10. Dadl y Pwyllgor Economi, Seilwaith a Sgiliau ar effeithiau COVID-19 ar Economi, Seilwaith a Sgiliau Cymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:46 pm ar 1 Gorffennaf 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of David Rowlands David Rowlands UKIP 4:46, 1 Gorffennaf 2020

(Cyfieithwyd)

A gaf i yn gyntaf longyfarch y Cadeirydd ac aelodau Pwyllgor yr Economi Seilwaith a Sgiliau am eu gwaith yn nodi'r camau angenrheidiol a all fod yn angenrheidiol i ailgychwyn ac ailfywiogi'r economi ar ôl COVID-19, sydd wedi eu cynnwys yn eu 34 o argymhellion? Cyn i mi sôn am yr adroddiad, hoffwn i wneud y pwynt nad ydym ni'n ymwybodol o hyd o'r sefyllfa o ran y gronfa ffyniant gyffredin. Yn ôl pob sôn, bydd y gronfa honno yn disodli cronfa strwythurol yr UE. Gan y bydd y gronfa hon yn chwarae rhan bwysig yn y ffordd y bydd Cymru yn ymadfer ar ôl yr argyfwng COVID, mae'n rhaid i bob un ohonom ni yn y Siambr hon gefnogi'r Gweinidog yn ei ymdrechion i sicrhau ymrwymiad gan Lywodraeth y DU ynghylch sut a phryd y caiff yr arian hwn ei ddyrannu.

Mae'r adroddiad yn cydnabod y cafwyd cefnogaeth eang i'r camau a gymerwyd gan Lywodraeth y DU a Llywodraeth Cymru mewn ymateb i bandemig COVID-19. Yn benodol, fe wnaethon nhw dynnu sylw at yr hyn a ddywedodd Josh Miles o Ffederasiwn y Busnesau Bach, sef bod gennym ni, diolch byth, Banc Datblygu Cymru a Busnes Cymru, a oedd yn gallu ymateb yn gyflym ac yn effeithiol i'r argyfwng.

Ni ddylai fod unrhyw amheuaeth ei bod yn bosib y bydd COVID-19 yn newid y ffordd yr ydym yn byw ac yn gweithio am byth, ond ar hyn o bryd nid ydym yn gwybod faint yn union. Mae'n rhaid i ni sylweddoli, gyda chynifer o bethau na allwn ragdybio, ei bod yn anodd i unrhyw Lywodraeth gynllunio strategaethau economaidd ar gyfer y dyfodol. Mae Gweinidog yr economi wedi dweud nad yw'r nodau strategol mawr o waith teg, datgarboneiddio, lleihau anghydraddoldeb economaidd rhanbarthol, wedi newid, ond rydym yn gwybod y bydd yn rhaid i rai pethau newid, ac mae'n bwysig bod y rhain yn cael eu nodi a'u trafod ac y gweithredir arnyn nhw cyn gynted â phosibl.

Yng Nghymru y mae'r gyfran uchaf o fusnesau sy'n gwneud cais am y Cynllun Cadw Swyddi yn sgil Coronafeirws a'r gyfran uchaf o bobl sy'n gwneud ceisiadau i gynlluniau Llywodraeth y DU. Yn anffodus, bydd Cymru a'i phobl unwaith eto yn un o'r rhanbarthau a all ddioddef rhai o'r colledion swyddi mwyaf yn sgil y pandemig.

Fodd bynnag, mae un maes lle yr wyf i'n credu y gallai Llywodraeth Cymru ystyried rhoi strategaethau adfer ar waith ar hyn o bryd. Dywedir mai gwella sgiliau yw un o'r ffyrdd cyflymaf o sicrhau na fydd y rhai sydd wedi colli eu swyddi yn aros yn ddiwaith am gyfnodau hir. Rydym ni'n credu y dylai Llywodraeth Cymru, ar fyrder, ystyried sefydlu canolfannau hyfforddi ar raddfa fawr. Byddwn i'n gofyn i'r Llywodraeth ystyried cyfleusterau yn Sain Tathan, lle mae adeiladau addas a hyd yn oed llety ar gael wrth i'r Weinyddiaeth Amddiffyn leihau ei gweithrediadau ar y safle. Gallai Llywodraeth Cymru ystyried sefydlu canolfan sgiliau genedlaethol i Gymru, gan adeiladu ar y cyfleusterau hynny sy'n bodoli eisoes, nid eu disodli. Gallai hyn roi Cymru ar flaen y gad o ran y chwyldro i ddarparu gwaith parod i bobl fedrus yn y sector sgiliau uwch. Byddai cyfleuster mor amlwg yn helpu i ddenu buddsoddwyr yn y diwydiannau uwch-dechnoleg, gan ategu, wrth gwrs, sefydliad cyfleuster Aston Martin yn Sain Tathan.

Felly, a gaf i ychwanegu fy argymhelliad fy hun i'r 34 a amlinellwyd eisoes gan Bwyllgor yr Economi, Seilwaith a Sgiliau? Adeiladu canolfan uwch-dechnoleg ar gyfer sgiliau galwedigaethol, os nad yn Sain Tathan, yna rywle arall yng Nghymru.