5. Datganiad gan y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol: Tai, Tlodi a Chymunedau

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:41 pm ar 15 Medi 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mike Hedges Mike Hedges Labour 5:41, 15 Medi 2020

(Cyfieithwyd)

A gaf i yn gyntaf groesawu'r datganiad gan y Gweinidog? Mae'n fy synnu cyn lleied o arian oedd ei angen i amddiffyn y rhai a oedd yn ddigartref ar ddechrau'r pandemig, a chredaf mai un peth da sy'n deillio o'r pandemig yw'r syniad o geisio mynd i'r afael â digartrefedd. Rwy'n falch iawn bod y Gweinidog yn credu bod atal a rhoi terfyn ar ddigartrefedd o bob math yn flaenoriaeth ar gyfer y dyfodol, ac rwy'n gobeithio y bydd pwy bynnag sy'n cymryd yr awenau oddi wrth y Gweinidog drwy gydol gweddill yr amser y mae'r Senedd hon yn bodoli yn ystyried hynny'n flaenoriaeth.

Rwyf hefyd yn falch nad yw'r Gweinidog eisiau gweld unrhyw un yn dychwelyd i gysgu ar y stryd nac yn cerdded y strydoedd yn y nos ac yn cysgu mewn parciau yn ystod y dydd, sydd, yn ôl a ddeallaf, yn rhywbeth y mae pobl iau a menywod yn fwy tebygol o'i wneud gan nad ydyn nhw eisiau bod yn cysgu mewn drysau yn ystod y nos. Ond beth yw asesiad Llywodraeth Cymru o'r niferoedd sy'n cysgu o soffa i soffa ac sydd dim ond un cam i ffwrdd o gysgu ar y stryd, a pha gymorth y gellir ei roi i'r grŵp hwn o bobl i'w hatal rhag cyrraedd y sefyllfa honno?

A gaf i ddweud, croesawaf ddarparu prydau ysgol am ddim drwy wyliau'r haf eleni? Rwyf wedi gofyn am hynny ers amser maith; rwy'n falch iawn ei fod wedi digwydd. Ac rwy'n gofyn ar ran teuluoedd plant sy'n cael prydau ysgol am ddim: pam na all barhau dros gyfnod pob gwyliau? A hefyd, a ellir darparu cymorth ariannol i'r plant pan fyddant yn absennol o'r ysgol, o bosib oherwydd bod ganddyn nhw 14 diwrnod pan fydd yn rhaid iddyn nhw hunanynysu? Yna mae 14 diwrnod yn mynd heibio heb iddyn nhw gael y prydau ysgol am ddim y mae ganddyn nhw hawl iddyn nhw. Felly, a ellir rhoi rhywfaint o gefnogaeth iddynt? 

Mae gennyf farn sydd, mi gredaf, yn unigryw yn y fan yma—ni welaf unrhyw swyddogaeth i arolygydd cynllunio. Pan gaiff arolygwyr cynllunio eu diddymu, sy'n anochel, bydd yn debyg i'r adeg pan ddaethom ni oddi ar y safon aur, pan ddywedai pawb, 'Wel, pam na wnaethom ni hynny o'r blaen?' Nid oes rheswm, yn fy marn i, dros arolygydd cynllunio—os nad ydych chi'n hoffi'r penderfyniad, gallwch ofyn am adolygiad barnwrol. Mae cael y bobl hyn, nad ydynt yn gwybod dim am yr ardal, yn ymyrryd, yn gwneud penderfyniadau sy'n aml yn achosi problemau difrifol mewn ardal, yn rhywbeth rwy'n credu a ddaw i ben, a, Gweinidog, rwy'n gobeithio mai chi yw'r person i wneud hynny.