roeddem yn ei wneud ar hyn o bryd a lle roedd hynny'n gweithio, ond hefyd i nodi rhai o'r bylchau, ac mae cyfeirio yn un ohonynt. Felly, wrth inni symud ymlaen yn awr yn y flwyddyn newydd, rwy'n gobeithio y gallwn ystyried y materion hynny a godwyd, i geisio llenwi rhai o'r bylchau mewn gwirionedd. Roedd y pontio a'r cyfeirio yn un o'r pethau roedd pobl—. Dim ond gwybod ble i fynd i gael y gwasanaethau cymorth hynny, a sut y mae pobl yn nodi'n well pa bobl sy'n gyn-filwyr, a sicrhau bod y gefnogaeth iawn yno, ar waith, yn y lle iawn—. Ond os yw'r Aelod am i mi ymchwilio i'r enghraifft benodol yn fwy manwl, cysylltwch â ni, ac rwy'n fwy na pharod i edrych ar hynny ar ei rhan.