Rwy'n siarad yn fyr i gefnogi'r prif gynnig a gyflwynwyd yn enwau Rebecca Evans a Siân Gwenllian. Mae hon yn adeg pan fo arweinyddiaeth bendant yn wirioneddol bwysig: arweinyddiaeth ar frig y Llywodraeth, arweinyddiaeth mewn pleidiau gwleidyddol, ac arweinyddiaeth gennym ni yn y cymunedau yr ydym ni'n eu cynrychioli. Ac rwy'n cymeradwyo'r arweinyddiaeth sy'n cael ei dangos gan y Prif Weinidog a gan Lywodraeth Cymru, a gynrychiolir gan fy mhlaid i fy hun, Llafur Cymru, wrth gwrs, ond hefyd gyda chynrychiolaeth gan Ddemocratiaid Rhyddfrydol Cymru ac aelod annibynnol o'r Llywodraeth, sydd wedi dod i benderfyniad anodd ond ar y cyd ar y ffordd orau ymlaen i Gymru a phobl Cymru, ar sail y dystiolaeth a'r data sy'n dangos y cynnydd yn y feirws. Rwyf i'n cymeradwyo hefyd yr arweinyddiaeth a ddangoswyd gan gefnogaeth Plaid Cymru, wrth i'r cynnig hwn gael ei osod ar y cyd yn eu henw hwythau hefyd, gan gydnabod, fel yr ydym ni newydd ei glywed, argyfwng y sefyllfa.

At hynny, rwy'n cymeradwyo arweinyddiaeth nyrsys a meddygon ar y rheng flaen, a gweithwyr proffesiynol ac undebau cysylltiedig, sydd wedi cefnogi'r mesurau a gynigiwyd oherwydd eu bod nhw'n gwybod yn uniongyrchol am y bygythiad cynyddol i'n GIG oni bai ein bod ni'n gwyrdroi cyfeiriad y feirws hwn. Rwy'n cymeradwyo hefyd yr arweinyddiaeth unigol yng nghartrefi a gweithleoedd, teuluoedd a chymunedau mwyafrif helaeth pobl Cymru—yn fy ardal i yn Ogwr, ond ledled Cymru—sydd wedi arwain drwy esiampl. Trwy gydymffurfio â'r rheolau a'r canllawiau hyd yn hyn, maen nhw wedi helpu i arafu cynnydd a lledaeniad y feirws yn is na'r hyn yr ydym yn ei weld mewn rhannau eraill o'r Deyrnas Unedig.

Felly, Prif Weinidog, Gweinidog iechyd ac eraill, rwy'n cefnogi'r mesurau a gynigir a'r cyfnod atal byr sydd wedi ei gwmpasu yn y cynnig sydd ger ein bron heddiw, ond wrth wneud hynny, gofynnaf i chi hefyd ystyried rhai cwestiynau pwysig. Mae'r mesurau economaidd a mesurau ariannol ychwanegol i'w croesawu'n fawr, ond tybed a wnewch chi amlinellu sut y bydd y gronfa cymorth dewisol sydd ar gael i awdurdodau lleol yn gweithio. A fydd hi ar gael yn arbennig i'r busnesau hunangyflogedig llai hynny nad ydyn nhw yn gymwys ar gyfer cymorth yn ôl y meini prawf ar gyfer rhyddhad ardrethi busnes a chymorth cysylltiedig gan nad oes ganddyn nhw safle neu oherwydd eu bod yn is na'r trothwy trosiant ar gyfer y Gronfa Cadernid Economaidd, a bennwyd ar £50,000, neu nad ydyn nhw wedi eu cofrestru ar gyfer TAW, neu eu bod yn fusnesau newydd wedi cychwyn yn gymharol ddiweddar sydd, dros y ddwy neu dair blynedd diwethaf, wedi gwario eu costau ar y busnes newydd ac felly nid ydyn nhw'n gallu dangos elw na throsiant uchel? Felly, a fydd y gronfa cymorth dewisol hon, yr wyf i'n ei chroesawu'n fawr, yn gallu ystyried unrhyw rai o'r entrepreneuriaid bach hyn sydd wedi llithro trwy'r rhwyd bresennol o ran cymorth busnes a swyddi? Ac os felly, beth maen nhw i fod i'w wneud a pha mor hawdd yw hi i wneud cais?

A hefyd, o ran cymorth busnes a swyddi, a yw e'n gallu parhau, yn ei swydd Prif Weinidog, i gyflwyno sylwadau i Lywodraeth y DU i weithio gyda ni yng Nghymru trwy sicrhau bod cymorth swyddi ar gael mewn pryd ar gyfer ein mesurau cyfnod atal amserol? Nid ein bai ni yw hi, wedi'r cyfan, bod Prif Weinidog y DU yn gohirio ac yn petruso o ran mesurau ehangach yn Lloegr. Ond a gaf i hefyd ei annog i bwyso arnyn nhw i ailystyried lefel y cymorth i gadw swyddi, a fydd yn gostwng, fel y gwyddom, o'r lefel ffyrlo o 80 y cant i ychydig dros 67 y cant? Mae'n ymddangos nad yw Gweinidogion y Cabinet yn Llywodraeth y DU yn deall na fydd landlord yn cael 67 y cant o'r rhent, na fydd yr archfarchnad yn cael 67 y cant o'r bil cart bwyd, na fydd y cyflenwr trydan a nwy yn cael 67 y cant o'r bil ynni, na'r cwmni morgeisi yn cael 67 y cant o daliad y mis hwnnw.

Ac yn olaf ac yn hollbwysig, a wnaiff ef nodi, yn syml, yn onest, yn glir heddiw i bobl Cymru faint o ffydd sydd ganddo ef a'r Llywodraeth, os byddwn ni i gyd yn gwneud ein rhan, os byddwn ni i gyd yn cydymffurfio â'r rheolau am 17 diwrnod o'r dydd Gwener hwn am 6.00pm, y bydd hyn wir yn atal lledaeniad y feirws unwaith eto, yn sicrhau ein bod yn cyrraedd y Nadolig ac o fewn golwg y flwyddyn newydd, a beth arall y gallai fod angen i ni ei wneud wedyn i fynd â ni at y Pasg ac i'r haf, a'r gobaith realistig o ymyraethau meddygol, gan gynnwys brechlynnau, a allai ein helpu i fyw gyda COVID-19 yn y dyfodol? Diolch, Llywydd.