4. A wnaiff y Prif Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am gyfyngiadau COVID-19 yng Nghasnewydd? OQ55599

Diolchaf i John Griffiths, Llywydd. Yn dilyn cynnydd sydyn i nifer yr achosion, cyflwynwyd cyfyngiadau lleol yng Nghasnewydd ar 22 Medi. Mae'n rhy gynnar i wneud asesiad pendant, ond mae nifer yr achosion yn dechrau sefydlogi diolch i ymdrechion pobl leol. Rydym ni'n monitro'r sefyllfa yn ddyddiol ac yn adolygu'r cyfyngiadau lleol yn ffurfiol bob wythnos.

Prif Weinidog, mae'n bwysig i bobl wybod y bydd cydymffurfio â chyfyngiadau i leihau achosion yn arwain at lacio'r cyfyngiadau hynny yn brydlon pan fydd hi'n ddiogel gwneud hynny. Felly, rwy'n clywed yr hyn yr ydych chi'n ei ddweud am rai arwyddion bod materion yn symud i'r cyfeiriad iawn, ond a oes unrhyw beth arall y gallwch chi ei ddweud am gydymffurfiad ac effeithiolrwydd y mesurau lleol a'r hyn y gallai hynny ei olygu i amseriad diddymu'r mesurau hynny? A phan oedd gan bobl mewn ardaloedd â chyfyngiadau lleol wyliau a drefnwyd ymlaen llaw sydd wedi'u heffeithio, a wnewch chi wneud popeth o fewn eich gallu i sicrhau bod y diwydiant teithio yn gweithredu'n gyfrifol ac yn darparu ad-daliadau llawn a diamod?

Llywydd, diolchaf i John Griffiths am y pwyntiau yna. Rwy'n hapus i gadarnhau bod y ffigurau dyddiol yr wyf i'n eu gweld ac yn cael cyngor arnyn nhw gan ein cydweithwyr ym maes iechyd cyhoeddus wedi parhau i ddangos gostyngiad bach ond parhaus yn nifer yr achosion yn ardal cyngor bwrdeistref sirol Casnewydd. Siaradais â phrif gwnstabl Heddlu Gwent ddwywaith yr wythnos diwethaf ac fe'm calonogwyd gan yr hyn yr oedd ganddi i'w ddweud am lefel y cydymffurfiad a welir yn yr awdurdodau lleol hynny sy'n destun cyfyngiadau lleol, ac ailadroddodd bwynt a wnaed i mi yn gynharach am Gaerffili—bod pobl yng Nghasnewydd eisiau gwneud y peth iawn; dydyn nhw ddim yn ceisio dod o hyd i ffyrdd o osgoi'r rheolau, maen nhw eisiau ymddwyn yn unol ag ysbryd y rheolau gan eu bod nhw wedi deall po fwyaf y byddwn ni'n gwneud hynny, y cyflymaf y byddwn ni'n gostwng y cynnydd lleol hwnnw i achosion a'r cynharaf y byddwn ni'n gallu diddymu'r cyfyngiadau hynny. Ac rwy'n hynod ddiolchgar, i ddinasyddion Casnewydd, ond hefyd i swyddogion awdurdodau lleol a gwasanaeth yr heddlu, am bopeth y maen nhw'n ei wneud i helpu pobl i wneud y peth iawn.

Byddwn yn adolygu'r cyfyngiadau ddydd Iau yr wythnos hon a byddaf yn trafod gyda'm swyddogion sut y gallem ni ddechrau, gam wrth gam, diddymu'r cyfyngiadau lleol hynny. Ni allaf addo o gwbl y byddwn ni'n gallu dechrau ar y daith honno y dydd Iau hwn, ond rwyf i eisiau gwneud yn siŵr ein bod ni'n cynllunio ar gyfer y llwybr allan o'r cyfyngiadau lleol hynny gyda phobl leol a chydag asiantaethau lleol fel y gallwn ni gyfleu hynny yn eglur i bobl sy'n byw yn yr ardaloedd hynny. 

O ran yr ail bwynt pwysig a gododd John Griffiths am drefniadau gwyliau, bydd yn gwybod bod y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol wedi ysgrifennu yn gynharach at y diwydiant teithio; ysgrifennodd eto ar 23 Medi. Rwy'n falch ein bod ni wedi cael ateb gan Gymdeithas Yswirwyr Prydain yn cadarnhau bod eu haelodau wedi ymrwymo i gynorthwyo eu cwsmeriaid o dan yr amgylchiadau a nodwyd gan John Griffiths a'u bod yn disgwyl talu £275 miliwn mewn hawliadau canslo. Yr hyn y mae angen i ni ei weld yw'r teimladau cyffredinol hynny, teimladau calonogol, yn cael eu darparu ar lawr gwlad ym mywydau pobl y tarfwyd ar eu gwyliau.