7. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am flaenoriaethau Llywodraeth Cymru ar gyfer gwasanaethau iechyd yng ngorllewin Cymru dros y 12 mis nesaf? OAQ55067

Ein blaenoriaeth yw darparu gwasanaethau iechyd i bobl Cymru sy'n sicrhau'r canlyniadau gorau posibl i gleifion, gan gynnwys y gwasanaethau yng ngorllewin Cymru. Byddwn yn cael ein harwain gan y dystiolaeth a'r cyngor clinigol gorau a mwyaf diweddar i ddarparu'r gofal o ansawdd uchel y mae pobl gorllewin Cymru yn ei haeddu.

Weinidog, rwy'n siŵr y bydd un o'ch blaenoriaethau ar gyfer gwasanaeth iechyd gorllewin Cymru yn ymateb i'r data diweddaraf ar fesurau gofal llygaid, sy'n dangos mai 60.6 y cant yn unig o gleifion sy'n cael eu gweld o fewn y dyddiad targed ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda. Mae'r ffigur hwn wedi gostwng bron i 7 y cant ers mis Ebrill y llynedd, pan gafodd 67.5 y cant o gleifion eu gweld o fewn yr amser targed, felly mae'n amlwg fod angen ymyrraeth bellach i sicrhau nad yw'r ffigurau hyn yn parhau i gwympo. A allwch chi ddweud wrthym felly pa gamau uniongyrchol y bydd Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i fynd i’r afael â’r mater hwn, ac a allwch ddweud wrthym hefyd sut y bydd Llywodraeth Cymru yn diogelu gwasanaethau offthalmig ar gyfer y dyfodol fel bod digon o staff offthalmig ar gael i atal rhestrau aros hir a niwed na ellir ei wrthdroi yn y dyfodol?

Mae'n ymwneud â buddsoddi ar draws y system gyfan mewn gwirionedd, fel y gŵyr yr Aelod, rwy'n siŵr. Nid oes a wnelo hyn â phen ymgynghorol y gwasanaeth yn unig, mae'n ymwneud â sicrhau bod y bobl iawn yn mynd i wahanol rannau'r gwasanaeth. Dyna pam fod ein rhaglen ddiwygio ar y pen gofal sylfaenol yn bwysig iawn. Yn ddiweddar, bûm yn trafod y materion hyn gyda'r prif gynghorydd optometrig, ac mae'r rhain yn faterion rwy'n bwriadu eu codi gyda chadeiryddion ac is-gadeiryddion byrddau iechyd yn fy rownd nesaf o gyfarfodydd, oherwydd ar ôl penderfynu cyflwyno'r mesurau gofal llygaid newydd gan eu bod yn fesurau mwy cywir a defnyddiol, hoffwn weld cyflawniad yn eu herbyn.

Mewn gwirionedd, heb ddiwygio'r ffordd y mae'r system yn gweithio yn iawn, ni fyddwn yn gweld y math o welliannau y byddech chi a phob Aelod arall yn y lle hwn yn dymuno'u gweld. Felly, mae hynny'n ymwneud â sicrhau bod gwahanol wasanaethau ar gael mewn optometreg ar y stryd fawr fel nad oes angen i'r bobl hynny fod ar restr meddyg ymgynghorol. Gallwch ddisgwyl gweld y llwybrau hynny'n cael eu rhoi ar waith yn gyson eleni ym mhob rhan o Gymru—dyna'r disgwyliad rwyf wedi'i nodi. Dylai hynny, felly, wneud gwell defnydd o'r capasiti sy'n bodoli mewn gofal eilaidd, ac mewn gwirionedd, byddai'n gwneud ein gwasanaethau'n fwy deniadol, gan fod yr offthalmolegwyr ymgynghorol eu hunain yn bobl sy'n gallu dewis o hyd ble maent yn dymuno gweithio. Mae angen inni fynd i'r afael â'r gweithlu cyfan i gyflawni'r math o ganlyniadau rydych chi a minnau am eu gweld.

Y cwestiwn olaf, cwestiwn 8, Suzy Davies.