4. Dadl ar Ddatganiad: Cyllideb Ddrafft 2020-21

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:28 pm ar 7 Ionawr 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Isherwood Mark Isherwood Conservative 4:28, 7 Ionawr 2020

(Cyfieithwyd)

Croesewir y cynnydd yn setliad refeniw llywodraeth leol drafft 2020-21, sy'n bosibl, wrth gwrs, yn sgil rheolaeth economaidd ddarbodus gan Lywodraeth y DU ers 2010, pan oedd diffyg yng nghyllideb y DU y gwaethaf yn y G20, ac y tu ôl i Iwerddon a Gwlad Groeg yn unig yn yr UE. Pe byddai Llywodraeth y DU wedi tyfu'r diffyg mawr a etifeddodd yn hytrach, rhywun arall fyddai wedi bod yn berchen ar economi'r DU a byddai toriadau mwy wedi bod yn ofynnol.

Fis diwethaf, heriais unwaith eto y Gweinidog llywodraeth leol yn y fan yma ynghylch fformiwla cyllido llywodraeth leol Llywodraeth Cymru, gan nodi bod naw o'r 22 awdurdod yng Nghymru wedi cael cynnydd yn y flwyddyn ariannol bresennol, yn ôl y fformiwla hon, gan gynnwys Caerdydd sydd wedi cael cynnydd o 0.9 y cant ac Abertawe gynnydd o 0.5 y cant, ond bod Wrecsam wedi gostwng 0.1 y cant, a Sir y Fflint 0.3 y cant, er bod y boblogaeth yn cynyddu ar raddfa gyfwerth yn y ddau le.

Ynghyd â Sir y Fflint, roedd y cynghorau â'r toriadau mwyaf o 0.3 y cant yn cynnwys Conwy ac Ynys Môn, er bod Conwy ac Ynys Môn ymhlith y pum awdurdod lleol yng Nghymru lle mae 30 y cant neu fwy o weithwyr yn cael llai o dâl na'r cyflog byw gwirfoddol. Lefelau ffyniant y pen yn Ynys Môn yw'r isaf yng Nghymru, ychydig yn llai na hanner y rhai hynny yng Nghaerdydd, ac mae gan gyngor Conwy y gyfran uchaf o bobl dros 65 oed yng Nghymru, sef 25 y cant, o'i gymharu â Chaerdydd sydd â 13 y cant, sef y lleiaf. Mae'n wych bod mwy ohonom ni yn byw yn hwy—rwyf i yn fy 60au—ond mae hyn yn ychwanegu at y pwysau cost yn y siroedd hynny sydd â phoblogaethau uwch o bobl hŷn.

Yn ei hateb, dywedodd y Gweinidog unwaith eto:

Mae'r pot hwnnw yn cael ei rannu drwy brosesau democrataidd Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru.

Felly, sut y mae'r Gweinidog cyllid yn ymateb i'r datganiad a wnaed gan Gymdeithas Llywodraeth Leol Cymru i Wrexham.com:

Nid yw Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru yn chwarae rhan wrth benderfynu ar y setliad ac nid oes ganddi fanylion llawn am y setliad na dyraniadau'r awdurdodau tan iddo gael ei gyhoeddi?

Ac ar y gair, mae pedwar o'r—. Mike, ie, wrth gwrs, Mr Hedges.