4. Datganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol: Cymorth Strategol i Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:19 pm ar 3 Tachwedd 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 4:19, 3 Tachwedd 2020

(Cyfieithwyd)

Diolch am y cwestiynau. Dechreuaf gyda'ch sylw olaf am iechyd meddwl. Mae gan y bwrdd iechyd ei strategaeth ei hun y mae wedi ei datblygu ynghyd â phartneriaid y tu allan i'r gwasanaeth iechyd, 'Law yn Llaw at Iechyd Meddwl yng Ngogledd Cymru'. Mae'r ddogfen honno yn amlinellu dull o barhau i drawsnewid a gwella gwasanaethau iechyd meddwl ac rydym ni wedi cael adborth da gan sefydliadau partner bod y bwrdd iechyd mewn gwirionedd yn ceisio llunio'r strategaeth honno ar y cyd, ac mae hynny'n digwydd oherwydd y newid mewn arweinyddiaeth a fu ar ôl cyflwyno mesurau arbennig. Felly, bu cynnydd a gwelliant mewn gwasanaethau iechyd meddwl a diben yr arian yr wyf wedi'i gyhoeddi ar gyfer y tair blynedd a hanner nesaf yw hyrwyddo'r gwelliant hwnnw ymhellach. Byddwn yn parhau i fesur a monitro'r cynnydd; mae'n ffactor allweddol yn yr holl sgyrsiau teirochrog sy'n digwydd, fel y gŵyr yr Aelod, rhwng Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru, Swyddfa Archwilio Cymru a phrif weithredwr GIG Cymru, nid yn unig i ystyried y gogledd, ond pob sefydliad wrth ystyried eu statws uwchgyfeirio.

O ran y cwestiynau eraill, mae'n gadarnhaol clywed Darren Millar yn croesawu'r penderfyniad buddsoddi heddiw. O ran yr awgrym bod diffyg strwythurol o £40 miliwn, nid dyna'r sefyllfa yr ydym ni ynddi. Mae hyn yn gydnabyddiaeth o'r ffaith bod angen inni alluogi'r bwrdd iechyd i symud ymlaen a chynllunio ar gyfer y dyfodol. Maen nhw wedi gwneud mwy o gynnydd o ran dod yn sefydliad mwy effeithlon, felly maen nhw wedi gwneud cynnydd o ran eu rheolaeth ariannol, ond er mwyn caniatáu iddyn nhw fwrw ymlaen â'r cynllunio tymor hwy y mae angen iddyn nhw ei wneud, rydym ni yn datrys rhai o'r problemau. Ac wrth gyfeirio at Hywel Dda, fe wnaethom ni roi cefnogaeth sylweddol i Hywel Dda mewn pecyn amlflwyddyn a ganiataodd i'r sefydliad hwnnw symud ymlaen, ac mae bellach mewn gwell sefyllfa nag yr oedd dair i bedair blynedd yn ôl. Felly, mae'r dewis a wnaethom ni gyda hynny mewn golwg wedi talu ar ei ganfed nid yn unig i arweinyddiaeth y gwasanaeth iechyd, ond yn bwysicach o lawer i'r staff a'r cyhoedd y maen nhw yn eu gwasanaethu, ac rydym ni bellach mewn sefyllfa i wneud dewis buddsoddi tebyg dros nifer o flynyddoedd i bobl y gogledd.

Rydym ni eisoes wedi cynnal adolygiad o'r fformiwla ddyrannu i ddiweddaru fformiwla Townsend, ac felly rydym ni mewn sefyllfa lle byddwn yn ei defnyddio ar gyfer dyraniadau yn y fformiwla gyffredinol yn y dyfodol, a bydd hynny'n adlewyrchu'r asesiad angen sy'n bodoli mewn gwahanol rannau o Gymru. Mae hynny'n ystyried amrywiaeth o ffactorau, a buom yn trafod â'r Pwyllgor Iechyd, Gofal Cymdeithasol a Chwaraeon o'r blaen ynglŷn â'r adolygiad hwnnw, felly gallwch ddisgwyl gweld y twf o ran y newid mewn gofal iechyd yn unol â'r fformiwla ddyrannu honno sydd wedi'i diweddaru.

O ran eich sylw am gyfalaf, mae hi eisoes yn wir fod y bwrdd iechyd yn datblygu cynlluniau ar gyfer canolfan driniaeth ddiagnostig ac amrywiaeth o feysydd gwasanaeth eraill, ond fel gyda phob bwrdd iechyd, mae gennym ni broses o asesu unrhyw achos busnes, mae angen i ni adolygu pob achos busnes yn unigol yn rhan o'r cynllun cyffredinol ar gyfer y sefydliad. Felly, rwyf yn rhagweld y gallai rhywfaint o'r trawsnewid ar y gwasanaethau olygu y bydd angen gwario arian cyfalaf. Ond mewn gwirionedd, rydym ni wedi dangos ein parodrwydd i wario symiau sylweddol o gyfalaf ar y gwasanaeth iechyd yn y gogledd. Byddwch yn cofio'r adroddiad diweddar ar yr arian sylweddol sy'n cael ei wario ar Ysbyty Glan Clwyd, ond ar brosiectau eraill hefyd. Mae hynny wedi tynnu sylw at welliannau yr ydym ni wedi'u gwneud yn ein proses asesu achosion busnes ac mae angen inni barhau i wneud hynny. Felly, nid wyf mewn sefyllfa i roi ymrwymiad penagored i gyfalaf, ond fel y dywedais, mae cydnabyddiaeth wrth wneud y penderfyniad hwn ei bod hi'n ddigon posib y bydd angen gwariant cyfalaf i gyd-fynd â'r cynlluniau gwella gwasanaethau a'r arian yr wyf wedi'i ddyrannu ar sail refeniw am y tair blynedd a hanner nesaf.