Part of the debate – Senedd Cymru am 4:01 pm ar 20 Hydref 2020.
Rwyf innau'n ddiolchgar i'r Dirprwy Weinidog hefyd am y datganiad a wnaeth ef y prynhawn yma. Roeddwn i'n arbennig o ddiolchgar o'i glywed yn datgan mor glir bod cefnogaeth i fysiau yn fater o gyfiawnder cymdeithasol i'r Llywodraeth hon, ac rwyf i o'r farn fod hynny'n gwbl hanfodol, yn enwedig pan fyddwch chi'n ystyried rhai o'r cymunedau y mae llawer ohonom ni'n eu cynrychioli. Mae llawer o'r cymunedau yr wyf i'n eu cynrychioli ym Mlaenau Gwent, am rannau o'r dydd o leiaf, yn cael eu datgysylltu oddi wrth wasanaethau—oddi wrth wasanaethau cyhoeddus, oddi wrth gyfleoedd i siopa, er enghraifft. Mae angen inni sicrhau bod gennym system drafnidiaeth gyhoeddus sy'n gadarn, ac wrth hanfod hynny fod bysiau ar gael i bawb, ac sy'n gallu cysylltu pobl, eu cymunedau a'u gwasanaethau cyhoeddus a'r siopau a phopeth arall.
Mae'r Gweinidog yn ymwybodol y bydd ysbyty Grange yng Ngwent y mis nesaf. Unwaith eto, mae hyn yn rhywbeth yr ydym ni'n ei groesawu'n fawr, ond mae angen sicrhau bod trafnidiaeth gyhoeddus ar gael i bobl allu cyrraedd y Grange, a hynny nid yn unig yn ystod y dydd, ond ar adegau ymweld gyda'r nos hefyd.
A gaf i ddweud hyn wrth y Gweinidog? Wrth fwrw ymlaen â'r materion hyn, rwy'n croesawu'r arian a gafodd ei wario—rwy'n credu mai £140 miliwn sy'n cael ei wario i gefnogi gwasanaethau. Rwy'n cytuno â'ch dadansoddiad chi bod 80 o weithredwyr mewn 22 o ardaloedd awdurdodau lleol yn amgylchedd polisi sy'n rhy gymhleth i wneud gwahaniaeth gwirioneddol, ac mae angen inni weld diwygiad hanfodol o hynny—diwygio o ran llywodraeth leol ac o ran sut yr ydym ni'n sicrhau bod gennym ni'r gwasanaethau bysiau angenrheidiol. Rwy'n cytuno'n llwyr â'r hyn a ddywedodd y Gweinidog am hynny.
Ond hefyd, a gawn ni sicrhau bod gennym ni rwydwaith trafnidiaeth gyhoeddus sy'n gwasanaethu ein holl gymunedau ni, yn cynnwys bysiau ond tacsis hefyd? Mewn rhai ardaloedd, nid yw'r niferoedd yr ydym ni'n sôn amdanyn nhw'n fawr iawn, ond mae angen i ni gael gwasanaethau sy'n rhedeg yn aml hefyd. Felly, rwy'n credu fod yna ystod eang o faterion ynglŷn â hyn sy'n effeithio ar leoedd fel Blaenau Gwent, ond fe fydd ef yn eu cydnabod nhw yn Llanelli, ac fe fydd Aelodau yn cydnabod hyn yng Nglannau Dyfrdwy ac mewn mannau eraill hefyd.
Felly, rwy'n gobeithio y bydd y dull y mae'n ei gymryd drwy reoli'r materion hyn yn ystod y misoedd nesaf, wrth inni nesáu at etholiad, yn sicrhau y gallwn ddweud wrth bobl fod y Llywodraeth hon yng Nghymru yn ystyried yr hawl i gael defnyddio trafnidiaeth gyhoeddus, yr hawl i gysylltedd, yr hawl i gysylltiad â gwasanaethau a manwerthu fel pethau y byddwn ni nid yn unig yn buddsoddi ynddynt, ond y byddwn ni'n sicrhau eu bod yn gweithio i bawb.