Cwestiynau Heb Rybudd gan Lefarwyr y Pleidiau

Part of 4. Cwestiynau i'r Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru am 2:25 pm ar 24 Mehefin 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 2:25, 24 Mehefin 2020

(Cyfieithwyd)

Ie, rydym yn ymwybodol iawn o rai o'r anawsterau, ac mae'n amlwg fod y clwstwr arbennig hwn yn gysylltiedig â ffatri pacio cig, ac fe fyddwch yn ymwybodol fod hynny i'w weld yn nodwedd o'r diwydiant braidd; rydym wedi cael un neu ddau o glystyrau eraill ar y cyfandir ac yn y blaen. Felly, mae adolygiad y mae fy nghyd-Aelod Lesley Griffiths yn ei gynnal yma yng Nghymru, ond ar y cyd â Gweinidogion eraill o bob rhan o Brydain, a chyfandir Ewrop mewn gwirionedd, i ddeall beth yw manylion penodol y diwydiant hwnnw sy'n peri hynny. Mae'n bosibl dyfalu—mae'n oer ac mae'n llaith ac mae llawer o arwynebau metel ac yn y blaen—ond mae angen inni ddeall beth yn union sydd wedi digwydd yn y digwyddiad penodol hwn, ac mae angen inni ddeall hefyd beth yw'r patrwm cyflogaeth, fel y dywedwch, a'r hyn sy'n digwydd i bobl y gofynnir iddynt hunanynysu, yn enwedig am ein bod eisiau i'r diwydiant oroesi, ac nid ydym eisiau iddo roi'r gorau iddi oherwydd nad oes ganddo weithlu, ond rydym hefyd eisiau i'r gweithlu fod yn ddiogel a sicrhau eu bod yn gallu hunanynysu fel y gallwn reoli'r digwyddiad. Felly, rydych yn llygad eich lle i nodi hynny.

Rwy'n cytuno'n llwyr y dylid rhoi rhai o'r mesurau a awgrymwyd gennych ar waith, ond yn amlwg nid ydynt o fewn ein cymhwysedd datganoledig. Felly, rydym wedi bod yn siarad â Llywodraeth y DU ynglŷn â gwneud yn siŵr fod pobl yn gallu cael gafael ar gredyd cynhwysol yn gyflym. Rydym yn eu lobïo'n gyson ar y cyfnod aros o bum wythnos, er enghraifft, sy'n amlwg yn anodd iawn yn yr amgylchiadau hynny, ac rydym yn gwneud y mwyaf o fynediad pobl at incwm a systemau cymorth eraill; mae amrywiaeth o bethau y gall yr awdurdodau lleol eu gwneud i sicrhau hynny. Mae pob digwyddiad yn debygol o fod yn wahanol, felly rydym yn ceisio sicrhau nad ydym yn ceisio cynnig un ateb sy'n addas i bawb hefyd oherwydd ei fod yn dibynnu ar natur y gweithlu ac amodau byw pobl ac yn y blaen. Yn yr achos hwn, deallaf fod nifer o'r gweithwyr yn y ffatrïoedd yn byw mewn tai amlfeddiannaeth ac yn y blaen, sy'n creu problemau penodol. Felly, rydym yn gweithio ar y canllawiau hynny, ochr yn ochr â'r awdurdodau lleol, er mwyn rhoi'r hyn a allwn ar waith, ac mae fy nghyd-Aelod, Hannah Blythyn, wedi ysgrifennu at Lywodraeth y DU sawl gwaith mewn perthynas â'r diwygiadau lles y byddem eu hangen, ac rydym yn gwneud yn siŵr ein bod yn parhau i bwyso arnynt hefyd.