Rwy'n cefnogi gwelliant 2, fel y'i cyflwynwyd gan Rebecca Evans, ac yn arbennig fel yr Aelod o'r Senedd dros Islwyn, rwy'n cefnogi ei dymuniad i fewnosod,

'yn cytuno y dylai'r cwricwlwm newydd gefnogi pob dysgwr i ddysgu Cymraeg a Saesneg.'

Mae Cymru yn wlad sy'n falch o fod yn amlieithog yn hanesyddol gan gynnwys nifer o ieithoedd o bob cwr o'r Gymanwlad a thu hwnt. Yn ôl y gyfraith, rydym ni'n wlad ddwyieithog, gyda'r Gymraeg a'r Saesneg yn mwynhau statws cyfartal, ond mae llawer o'n plant ysgol yn siarad llawer mwy o ieithoedd, ac yn fy hyfforddiant athrawon i ac addysgu ehangach bu'n fraint fawr i mi gael ysgolion profiadol gyda thros 34 o ieithoedd yn cael eu siarad a'r tapestri cyfoethog o fudd diwylliannol sydd wedi plethu o fewn yr ysgolion. O ran cymunedau Islwyn, ein hymagwedd gynhwysol ni sydd o fudd i bob un o'n cymunedau ac sy'n ein gwneud yn genedl y Cymry fel yr ydym ni. Mae'r mwyafrif o'm hetholwyr yn Islwyn yn ddinasyddion Cymru balch sy'n siarad Saesneg yn rhugl, gyda sylfaen Gymraeg fywiog sy'n tyfu ac yn cael ei chefnogi gan ein Llywodraeth Lafur yng Nghymru. Y tapestri hwn o ddewisiadau yr ydym yn ei werthfawrogi er mwyn cynnal y cydraddoldeb yr ydym yn ei goleddu mewn addysg.  

Felly, mae'n wirioneddol siomedig i mi weld Plaid Cymru yn ôl pob golwg yn creu rhaniad gyda'r haeriad pryfoclyd nad oes angen cynnwys y Saesneg yn y rhestr o elfennau gorfodol er mwyn cyrraedd y nod bod pob dysgwr yn rhugl yn y Gymraeg a'r Saesneg. Yn hytrach, mae hyn yn teimlo fel agwedd braidd yn unllygeidiog ac yn un sy'n peri rhwyg ac rwyf hefyd yn cytuno'n llwyr â gwelliant 2 lle mae'n datgan:

'Yn croesawu ymrwymiad Llywodraeth Cymru i:

'a) weithio gydag Estyn i sicrhau bod ei adolygiad o hanes Cymru yn rhoi ystyriaeth lawn i... hanes, hunaniaeth a diwylliant pobl dduon ac Asiaidd a lleiafrifoedd ethnig; a

'b) sefydlu gweithgor i oruchwylio'r gwaith o ddatblygu adnoddau dysgu, a nodi bylchau mewn adnoddau neu hyfforddiant presennol sy'n gysylltiedig â chymunedau pobl dduon ac Asiaidd a lleiafrifoedd ethnig, eu cyfraniadau a'u profiadau.'

Mae'r ymgyrch Mae Bywydau Du o Bwys wedi bod yn ddatblygiad trasig yn ogystal ag yn ddatblygiad y mae ei angen o hyd yn anffodus, i barhau i godi ymwybyddiaeth ledled ein byd ac wedi'i ail-bwysleisio yn ddychrynllyd, yn anhygoel yr wythnos diwethaf, gan farwolaeth wrthun, arswydus dwy chwaer ddu, yr honnir nad yw wedi'i flaenoriaethu a thynnwyd hunluniau ohonynt yn farw gan swyddogion yr Heddlu Metropolitan.

Yng Nghymru, rydym ni ein hunain yn gwybod, er gwaethaf ein hethos cryf a'n his-adran polisi yn seiliedig ar gydraddoldeb, fod llawer i'w wneud o hyd ar draws cymdeithas. Ni fyddwn yn rhoi'r gorau iddi, fel Dangos y Cerdyn Coch i Hiliaeth ac eraill, gymryd camau breision i ddileu hiliaeth a rhagfarn, oherwydd mae'n rhan o'n DNA. Yn wir, yn neuadd prifddinas Cymru, cafwyd dadl gyhoeddus sydd wedi bod yn amlwg iawn am briodoldeb un o'r cerfluniau yn ei neuadd farmor—neuadd sydd wedi'i haddurno â cherfluniau o arwyr Cymru y pleidleisiwyd drostynt gan y cyhoedd yng Nghymru yn yr ugeinfed ganrif. Mae cerflun Syr Thomas Picton o Hwlffordd, a fu farw yn Waterloo, bellach yn cael ei gondemnio am greulondeb: perchennog caethweision a llywodraethwr trefedigaethol yn Trinidad. Mae'r un cerflun hwnnw, sy'n eistedd mewn neuadd farmor yn cynnwys arwyr gwrywaidd Cymru, yn ymgorffori ac yn wirioneddol ymgnawdoli sut mae pethau yn newid dros amser—agweddau ag arlliw penodol, sy'n aml yn anodd o'n hanes ar y cyd i'w wynebu, o gam-drin hiliol a rhagfarn, y mae dyletswydd arnom ni, fel cenedl o Gymry gyda'n gilydd, i addysgu cenedlaethau'r dyfodol amdanyn nhw.

Rwy'n gwbl ffyddiog y bydd y cwricwlwm newydd arfaethedig i Gymru, ôl-COVID, a ddatblygwyd gan Lywodraeth Cymru, yn dapestri cyfoethog, bywiog, gwerthfawr, wedi'i blethu'n hyderus, er mwyn sicrhau ein bod yn datblygu ein hadnodd mwyaf gwerthfawr—dinasyddion hunanhyderus, medrus, meddylgar a deallus yn emosiynol ar gyfer Cymru a'n byd. Diolch.