1. Cwestiynau i Weinidog yr Amgylchedd, Ynni a Materion Gwledig – Senedd Cymru ar 16 Medi 2020.
6. Sut mae Llywodraeth Cymru yn cefnogi'r sector amaethyddol yn y canolbarth? OQ55487
Diolch. Mae ffermwyr yng nghanolbarth Cymru wedi derbyn gwerth dros £84.3 miliwn mewn taliadau cynllun y taliad sylfaenol. Yn ogystal â hyn, roedd cynllun cymorth llaeth Cymru hefyd ar gael, ac mae wedi talu dros £900,000 hyd yma. Mae ein gwasanaeth Cyswllt Ffermio wedi parhau i gefnogi ffermwyr, gan ddarparu cyngor a hyfforddiant ar-lein, ac wedi gallu cynnig cymorth dros y ffôn hefyd yn ystod y pandemig COVID-19.
Diolch am eich ateb, Weinidog. Ni fydd llawer o ffermwyr yn gofyn am gymorth na chefnogaeth gyda materion iechyd meddwl, am nifer o resymau sy'n hysbys, ond roedd gennyf ddiddordeb mewn arolwg diweddar gan Tir Dewi, yr elusen, ar ffermio ym Mhowys yn benodol. Yn ogystal â nodi'r rhesymau niferus pam na fyddai ffermwyr yn troi at y math hwnnw o gymorth, am resymau rwy'n siŵr y byddech chi a mi'n gyfarwydd â hwy, dywedodd 58 y cant nad oeddent yn gwybod pa gymorth a oedd ar gael. Felly, tybed beth rydych yn ei wneud gyda'ch cyd-Weinidog, y Gweinidog iechyd, i sicrhau bod gwasanaethau iechyd meddwl yn cyrraedd cymunedau ffermio yn y Gymru wledig, megis yn fy etholaeth i yn Sir Drefaldwyn, oherwydd fel y gwyddom, mae llawer yn y sector amaethyddol yn gweithio ar eu pen eu hunain ac mae hwn yn fater pwysig iawn.
Rydych yn llygad eich lle ac rydych yn gwneud pwynt da iawn am bobl nad ydynt yn gofyn am help pan fyddant ei angen yn fawr. Mae'n siomedig iawn clywed ffigur o 58 y cant ac yn sicr nid dyna'r math o ffigur y byddwn wedi'i ddisgwyl. Rwy'n cyfarfod yn rheolaidd â'r elusennau sy'n helpu gyda materion iechyd meddwl a chymorth mewn perthynas ag amaethyddiaeth. Rwy'n siŵr fod yr Aelod yn ymwybodol ein bod wedi rhoi arian ychwanegol i Sefydliad DPJ, er enghraifft, i'w helpu i hyfforddi pobl i gynorthwyo ffermwyr. Felly, mae'n destun pryder gwirioneddol fod y ffigur hwnnw'n rhywbeth sy'n amlwg yn eich barn chi oherwydd rwyf wedi fy synnu'n fawr, oherwydd, unwaith eto, yn ystod pandemig COVID-19 rydym wedi gweld cynnydd yn nifer y bobl sydd wedi defnyddio'r llinellau cymorth iechyd meddwl sydd wedi'u rhoi ar waith gan yr elusennau hynny, gan gynnwys Sefydliad DPJ a Tir Dewi. Ond y tro nesaf y byddaf yn mynychu—. Mae fy swyddogion yn cyfarfod yn rheolaidd â grŵp o'r holl elusennau, ac un o fanteision cyfarfodydd ar-lein a chyfarfodydd rhithwir yw y gallwch gael mynediad atynt yn llawer haws, ac yn sicr mynychais ddau neu dri chyfarfod, rwy'n credu, dros y misoedd diwethaf, ond mae'n rhywbeth y byddaf yn tynnu sylw ato eto. Ond drwy ein cylchlythyr Gwlad, drwy ein gwasanaeth Cyswllt Ffermio, rwy'n credu ein bod yn sicrhau bod ffermwyr yn ymwybodol o'r help a'r cymorth sydd ar gael, a byddwn yn eu hannog i ofyn am help pan fyddant ei angen.