2. Pa asesiad diweddar y mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi'i wneud o effaith ymadawiad y DU â'r UE ar drefniadau masnach a thollau yng Nghymru? OAQ55116

Yn ystod y cyfnod pontio, bydd y DU yn aros yn yr undeb tollau a'r farchnad sengl, sy'n golygu y bydd tariffau a threfniadau tollau yn aros yr un peth am y cyfnod hwnnw. Mae'n amlwg y bydd hyn yn newid yn sylweddol ar ddiwedd y cyfnod pontio, gyda chynnydd gwirioneddol mewn rhwystrau di-dariff, gan gynnwys gofynion ar gyfer dogfennaeth tollau, a thariffau o bosibl hefyd.

Fe fyddwch yn gwybod fy mod wedi mynegi pryderon gan Undeb Cenedlaethol y Gweithwyr Rheilffordd, Morwrol a Thrafnidiaeth ar sawl achlysur am effaith trefniadau a newidiadau tollau posibl, yn enwedig mewn perthynas â'r effaith ar forgludiant, yr effaith ar gystadleuaeth o fewn morgludiant, yr effaith ar y cytundebau ar y cyd sy'n cael eu dal ar hyn o bryd gan undebau llafur i ddiogelu telerau ac amodau cyflogaeth, a hefyd y goblygiadau o ran torri telerau ac amodau cludo nwyddau, tandalu'r isafswm cyflog, yn ogystal â'r holl faterion allanol, ehangach sy'n ymwneud â pheidio â thalu'r isafswm cyflog cenedlaethol. Tybed pa gamau y mae'r Llywodraeth yn eu cymryd, a pha drafodaethau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cael i geisio sicrhau ein bod yn cadw argymhellion y Comisiwn Gwaith Teg ac yn diogelu hawliau a buddiannau gweithwyr ym maes mordeithio a chludo nwyddau, a hefyd o ran y materion sy'n codi mewn perthynas â statws porthladd Aberdaugleddau yn y dyfodol.

Diolch i'r Aelod am y cwestiwn pwysig hwnnw ac mae ei bwynt yn taflu goleuni ar un agwedd nad yw wedi cael ei harchwilio'n ddigon manwl, sef rhai o effeithiau rhwystrau di-dariff yn arbennig. Gallaf ei sicrhau ein bod yn parhau i fanteisio ar bob cyfle i bwysleisio wrth Lywodraeth y DU yn eu negodiadau pa mor bwysig yw cynnal cyn lleied o rwystrau â phosibl i fasnach, gan gynnwys y math o lwybrau cludo nwyddau a ddisgrifiodd yn ei gwestiwn. Mae hynny'n rhan o ymrwymiad ehangach, a gwn yn iawn ei fod yn rhannu'r ymrwymiad hwnnw, i sicrhau bod safonau llafur yn cael eu cynnal yn y dyfodol. Yn amlwg, rydym eisiau gweld cae chwarae gwastad yn parhau yn ein perthynas â'r Undeb Ewropeaidd yn y dyfodol, a ninnau bellach y tu allan i'r Undeb Ewropeaidd. Mae rhan o hynny, a rhan hanfodol ohono, yn ymwneud â safonau llafur ac yn sicr rydym ni yng Nghymru wedi ymrwymo i gynnal y rheini.